Part of the debate – Senedd Cymru am 3:29 pm ar 14 Mehefin 2022.
Dwi a Phlaid Cymru wedi codi'r cyswllt rhwng yr argyfwng costau byw a chostau tai nifer o weithiau ar lawr y Senedd yma, ac mae'r cyswllt yn amlwg. Rydyn ni wedi gweld rhentu yn cynyddu'n aruthrol yma yng Nghymru—cynnydd o tua 12, 13 y cant yn y flwyddyn ddiwethaf yn unig, a hyn ar adeg pan nad ydy'r ddeddfwriaeth ar gyfer rhentu tai yn weithredol er mwyn gwarchod tenantiaid rhag cael eu lluchio allan y tu hwnt i rybudd o ddau fis.
Hyd yma, mae'n flin gen i ddweud nad ydy'r atebion sydd wedi cael eu cyflwyno heddiw, yn sicr, nac yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, wedi mynd yn ddigon pell er mwyn mynd i'r afael â'r elfen o dai o'r argyfwng costau byw. Yr wythnos yma, fe gyhoeddodd y Sefydliad Bevan ei hymchwil yn dangos mai dim ond 24 eiddo oedd ar gael trwy Gymru gyfan ar gyfraddau'r LHA—y lwfans tai lleol. Mae rhaid, rhaid i ni weld y lwfans yma yn cael ei gynyddu. Felly, pa drafodaethau ydych chi wedi'u cael efo Llywodraeth San Steffan er mwyn gweld y lwfans yma'n codi?
Ac, yn olaf, mae'r argyfwng tai presennol yn boenus o acíwt. Felly, mae'n rhaid defnyddio pob arf o fewn ein gallu. Fel y sonioch chi yn eich cyhoeddiad, mae gennym ni yma y gallu i ddefnyddio taliadau disgresiwn at gostau tai—y DHP. Gan nad ydy'r Ddeddf rhentu tai mewn grym eto, a bod yna argyfwng go iawn yn wynebu nifer o bobl, a wnewch chi gydweithio efo'r Gweinidog cyllid er mwyn sicrhau bod yna gynnydd yn y taliadau disgresiwn ar gostau tai, a sicrhau bod yr awdurdodau lleol yn manteisio yn llawn ar y pot yma o bres?