Part of the debate – Senedd Cymru am 3:31 pm ar 14 Mehefin 2022.
Wrth gwrs, fel rydym ni wedi dweud, ac fel gwyddom ni—ac mae'r Gweinidog Newid Hinsawdd gyda ni'r prynhawn yma ac wedi ymgysylltu â'r trafodaethau hyn i gyd—mae hwn yn gyfrifoldeb traws lywodraeth o ran mynd i'r afael â'r argyfwng costau byw, gyda darparwyr tai, darparwyr tai cymdeithasol, ond gyda'r sector rhentu preifat yn ymgysylltu hefyd, yn ogystal â hynny.
O ran toriadau i'r lwfans tai lleol, mae'r toriadau wedi bod dros flynyddoedd ac ni chafodd hynny ei gynyddu ac fe gafodd ei rewi unwaith eto. Ond, rwy'n credu eich bod chi'n ymwybodol o'r datganiad a wnaeth y Gweinidog Newid Hinsawdd ar 8 o fis Ebrill am daliadau tai yn ôl disgresiwn. Rwyf i wedi codi'r holl bwyntiau a godwyd gyda Llywodraeth y DU ynglŷn â'r hyn yr ydym ni'n disgwyl iddyn nhw ei wneud o ran costau a chymorth ynni, y gostyngiad Cartrefi Cynnes, ac ati, ond hefyd, fel gwnaeth Julie James fis Ebrill diwethaf, rydym ni wedi galw ar Lywodraeth y DU i adfer ei chyllid ar gyfer taliadau tai yn ôl disgresiwn—cylch arall o doriadau sylweddol i'r ffynhonnell werthfawr hon o gyllid. Fe ddefnyddir yr arian hwnnw gan awdurdodau lleol, fel gwyddoch chi, i liniaru effeithiau diwygiadau lles eraill, gan gynnwys y dreth ystafell wely, pobl yr effeithir arnyn nhw gan y cap ar fudd-daliadau, ac, wrth gwrs, effaith rhenti cynyddol. Ac mae hynny'n helpu tenantiaid i beidio â mynd i ôl-ddyledion rhent pan fydd pobl yn wynebu'r argyfwng hwn o ran costau byw, fel yr ydych chi'n dweud, gyda'r rhent yn codi. Ac mae hi'n amhosibl deall pam—ac rwy'n dyfynnu'r Gweinidog Newid Hinsawdd:
'mae'n amhosibl deall pam mae llywodraeth y DU wedi penderfynu gwneud toriadau mor llym', o ran taliadau tai yn ôl disgresiwn. Mae llawer o bobl nad ydyn nhw'n ymwybodol o'r manylion hyn i gyd, na'r hyn sy'n digwydd, ond, mewn gwirionedd, mae'r gostyngiad yn y cyllid Taliad Disgresiwn at Gostau Tai sydd ar gael i awdurdodau lleol Cymru yn y flwyddyn ariannol hon yn cyfateb i doriad o tua 27 y cant o'i gymharu â 2021-22. Felly, rydym ni wedi rhoi rhywbeth ar ben hwnnw. Mae Llywodraeth Cymru wedi ychwanegu £4.1 miliwn at y gronfa y llynedd, a'r swm o arian yr ydym ni'n ei roi nawr i bob un o'r cynlluniau hyn a'r taliadau atodol hefyd, at rywbeth sy'n gyfrifoldeb i Lywodraeth y DU mewn gwirionedd, mae'n rhaid i Lywodraeth y DU fynd i'r afael â hyn, ac fe allaf i eich sicrhau chi mai dyna'r hyn yr ydym ni'n bwriadu galw amdano.