4. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol: Pride, a’r Cynnydd o ran y Cynllun Gweithredu LHDTC+

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:32 pm ar 21 Mehefin 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Hannah Blythyn Hannah Blythyn Labour 3:32, 21 Mehefin 2022

(Cyfieithwyd)

Rwy'n credu ei bod yn cael ei gwerthfawrogi'n fawr, ac rwy'n credu bod gallu sefyll a siarad mewn undod am broblemau a materion sy'n gwneud cymaint o wahaniaeth i bobl—rydym yn sôn am fywydau pobl onid ydym ni—a gallu—. Rydym yn sôn am weithredu, ond ni allwch danbrisio pobl yn siarad ac yn herio ac yn cymryd y safbwynt cywir ar y pethau hyn. Nid oes fawr ddim i mi anghytuno ag ef ar unrhyw beth y gwnaethoch ei ddweud, yn enwedig ynghylch cefnogi cenedl noddfa a'r hyn y gallwn ei wneud ynghylch hynny, ac rwy'n cytuno'n llwyr â'ch sylwadau.

Os cyfeiriaf yn gyntaf efallai at yr hyn y gwnaethoch ei ddweud am bobl drawsryweddol mewn chwaraeon, ac mae hynny'n rhywbeth y mae'n ymddangos ei fod wedi ei—. Fel yr ydych chi'n ei ddweud, rwy'n hapus iawn am fod wedi colli sylwadau Nadine Dorries, ond af i edrych ar hynny a gweld yr hyn a ddywedodd unwaith eto. Ond, rwy'n meddwl, un o'r pethau y mae'n rhaid i chi ei ddweud yw, fel yr ydym wedi ei ddweud o'r blaen, mae'n ymddangos bod y gymuned drawsryweddol yn un o'r rhai sydd wedi'i halltudio fwyaf a'i diogelu lleiaf, ac mae methu â chydnabod a mynd i'r afael â hynny, boed hynny ym maes chwaraeon neu mewn meysydd eraill, yn fethiant yn ein dyletswydd a'n cenhadaeth i sicrhau cydraddoldeb a chynhwysiant. Os ydym yn dweud bod ein safbwynt yn glir bod hawliau LHDTC+, gan gynnwys hawliau traws, yn hawliau dynol, yna mae angen i chwaraeon fod yn fan lle gall pawb gymryd rhan, ac mae pawb yn cael eu trin â charedigrwydd, urddas a pharch. Ac rwy'n credu bod yn rhaid iddo ddechrau o safbwynt—. Roeddwn i'n gallu clywed murmur cefnogaeth yn y lle hwn. Mae chwaraeon, yn ei hanfod, yn gyfle i fod yn gynhwysol ac i gynnwys pobl mewn gwahanol gymunedau. Ac nid sôn am chwaraeon elitaidd yn unig ydym ni; rydym yn siarad yn gyffredinol hefyd.

Ac, rwy'n credu, yn fawr iawn, bod yn rhaid i ni ddechrau o safbwynt tosturi, tegwch a thryloywder. Mae'r mathau hynny o sgyrsiau eisoes wedi eu cynnal gyda rhai o'r cyrff chwaraeon hynny, a byddaf yn gweithio'n agos iawn gyda fy nghyd-Aelod Dawn Bowden o'r safbwynt hwnnw. Mae'n rhywbeth yr wyf yn sicr yn mynd i'w ddatblygu a'i symud ymlaen yn awr, o ran sut y gallwn sicrhau bod pethau'n cael eu gwneud fel hyn. Roeddwn i mewn digwyddiad PinkNews—wel, derbyniad gan y Senedd, nad oedd yn y Senedd—yr wythnos diwethaf, ac fe wnes i gyfarfod mewn gwirionedd â'r beiciwr Emily Bridges yno, ac rwyf i wedi gwahodd Emily i ddod i ymweld â ni yma i rannu ei phrofiadau, fel y gallwn ddysgu o hynny a gwella cefnogaeth a defnyddio profiadau byw pobl hefyd. Mae'n hynod bwysig fy mod i'n ffrind i'r gymuned honno, ond nid wyf yn dod o'r gymuned honno, ac rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn, fel gydag unrhyw beth a wnawn, eu bod yn llunio ein gwaith a'n ffordd ymlaen hefyd.

I sôn am y pwyntiau a wnaethoch ynghylch troseddau casineb a'r cynnydd mewn troseddau casineb, rwy'n credu bod rhywfaint ohono'n ddeublyg, bod pobl yn fwy parod i roi gwybod amdano, ond yn anffodus mae cynnydd mewn troseddau casineb. Rwy'n credu ein bod ni wedi siarad yn y Siambr hon o'r blaen am godi ymwybyddiaeth, drwy ein hymgyrchoedd Mae Casineb yn Brifo Cymru a'r gwaith yr ydym yn ei wneud, fod troseddau casineb ar sawl ffurf wahanol. Ar ei ben eithafol ac erchyll, mae'n dreisgar, ac, fel yr ydym wedi'i weld, gall arwain at ganlyniadau gwirioneddol ddinistriol, yma yn ein prifddinas ein hunain. Ond mae hefyd yn bobl sy'n meddwl y gallan nhw ddweud beth bynnag maen nhw'n ei ddymuno wrth bobl, ac rwy'n gwybod fy mod i wedi siarad am bethau o fy mhrofiad i o'r blaen, yma. Rwy'n ei chael yn anodd iawn ar hyn o bryd fod fy ngwraig yn darged oherwydd fi. Rwy'n gwybod ei bod wedi cael galwad ffôn i'w rhif gwaith yn y lle hwn gan rywun a oedd, yn ei hanfod, yn siarad mewn tafodau, wedi dweud wrthi ei bod yn mynd i losgi yn uffern. Mae ein heddluoedd yn ymdrechu'n galed, ac rydym yn gweithio'n agos iawn gyda nhw, ond rwyf i yn credu bod mwy o waith i'w wneud o ran sut yn union maen nhw'n trin ac yn ymdrin â phethau fel hynny, oherwydd ni chafodd ei drin yn ddigonol mewn gwirionedd. Ac rwy'n credu bod angen gwella'r pethau hyn.

Rwy'n credu bod angen i gymorth fod ar gael i bobl deimlo y gallan nhw adrodd am bethau, oherwydd nid ydym yn mynd i newid pethau oni bai fod pobl yn teimlo bod ganddyn nhw'r gefnogaeth honno. Ac rwy'n credu bod gwahanol ffyrdd o'i wneud—mynd drwy'r broses, o adrodd i'w gofrestru fel trosedd casineb, ond mewn gwirionedd beth sy'n cael ei wneud yn ei gylch yn y dyfodol. Hefyd, mae'n mynd yn ôl at yr hyn yr ydym yn ceisio'i wneud o ran addysg hefyd. Ac rwy'n dal i ddarllen drosodd a throsodd, yn rhy aml, am bobl eraill sy'n cael profiadau tebyg. Mae'n mynd yn ôl at yr hyn yr oeddem yn ei ddweud am dynnu sylw at bethau. Rwy'n credu bod her i bob un ohonom yn y lle hwn, yn ein cymunedau ein hunain, yn ein sefydliadau ein hunain, yn ein pleidiau gwleidyddol ein hunain, i gael sgwrs anodd—gall fod, weithiau—i wneud y peth iawn, ac i amlygu hyn a dweud mewn gwirionedd, 'Dyma'r effaith y gall rhai o'r geiriau, y gall rhai o'r "ddadl" honedig y mae pobl yn ei chael, arwain ati, a'r effaith a'r niwed a'r dolur y gall ei achosi i bobl unigol a chymunedau cyfan.'