Mae'r Bil hwn, am y tro cyntaf yn neddfwriaeth Cymru, yn dwyn ynghyd y cyfrifoldeb am oruchwylio addysg uwch ac addysg bellach Cymru, chweched dosbarth ysgolion, prentisiaethau ac ymchwil ac arloesi mewn un lle, ac yn gosod y gwerthoedd a'r weledigaeth sydd gennym ni ar gyfer addysg ôl-16 ar sail statudol gadarn. Er mai un o brif effeithiau'r Bil yw creu stiward cenedlaethol cyntaf erioed Cymru ar gyfer y sector ymchwil trydyddol cyfan a chau Cyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru, mae'r canlyniad yr ydym yn ei geisio, drwy lunio strwythur a system newydd, yn cael ei gefnogi'n well gan ddysgwyr sydd â'r wybodaeth a'r sgiliau ar gyfer datblygiad, llwyddiant a dysgu gydol oes. Dim ond drwy fabwysiadu dull gweithredu system gyfan, sector cyfan a chenedl gyfan y byddwn yn lleihau anghydraddoldebau addysgol, yn ehangu cyfleoedd ac yn codi safonau. Bydd y diwygiadau a gyflwynir gan y Bil hwn yn helpu i chwalu rhwystrau, yn sicrhau llwybrau haws i ddysgwyr ac yn cefnogi buddsoddiad parhaus mewn ymchwil ac arloesi.

Bydd y dyletswyddau strategol newydd sy'n nodi yn y gyfraith ein gwerthoedd a'n huchelgeisiau ar gyfer addysg drydyddol yng Nghymru yn llywio'r comisiwn newydd a'r sector. Bydd y dyletswyddau hyn yn helpu i ymgorffori ymrwymiad o'r newydd i ddysgu gydol oes fel bod Cymru'n dod yn genedl o ail gyfle lle nad yw byth yn rhy hwyr i ddysgu; pwyslais ar gyfranogiad ehangach a chyfle cyfartal; ehangu'r ddarpariaeth addysg drydyddol cyfrwng Cymraeg; sector sydd â rhagolygon byd-eang gyda chenhadaeth ddinesig glir ac sy'n cyfrannu at economi gynaliadwy ac arloesol, gwir welliant parhaus; sector ymchwil ac arloesi cystadleuol a chydweithredol ac un sy'n adlewyrchu egwyddorion partneriaeth gymdeithasol. Ynghyd â'n datganiad o flaenoriaethau, mae'r dyletswyddau strategol hyn yn darparu'r fframwaith cynllunio strategol hirdymor y mae angen i'r sector gwerthfawr ac amrywiol hwn ei gyflawni wrth i ni adfer, adnewyddu a diwygio.

Mae gan bawb yr hawl i brofiad addysg hapus, ac fe hoffwn i Gymru gael enw da yn y DU ac yn rhyngwladol am roi dysgwyr a'u llesiant wrth wraidd ein system addysg. Drwy'r Bil hwn, rydym yn canolbwyntio ar lwyddiant a llesiant dysgwyr o bob oed ar draws pob lleoliad ac ym mhob cymuned. Mae dysgwyr wrth wraidd y diwygiadau hyn, a bydd y comisiwn yn edrych ar y system gyfan, gan gefnogi dysgwyr drwy gydol eu bywydau i gael yr wybodaeth a'r sgiliau i lwyddo.

Llywydd, rwyf o'r farn mai'r Bil hwn yw'r Bil parch cydradd, gan gefnogi cryfderau gwahanol ond cydategol pob sefydliad fel bod dysgwyr o bob oed yn gallu manteisio ar yr ystod lawn o gyfleoedd a'u bod yn gallu cyfrannu'n economaidd, yn academaidd ac at ein cymunedau. Mae llawer yn y Siambr hon ac ar draws y wlad wedi dychmygu dyfodol ers tro byd pryd yr ydym yn chwalu'r rhwystrau rhwng sectorau, sefydliadau a myfyrwyr. Drwy bleidleisio dros y Bil hwn heddiw, nid ydym ni bellach yn dychmygu'r dyfodol hwnnw, rydym yn ei lunio—