Part of the debate – Senedd Cymru am 4:46 pm ar 29 Mehefin 2022.
Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Mae pobl Cymru yn haeddu gwasanaethau iechyd sy’n sicrhau’r canlyniadau gorau posibl i gleifion. Byddwn yn cael ein harwain gan y dystiolaeth glinigol orau a mwyaf diweddar i ddarparu’r gofal o ansawdd uchel hwnnw. Mae’r ddadl heddiw yn bwnc a drafodwyd gennym droeon, ac felly nid wyf yn ymddiheuro i’r Aelodau y byddant yn clywed unwaith eto pam fod yn rhaid i wasanaethau newid. Mae angen gwelliannau arnom os ydym am ddarparu gwasanaethau iechyd y mae pobl Cymru yn eu haeddu. Dyna oedd casgliad yr adolygiad Seneddol o iechyd a gofal cymdeithasol. Roedd yr adolygiad yn argymell yn glir yr angen am chwyldro yn ein system iechyd a gofal i fodloni gofynion y dyfodol, a hoffwn atgoffa’r Ceidwadwyr am y ddadl flaenorol, yr un cyn hon, pan oeddent yn gofyn am drawsnewid radical: ymrwymodd pleidiau'r Senedd hon i’r argymhellion hynny, a gadewch imi ddweud wrthych nad yw gorllewin Cymru wedi’i anghofio. Pe bai cynlluniau i ddatblygu ysbyty newydd yn mynd yn eu blaenau, dyna fyddai’r buddsoddiad mwyaf erioed yn y sector cyhoeddus yng ngorllewin Cymru, a byddai'n darparu cyfleuster newydd sbon, glanach, gwyrddach, a chyfleoedd enfawr i bobl leol, a gwn ar ba ochr i'r ddadl honno yr hoffwn fod. Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda yn gyfrifol am ddarparu gofal iechyd diogel, cynaliadwy o ansawdd uchel ar gyfer ei boblogaeth leol, gan gynnwys gwasanaethau acíwt a gwasanaethau brys. Mae wedi bod yn ymgynghori ar ystod o gynigion fel rhan o'i strategaeth iechyd 20 mlynedd. Mae Llywodraeth Cymru wrthi’n craffu ar achos busnes eu rhaglen, ac nid oes unrhyw benderfyniadau wedi’u gwneud eto.
Mae’r bwrdd iechyd yn parhau i nodi'n gwbl glir fod dyblygu gwasanaethau ar ei safleoedd yn arwain at freuder. Ni all safleoedd lluosog gynnal yr arbenigedd angenrheidiol na'r raddfa angenrheidiol i ddarparu'r gofal gorau posibl 24/7. Ac fel rhywun sy'n byw yn Nhyddewi gyda mam 90 oed, gwn y byddai’n well gennyf deithio ychydig filltiroedd yn rhagor i weld arbenigwr yn gyflymach na threulio oriau yn yr adran damweiniau ac achosion brys, fel sy’n digwydd ar hyn o bryd. Mae rhaglen drawsnewid y bwrdd iechyd wedi’i llunio gan glinigwyr yn benodol i sicrhau bod cynigion yn ddiogel i gleifion. Lluniodd y bwrdd iechyd y cynnig cyfredol hwn ar ôl yr hyn a ystyrid yn batrwm o broses ymgysylltu gyda llawer o gymunedau dros fisoedd lawer. Nawr, bwriad y cynnig i adeiladu ysbyty newydd yn meddu ar gyfleusterau gofal brys o'r radd flaenaf yw gwella safonau gofal. Golyga'r cynnig y bydd modd cael mynediad amserol at bobl sy’n gwneud penderfyniadau ar lefel uwch ac sy’n gallu asesu cleifion, a bydd hefyd yn arwain at wella cyfleoedd hyfforddi i’n staff proffesiynol, ac mae denu staff, pan fo gennym weithlu sy'n heneiddio, yn mynd i fod yn anodd. A gadewch inni fod yn onest ynglŷn â pa mor anodd yw denu pobl ar hyn o bryd.