Part of the debate – Senedd Cymru am 6:01 pm ar 5 Gorffennaf 2022.
Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwyf eisiau sôn am fater menywod sy'n dioddef anafiadau trawmatig i ardal y pelfis o ganlyniad i enedigaeth. Gwn i chi ddweud bod hyn yn ehangach, ond, serch hynny, mae'n faes nad yw wedi cael ei drafod. Mae rhai ohonyn nhw'n cael anaf difrifol, megis anafiadau i sffincter yr anws, sy'n gallu arwain at anymataliaeth ysgarthol. Yn ôl Sefydliad MASIC, mae un o bob 50 o fenywod yn y DU yn dioddef o anaf obstetrig a sffincter, ac mae'r effaith ar y menywod hynny'n sylweddol, ar eu llesiant corfforol a meddyliol, heb sôn am y teulu ehangach. Nid wyf erioed wedi clywed unrhyw un yn sôn amdano, ac rwy'n falch iawn bod unigolyn wedi derbyn fy nghynnig i ddod i siarad â mi am y peth.
Rwyf hefyd yn ymwybodol bod Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro wedi agor hwb pelfig yn ddiweddar i helpu i wella'r gofal i gleifion sydd wedi profi'r anafiadau hynny. Maen nhw'n gwneud gwaith gwych iawn, ac rwy'n gobeithio cwrdd â'r llawfeddyg yn ystod toriad yr haf. Ond dim ond yno y ceir y cymorth hwnnw, felly mae'n ymwneud ag anghydraddoldeb mynediad. Felly, Gweinidog, pa drafodaethau ydych chi'n eu cael, fel Llywodraeth Cymru, gyda byrddau iechyd ledled Cymru ynghylch y posibilrwydd o agor hybiau pelfig mewn rhannau eraill o Gymru a fydd yn trin menywod sydd, o ganlyniad i fod yn fenywod, yn cael mynediad teg a chyfartal? A gadewch i ni agor dadl arall am yr effeithiau sy'n digwydd yn uniongyrchol yn aml iawn o ganlyniad i gael plant.