Part of the debate – Senedd Cymru am 5:50 pm ar 12 Gorffennaf 2022.
Diolch, Llywydd. Rwy'n symud y cynnig ar Reoliadau Safonau'r Gymraeg (Rhif 8) 2022. Mae'r rheoliadau'n caniatáu Comisiynydd y Gymraeg i osod safonau ar naw corff Prydeinig o'r sector iechyd, sef wyth corff rheoleiddio proffesiynol a'r Awdurdod Safonau Proffesiynol. Mae dros 120 o gyrff eisoes yn dod o dan y safonau, gan gynnwys byrddau iechyd ac ymddiriedolaethau iechyd yng Nghymru. Bydd cynnwys y cyrff rheoleiddio o dan y drefn safonau yn symud mwy o gyrff iechyd o'r hen drefn cynlluniau iaith i'r drefn safonau ac yn cryfhau hawliau unigolion wrth ddelio â'r sector. Mae'r rheoliadau wedi'u paratoi yn benodol ar gyfer y cyrff hyn, gan ffocysu ar y gwasanaethau maen nhw’n eu darparu i'r cyhoedd. Mae'r safonau hefyd yn rhoi hawliau i weithwyr iechyd os ydyn nhw'n destun cwyn neu wrandawiad addasrwydd i ymarfer.
Rhan o'r jig-so yw'r rheoliadau hyn er mwyn gwireddu'r nod o gynyddu defnydd—a dyna sy'n bwysig—o wasanaethau Cymraeg. Bydd angen cefnogi'r cyrff i adeiladu capasiti i gynnig mwy o wasanaethau Cymraeg. Bydd swyddfa'r comisiynydd ar gael i gynnig arweiniad i'r cyrff wrth iddyn nhw fynd ar eu taith iaith. Bydd partneriaid eraill fel y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol hefyd ar gael i gynnig help i'r cyrff a'u staff, os byddan nhw'n dymuno dysgu Cymraeg, i allu cynnig gwell gwasanaethau Cymraeg i'r cyhoedd. Mae'r cytundeb cydweithio rhwng y Llywodraeth a Phlaid Cymru yn ymrwymo i gyflwyno'r camau rwy'n eu datgan heddiw.
Yn olaf, a gaf i ddiolch i'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad am gyflymu'r broses o adrodd ar y rheoliadau hyn wedi inni eu hailosod? Fe wnaeth cydweithrediad y pwyllgor sicrhau fod y ddadl hon yn gallu mynd yn ei blaen heddiw.