1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 12 Gorffennaf 2022.
8. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i wella ansawdd aer yn etholaeth Mynwy? OQ58365
Llywydd, mae astudiaethau yng Nghas-gwent a'r cyffiniau wedi'u cynnal, ac mae cyngor sir Fynwy yn ystyried cyfleoedd trafnidiaeth gynaliadwy. Bydd y Bil aer glân sydd ar ddod yn cynnwys cynigion i wella ansawdd aer ledled Cymru, gan gynnwys etholaeth Mynwy.
Diolch, Prif Weinidog, am yr ymateb, a diolch i chi am gydnabod y materion sy'n ymwneud â Chas-gwent. Dyna un o fy mhrif faterion, oherwydd llygredd aer ar yr A48, ac yn enwedig Rhiw Hardwick, y byddwch yn ymwybodol ohono, sef un o'r ffyrdd mwyaf llygredig yng Nghymru. Mae trigolion wedi bod yn pwyso am ffordd osgoi ers rhai blynyddoedd i helpu i leddfu'r broblem. Fel y gwyddoch chi eisoes, mae'n siŵr, Prif Weinidog, mae proses canllawiau arfarnu trafnidiaeth Cymru ar gyfer y prosiect hwn a mesurau eraill ar y gweill ar hyn o bryd, ac mae Cyngor Sir Fynwy a phartneriaid, yn wir gyda Llywodraeth Cymru, wedi gwario bron i £500,000 yno—cyfrannwyd £300,012 gan Lywodraeth Cymru. Mae'n siomedig wedyn clywed bod gweinyddiaeth newydd bresennol y cyngor yn ystyried tynnu'n ôl o waith pellach ar y cynllun hwn, ni waeth faint yw'r angen amdano. Nawr, deallaf mai polisi eich Llywodraeth yw ystyried adeiladu ffyrdd newydd pan fyddai gwneud hynny'n gwella ansawdd aer. Prif Weinidog, a wnaiff y Llywodraeth barhau i weithio gyda phartneriaid i ddatblygu ffordd osgoi Cas-gwent i leihau llygredd aer mewn ardaloedd lle ceir tagfeydd, a sut y mae'r Llywodraeth yn cyflawni argymhellion comisiwn Burns i wella mynediad i drafnidiaeth gyhoeddus a theithio llesol yn yr ardal i ddarparu trafnidiaeth fwy gwyrdd hyfyw ar gyfer y dyfodol agos? Diolch.
Rwy'n diolch i'r Aelod am hynny, Llywydd, a chydnabod y gwaith a gafodd ei wneud gan weinyddiaeth Geidwadol flaenorol cyngor Mynwy, a gyflwynodd dri datrysiad posibl i'r anawsterau sydd wedi'u cydnabod y mae rhannau o Gas-gwent yn eu hwynebu. Mae'r cyngor sir presennol wedi rhannu'r tri datrysiad posibl hynny ac maen nhw wrthi'n ymgynghori ar y ddau gyntaf—cynllun teithio llesol yng Nghas-gwent a'r cyffiniau ac, yn rhan 2, cyfnewidfa ganolfan drafnidiaeth yng ngorsaf reilffordd Cas-gwent. Rwy'n credu ei bod yn iawn, cyn ystyried dewis y ffordd osgoi ymhellach, ein bod ni'n dihysbyddu potensial rhannau 1 a 2 i wneud eu cyfraniad at ddatrys y materion sy'n ymwneud ag ansawdd aer sy'n wynebu'r rhan honno o Gymru. Nid yw hynny'n golygu nad oes rhinwedd yn y cynnig o ffordd osgoi, ond cyn i ni benderfynu ar y ffordd osgoi, rydym ni eisiau sicrhau bod ymgynghori priodol wedi bod ar y pethau eraill hynny a bod pob effaith y mae modd ei chael ohonyn nhw yn cael ei rhoi ar waith.
O ran comisiwn Burns, rydym ni'n parhau i weithio ar yr holl bethau hynny sydd o fewn dwylo Llywodraeth Cymru. Bydd yr Aelodau'n ymwybodol o'r camau sydd wedi'u cymryd, er enghraifft, i weithio gyda chyngor bwrdeistref Casnewydd i gynyddu'r fflyd o fysiau trydan sydd ar gael yn y ddinas honno, am resymau ansawdd aer ac i wella trafnidiaeth gyhoeddus yn lle'r car. Roedd cynnig sylfaenol comisiwn Burns, fel y gwn i y bydd Peter Fox yn cofio, ar gyfer buddsoddi o dan adolygiad cysylltedd yr undeb. Bydd yn rhaid i ni aros nawr nes bydd gennym ni Lywodraeth yn San Steffan sy'n gallu ymateb i'r cynigion a gafodd yr adolygiad cysylltedd yr undeb. Rwy'n dal i fod—. Wel, nid wyf i eisiau defnyddio'r gair 'optimistaidd', Llywydd, ond yr wyf i'n dal yn gadarn o'r farn ei bod yn brawf mawr ar Lywodraeth y DU ei bod yn dod o hyd yr arian i gyd-fynd â'r cynigion y gwnaeth ei hadolygiad ei hun gyflwyno, yn enwedig yn y rhan o Gymru y mae'r Aelod dros Fynwy yn ei chynrychioli
Diolch i'r Prif Weinidog.