Rwyf i eisiau gofyn am ddatganiad gan y Llywodraeth ar y cyfrifiad, ac mae'r rhan gyntaf yn ymwneud â newidiadau yn y boblogaeth yng Nghymru. Mae newid yn y boblogaeth yn ddirprwy da ar gyfer cyfoeth cymharol, gan fod gan yr ardaloedd mwy llwyddiannus gyfradd twf poblogaeth uwch, a bod gan yr ardaloedd tlotach ostyngiad cymharol neu wirioneddol yn y boblogaeth. Hoffwn i'r datganiad gynnwys sut y bydd Llywodraeth Cymru yn hyrwyddo twf yn yr ardaloedd sy'n colli poblogaeth. Byddai ail ran y datganiad yn ymwneud â thwf a dirywiad yn yr iaith Gymraeg fesul ardaloedd cynghorau. Rwy'n rhagweld y bydd gan sir Fynwy ei phoblogaeth fwyaf erioed sy'n medru'r Gymraeg, ond bydd Ynys Môn yn parhau i ddangos gostyngiad gwirioneddol ac yng nghanran y siaradwyr Cymraeg. Hoffwn i'r datganiad drafod nifer yr ardaloedd sydd â dros 70 y cant o siaradwyr Cymraeg.

Hoffwn i hefyd ofyn am ddatganiad ar glymog a'r cyfrifoldeb dros ei ddileu. Cafodd un o fy etholwyr yr ateb hwn gan Cyfoeth Naturiol Cymru: 'Mae gan dirfeddianwyr gyfrifoldeb i atal clymog rhag lledaenu ar eu tir eu hunain. Os yw wedi cyrraedd y pwynt lle mae'n lledaenu ar dir cyfagos, mae gan y cymydog y gallu i gysylltu â'u cyngor a'u heddlu lleol ar 101 i'w cael i orfodi hysbysiad ar y landlord, i'w orfodi i atal yr ymlediad'. Mae'r cyngor yn gwadu bod ganddo'r pwerau. A oes modd gwneud datganiad clir am gyfrifoldeb?