Part of the debate – Senedd Cymru am 4:25 pm ar 12 Gorffennaf 2022.
Diolch, Dirprwy Lywydd. Mae tair set o reoliadau'n cael eu trafod o dan y cynnig hwn heddiw. Bydd yr Aelodau'n ymwybodol fy mod wedi cyflwyno cyfres o welliannau canlyniadol i ddeddfwriaeth sylfaenol yn wreiddiol fel rhan o'r pecyn hwn o is-ddeddfwriaeth, ond, o ystyried nifer y pwyntiau adrodd a gafwyd gan y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad, rydw i wedi tynnu'r offeryn statudol hwnnw'n ôl fel y gellir gwneud y cywiriadau angenrheidiol. Byddaf yn ei ail-gyflwyno, yn ddiweddarach yr wythnos hon gobeithio, fel y gellir ei drafod cyn gynted ag y byddwn yn dychwelyd ym mis Medi.
Gan droi at y tri offeryn statudol yr ydym ni’n eu hystyried heddiw, fe wnaf i gymryd ychydig funudau i esbonio mor gryno ag y gallaf ddiben ac effaith pob un o'r rhain, er y bydd yr Aelodau'n gwerthfawrogi, fel sy'n digwydd yn aml gydag is-ddeddfwriaeth, fod rhai o'r darpariaethau'n eithaf cymhleth a thechnegol, felly nodwch os oes unrhyw beth sy'n aneglur ac fe ngwnaf fy ngorau i'w egluro.
Fe wnaf i ddechrau gyda Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Tenantiaethau Cymdeithasau Tai: Darpariaethau Sylfaenol) 2022. Bydd yr OS hwn yn sicrhau y bydd tenantiaethau cymdeithasau tai sy'n elwa ar hyn o bryd o ddiogelu rhent yn cadw'r amddiffyniad rhent hwnnw pan fydd yn cael ei droi'n gontractau meddiannaeth.
Nesaf, Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio Atodlen 12) 2022. Mae Atodlen 12 yn nodi'r trefniadau ar gyfer tenantiaethau a thrwyddedau cyfredol a fydd yn trosi'n gontractau meddiannaeth pan ddaw Deddf 2016 i rym. Diben Atodlen 12 yw sicrhau bod y newid hwn mor ddi-dor â phosibl a bod y partïon i denantiaethau a thrwyddedau presennol yn cael eu trin yn deg pan fydd eu tenantiaeth neu eu trwydded yn troi'n gontract meddiannaeth, gyda'r cydbwysedd cywir yn cael ei daro mewn perthynas â hawliau a rhwymedigaethau'r ddau barti. I'r perwyl hwn, mae'r diwygiadau sy'n cael eu gwneud gan yr OS hwn yn cynnwys diogelu hawliau presennol pobl ifanc 16 a 17 oed sydd â mathau penodol o denantiaeth neu drwydded ar hyn o bryd; darpariaethau sy'n sicrhau, ymhlith pethau eraill, y bydd tenantiaethau a thrwyddedau cyfredol sy'n ymwneud â llety â chymorth yn trosi'n gontractau meddiannaeth ac na all unrhyw denantiaeth neu drwydded sy'n ymwneud â llety â chymorth sydd eisoes wedi bod ar waith am fwy na chwe mis droi'n gontract â chymorth safonol; darparu i denantiaethau cychwynnol droi'n gontractau safonol rhagarweiniol yn awtomatig; sicrhau nad yw landlord ond yn atebol i dalu iawndal mewn perthynas ag unrhyw fethiant i roi gwybodaeth i ddeiliad y contract am ddiogelu unrhyw flaendal a dalwyd mewn perthynas â chontract wedi'i drosi a oedd, cyn ei drosi, yn denantiaeth fyrddaliol sicr; sicrhau, pan oedd contract wedi'i drosi, cyn ei drosi, yn denantiaeth fyrddaliol sicr a oedd yn cynnwys cyfnod amrywio rhent, y caiff y tymor hwnnw ei drosglwyddo i'r contract a addaswyd ac na chaiff ei ddisodli gan y tymor amrywio rhent yn adran 123 o Ddeddf 2016; diogelu, cyn belled ag y bo modd, hawliau unrhyw ddeiliad presennol meddiannaeth amaethyddol sicr; a sicrhau, ar gyfer tenantiaethau cyfnod penodol, pan fo'r cyfnod penodol yn dod i ben ar ôl 1 Rhagfyr a phan ddaw'r contract yn gyfnodol, y bydd hysbysiad y landlord di-fai chwe mis yn gymwys i'r contract hwnnw.
Yn olaf, Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio) 2022. Mae'r rhain yn gwneud cyfres o welliannau i sicrhau nad yw mathau penodol o lety sy'n gysylltiedig â mechnïaeth neu brawf, neu i fewnfudo a lloches, yn gontractau meddiannaeth. Mae hyn i bob pwrpas yn cynnal y trefniadau presennol ar gyfer y mathau hyn o lety.
Rydw i wedi nodi'r pwyntiau a godwyd gan y pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad mewn perthynas â phob un o'r tri OS hyn, ac mae fy swyddogion wedi gwneud y newidiadau angenrheidiol lle bo angen. Rwyf hefyd wedi ymateb yn ysgrifenedig i'r pwyllgor ar y pwyntiau hynny mae angen ymateb gan y Llywodraeth arnynt. A gaf i roi fy niolch, fel erioed, i'r pwyllgor a'i staff cymorth am eu hymagwedd ddiwyd a chyfeillgar, sydd wedi cael ei gwerthfawrogi'n fawr?
Dirprwy Lywydd, mae hynny'n cloi fy sylwadau agoriadol. Fe fyddaf yn gwneud fy ngorau i ymateb i unrhyw bwyntiau mae Aelodau am eu codi, a byddaf yn dweud ychydig mwy am yr hyn a fydd yn digwydd nesaf, cyn gweithredu'r Ddeddf ym mis Rhagfyr, yn fy sylwadau cloi. Diolch.