Part of the debate – Senedd Cymru am 5:27 pm ar 12 Gorffennaf 2022.
Mae hynny'n iawn, ac, wrth gwrs, gallech chi leihau'r terfyn cyflymder i 15 mya neu 10 mya a hyd yn oed bod â therfyn stopio byrrach. Nid wyf yn credu mai'r ffaith o reidrwydd yw bod hwn yn gynnig 20 mya sy'n broblem, oherwydd, fel y dywedais i, rwyf wedi cefnogi 20 mya mewn rhai mannau. Mae'n ymwneud â ph'un ai dyma'r defnydd cywir o adnoddau er mwyn gwella diogelwch ar ein ffyrdd ac er mwyn bod pobl yn fwy egnïol.
Nawr, gwyddom ni fod angen mwy o fuddsoddi arnom mewn llwybrau beicio, er enghraifft, a llwybrau teithio llesol a rennir yn ein cymunedau. Gwyddom hefyd fod lle i derfynau cyflymder deallus, lle maen nhw'n newid ar adegau penodol o'r dydd, boed hynny'n amser codi a gollwng y tu allan i ysgolion, sydd gennym mewn rhai rhannau o Gymru, gyda pharth 20 mya sy'n dechrau am gyfnod byr ac yna mae'n mynd yn ôl i fyny i 30 mya, neu hyd yn oed derfynau cyflymder tymhorol. Wyddoch chi, mewn mannau prysur lle mae gennych chi lawer o dwristiaid yn yr haf, mae hi weithiau'n fwy priodol lleihau'r terfyn cyflymder ar gyfer y tymor twristiaeth cyfan—y Pasg a'r haf a beth bynnag.
Ond dydw i ddim yn siŵr mai dyma'r dull cywir. Rwy'n mynd i fod yn pleidleisio yn ei erbyn. Fel y dywedais i, rwyf wedi cefnogi'r pethau hyn lle y bo'n briodol mewn mannau yn fy etholaeth i, ac mae gen i rai brwydrau ar fy nwylo o hyd. Ond yr hyn y byddwn i'n pledio gyda chi i'w wneud, Gweinidog, a byddai'r gost yn ffracsiwn i chi o'r tua £30 miliwn yr ydych chi eisiau ei daflu at y cynllun penodol hwn, yw defnyddio rhywfaint o'r arian hwnnw yn lle hynny i newid y canllawiau i ddileu'r rhwystrau hynny er mwyn, pan fydd mater yn cael ei nodi—. Ac nid oes rhaid i chi gael marwolaeth, mewn gwirionedd, er mwyn lleihau'r terfyn cyflymder i 20 mya; ni chawsom farwolaethau yn fy etholaeth fy hun a gwnaethom ni lwyddo i wneud hynny, felly nid wyf yn siŵr pam yr ydych yn cael y cyngor hwnnw, Heledd Fychan, gan yr awdurdodau lleol yn eich rhanbarth chi. Ond os byddwch chi'n dileu'r rhwystrau hynny, os byddwch chi'n ei gwneud yn broses amserlen fyrrach, lle mae pawb yn cytuno bod terfyn o 20 mya yn briodol, yna gallwn ni fwrw ymlaen a gallwn gyflwyno'r pethau hyn.
Rwy'n credu mai'r hyn y byddwch chi'n ei gael yw llwyth o bobl sy'n dymuno gwneud llwyth o eithriadau i'r 20 mya diofyn newydd hwn, ac mae hynny'n mynd i arafu popeth fel na fyddwn yn cael y dull strategol priodol o ymdrin â'n ffyrdd a'n priffyrdd. Mae'n mynd i fynd â'r bobl hynny oddi wrth wneud y pethau teithio llesol yr ydym ni hefyd am iddyn nhw fod yn gweithio arnyn nhw—datblygu'r llwybrau beicio newydd, rhoi'r croesfannau i gerddwyr lle mae angen iddyn nhw eu rhoi, mynd i'r afael â'r problemau eraill yn ein systemau ffyrdd a thrafnidiaeth—eu tynnu nhw oddi wrth annog pobl i wneud y newid moddol hwnnw i fathau eraill o drafnidiaeth yn hytrach na'r car, ac rwy'n credu y bydd llawer o ganlyniadau anfwriadol i hynny.
Dysgwch o'r cynlluniau treialu hyn. Mae pobl wedi codi pryderon yn yr ardaloedd treialu. Rwy'n sylweddoli na fydd rhai pobl byth am weld parth 20 mya—eu problem nhw yw hynny. Dydw i ddim yn cytuno â hynny, iawn? Ond mae'n rhaid i chi wrando ar bobl pan fyddan nhw'n codi pryderon, ac yn yr ardaloedd treialu hyn mae llawer o bryderon wedi eu codi. Felly, ni ddylem fod ar frys i gyflwyno hyn. Dylem ni fynd i mewn gyda'n llygaid yn gwbl agored. Bydd canlyniadau anfwriadol os byddwn yn gwneud y penderfyniad hwn heddiw, felly byddwn i'n annog pawb i feddwl yn ofalus. Rwy'n cytuno bod angen i ni arafu cyflymderau. Mae angen i ni orfodi'n well yn erbyn y terfynau cyflymder presennol, ond nid dyma'r dull cywir, Gweinidog.