Diolch am gynnig y ddadl hon, Jane. Hoffwn ddechrau drwy ddweud fy mod yn cytuno bod nifer sylweddol o weithwyr Cymru'n cael eu cyflogi mewn diwydiannau a fydd yn newid yn sylweddol fel rhan o'r trawsnewid i sero net. Fodd bynnag, nid wyf wedi fy argyhoeddi bod y newid i economi ddi-garbon yng Nghymru yn mynd i achosi diweithdra eang na chael unrhyw effaith negyddol ar gyflogaeth o gwbl. Os rhywbeth, byddwn yn dadlau y bydd y diwydiannau hyn yn buddsoddi mwy yn eu staff er mwyn eu hyfforddi ar gyfer y newid i ddatgarboneiddio, ac fel y cyfryw, nid wyf yn deall pam y byddai pobl yn meddwl y gallai fod yn newid anghyfiawn i weithwyr wrth inni symud i economi ddi-garbon.

At hynny, mae gennym gyfreithiau cyflogaeth cryf ledled y Deyrnas Unedig, felly hyd yn oed pe bai gweithwyr mewn sefyllfa lle cawsant eu gwneud yn ddi-waith o ganlyniad i ddatgarboneiddio, byddent yn cael eu digolledu fel y bo'n briodol. Mae hyn yn fy arwain i gwestiynu pa dystiolaeth sydd wedi'i chyflwyno i awgrymu, yng Nghymru, y bydd y rhai a gyflogir mewn diwydiannau sy'n datgarboneiddio yn cael eu heffeithio'n annheg. Yn ystod y trawsnewid i fod yn ddi-garbon, rwy'n credu ei bod yn debygol y bydd gweithwyr yn gweld gwelliannau yn eu hamodau gwaith, ac mae'n debyg y byddant yn cael gwell cyflogau yn y tymor hir, wrth i'r busnesau arbed arian drwy dechnolegau mwy effeithlon.

Bydd yr Aelodau'n ymwybodol iawn fod y Pwyllgor Newid Hinsawdd, corff statudol annibynnol a sefydlwyd o dan Ddeddf Hinsawdd 2008 gyda'r diben o gynghori'r DU a'r Llywodraethau datganoledig ar addasu, ymhlith pethau eraill, i effeithiau newid hinsawdd, wedi dweud y bydd y newid i Sero Net yng Nghymru,

'yn creu arbedion gwirioneddol, wrth i bobl ddefnyddio llai o adnoddau a mabwysiadu technolegau glanach, mwy effeithlon,' 

Ac felly, byddwn yn dadlau bod galw ar Lywodraeth Cymru i roi arian i bobl ar ffurf incwm sylfaenol i helpu'r newid hwn, ar y rhagdybiaeth y bydd gweithwyr yn cael eu heffeithio'n annheg, yn ddefnydd anghyfrifol o arian cyhoeddus.

At hynny, mae'r syniad fod incwm sylfaenol i'r rhai a gyflogir mewn diwydiannau sy'n datgarboneiddio i'w helpu i brofi newid teg yn ddiffygiol, oherwydd ni fydd gan gyflogwyr unrhyw gymhelliant i gynyddu cyflogau a rhoi yn ôl i gyflogeion y manteision ariannol sy'n deillio o ddatgarboneiddio eu diwydiannau. Mae'n debygol o effeithio'n anghymesur ar y rhai mewn swyddi â chyflogau is yn fwy na swyddi sy'n talu'n well, gan gyfyngu ar y duedd tuag at isafswm cyflog uwch a fyddai'n debygol o gael ei ddarparu gan fusnesau sy'n symud tuag at allbynnau di-garbon. Rhaid inni fod yn ymwybodol y bydd y treial incwm sylfaenol hefyd yn rhoi arian i lawer o bobl sydd eisoes yn cael eu talu'n dda iawn am y gwaith, a bydd hyn yn cael ei wneud ar draul helpu rhai o'r bobl dlotaf yng Nghymru.

Rhaid inni gwestiynu ble y mae pobl yn credu y daw Llywodraeth Cymru o hyd i'r arian ar gyfer y treial incwm sylfaenol estynedig hwn. Ni allant ei fenthyca, ac yn sicr ni ddylent allu gwneud hynny.