Fel aelod o'r Pwyllgor Cyllid, rwy'n falch fod y pwyllgor wedi mabwysiadu dull rhagweithiol o geisio barn pobl Cymru wrth helpu i lunio blaenoriaeth gwariant Llywodraeth Cymru, ffigur o bron i £21 biliwn ar gyfer y flwyddyn ariannol 2023-24. Rwyf hefyd eisiau tynnu sylw at waith stoicaidd y Cadeirydd, Peredur Owen Griffiths, a chyd-aelodau'r pwyllgor hefyd. Mae'n iawn ac yn briodol fod y pwyllgor yn ymgysylltu'n ystyrlon â rhanddeiliaid a dinasyddion, ac rwy'n falch o'r gwaith sydd wedi'i wneud ac yn falch o'r ffaith ein bod yn ymgysylltu'n rhagweithiol ac yn bwrpasol â'r Aelodau o Senedd Ieuenctid Cymru. Felly, diolch i bawb a gymerodd ran ac i bawb a fydd yn parhau i ymgysylltu. Serch hynny, Weinidog, gadewch inni beidio ag anghofio, a chofio bob amser, mai'r ymarfer ymgynghori mwyaf gyda phobl Cymru yw'r un a gynhelir mewn etholiadau democrataidd, a'r rhyddid i ddewis wrth y bocs pleidleisio, ac rwy'n ymwybodol fod Llywodraeth Lafur Cymru wedi'i hailethol i ymrwymo i gyflawni blaenoriaethau'r cyhoedd yng Nghymru.

Fodd bynnag, mae'r heriau presennol yr ydym i gyd yn eu hwynebu, yn niferus ac yn ddifrifol wrth i ni ymadfer yn dilyn pandemig COVID-19 ac wrth inni barhau i dyrchu ein ffordd drwy'r Brexit nad yw wedi'i goginio'n llawn. Heddiw, rydym yn wynebu argyfwng costau byw'r Torïaid sy'n ymosod ar bob un aelwyd, gyda chwyddiant yn codi i lefelau nas gwelwyd mewn dros bedwar degawd a rhagwelir y bydd yn saethu i fyny ymhellach. Mae hyn yn seismig ac yn drychinebus i genedl heb rwyd les weithredol. Ac er nad oes gennyf amser i'w grybwyll yn awr, mae'n briodol y bydd cyllidebu ar sail rhywedd hefyd ar agenda ein Gweinidog. Roedd yn amlwg o'r adborth a gawsom fel pwyllgor fod y cyhoedd yn gwerthfawrogi ein gwasanaethau cyhoeddus—yn eu gwerthfawrogi'n aruthrol—a'u bod yn pryderu am yr argyfwng hinsawdd sy'n ein hwynebu, a'u bod eisiau gweld Llywodraeth Cymru ar eu hochr hwy. Yr wythnos diwethaf, wrth annerch y Senedd, nododd Prif Weinidog Cymru gynlluniau deddfwriaethol Llywodraeth Cymru ar gyfer y flwyddyn sydd i ddod, ac nid wyf am fanylu, ond Bil ar blastigau untro, Bil aer glân, Bil amaethyddol, Bil cydsynio seilwaith, Bil ar ddiogelwch tomenni glo—sydd mor bwysig i'n cymunedau. Felly, mae Llywodraeth Cymru yn amlwg yn nodi ei hawydd cryf i fynd i'r afael â her newid hinsawdd ac i gefnogi'r amgylchedd.

Rhoddwyd llawer o sylw i'r Bil arfaethedig i ddiwygio'r Senedd, ond mae'n bwysig peidio ag anwybyddu'r Bil bysiau a fydd yn cael ei gyflwyno i alluogi pob lefel o lywodraeth yng Nghymru i gydweithio i gynllunio rhwydweithiau bysiau sy'n wirioneddol gydgysylltiedig ac sy'n gwasanaethu cymunedau yn dda. Bydd hyn ynddo'i hun yn drawsnewidiol i'r rhai y mae pawb ohonom yn eu gwasanaethu. Yn ogystal, mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gyflwyno mwy o degwch, wrth i ddinasyddion wynebu llif—ffrydlif—o gostau cynyddol, gyda Bil ar gyllid llywodraeth leol ar ddiwedd 2023 i ddiwygio'n sylfaenol y ffordd y mae dinasyddion yn talu'r dreth gyngor yng Nghymru.

Ac yn olaf, o fewn y fframwaith cymwyseddau datganoledig presennol, mae deddfwriaeth o'r fath yn hanfodol a gwn y bydd Llywodraeth Cymru—llywodraeth foesegol—yn ceisio blaenoriaethu pryderon y bobl, gyda pholisi wedi'i lunio ar gyfer y bobl i liniaru newid hinsawdd ac i fynd i'r afael ag effeithiau gwirioneddol erchyll yr argyfwng costau byw Torïaidd gwaethaf erioed. Ond mae Cymru, a'r lle hwn, fel rhan o'r Deyrnas Unedig, angen unioni'n sylfaenol y diffyg cyllid i Gymru ac er mwyn gwneud hyn, rydym angen Llywodraeth Lafur yn y Deyrnas Unedig wedi'i hethol mewn etholiad cyffredinol cyn gynted â phosibl, ar ran y bobl a chan y bobl. Diolch.