1. Beth yw cynllun Llywodraeth Cymru i sicrhau rhagoriaeth addysgol yn sir Ddinbych? OQ58379

Llywydd, mae darparu addysg yn sir Ddinbych yn parhau i fod yn gyfrifoldeb i'r cyngor sir a phan fo'n berthnasol, awdurdodau'r esgobaeth. Maen nhw'n gweithredu o fewn y fframwaith a sefydlwyd gan Lywodraeth Cymru a'r Senedd hon. Fis Medi eleni, er enghraifft, bydd ysgolion ar draws y genedl yn dechrau cyflwyno'r Cwricwlwm newydd i Gymru.

Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Fel efallai y byddwch chi'n gwybod, dros yr haf, derbyniodd Ysgol Gatholig Crist y Gair yn y Rhyl adroddiad damniol gan Estyn yn dilyn arolygiad, sydd wedi arwain at orfodi mesurau arbennig ar yr ysgol. Nawr, mae'r ysgol yn dal i fod yn ifanc iawn ar ôl cael ei hagor yn 2020 yn unig ar ôl uno hen ysgolion Ysgol Mair a Bendigaid Edward Jones. Ac mae hyn yn cael ei gymhlethu ymhellach gan y ffaith bod Cymru ar ei hôl hi o'i chymharu â'i chyd wledydd yn y DU yn y tabl cynghrair canlyniadau TGAU, gan adael fy etholwyr yn bryderus efallai na fydd cyfleoedd addysg bellach a/neu brifysgol ar gael i'r rhai sydd â'r uchelgais o lwyddo mewn bywyd. Felly, pa sicrwydd allwch chi ei roi i bobl yn y Rhyl bod Llywodraeth Cymru yn gweithio gydag uwch dîm arweinyddiaeth yr ysgol, Cyngor Sir Ddinbych a'r corff llywodraethu i ddatrys y problemau hyn a darparu cynllun o ran sut yr ydych chi'n bwriadu gwella canlyniadau arholiadau fel nad yw fy etholwyr yn cael eu gadael ar ôl?

Wel, Llywydd, yn anffodus, mae'r Aelod yn cymysgu dau fater cwbl wahanol. Rwy'n ymwybodol, wrth gwrs, o'r adroddiad arolygu ar Grist y Gair. Llwyddais i drafod hyn gydag arweinydd newydd Cyngor Sir Ddinbych a gyda'r aelod cabinet sy'n gyfrifol am addysg. Mae hi, fel y mae'r Aelod yn gwybod, dybiwn i, yn sefyllfa gymhleth gan ei bod hi'n ysgol wirfoddol a gynorthwyir. Yr awdurdodau esgobaethol sy'n gyfrifol am gyflogi staff yn yr ysgol, ac mae gwaith i'w wneud yn hynny o beth, fel mae'r adroddiad arolygu yn nodi, i wneud yn siŵr bod safonau addysgu a dysgu yn yr ysgol yn cael eu codi i'r hyn a fyddai'n cael ei ystyried yn dderbyniol mewn mannau eraill. 

Mae llawer iawn o gymorth yn cael ei gynnig gan y consortiwm a chan yr awdurdod lleol, a bydd angen tystiolaeth nawr—a chyfrifoldeb y corff llywodraethu yw darparu'r cynllun gweithredu—sy'n dangos sut y bydd argymhellion adroddiad Estyn yn cael eu rhoi ar waith. Mae angen tystiolaeth bod y cyngor sy'n cael ei ddarparu yn cael ei ddilyn yn iawn. Cefais fy nghalonogi o ddarganfod bod yr aelod cabinet newydd dros addysg, y Cynghorydd Gill German, yn cyfarfod ag awdurdodau'r ysgol yn yr wythnos neu ddwy nesaf, a bod pennaeth y gwasanaeth addysg yn sir Ddinbych yn cyfarfod ag Esgob Wrecsam yr wythnos hon. Felly, rwy'n credu y gallwn ni fod yn hyderus bod llawer iawn o sylw yn dod at ei gilydd gan yr awdurdodau perthnasol i wneud yn siŵr bod y gwelliannau sy'n amlwg yn angenrheidiol yn yr ysgol yn cael eu rhoi ar waith. 

Yn syml, mae'r pwyntiau mwy cyffredinol a wnaeth yr Aelod am ganlyniadau arholiadau yn wallus mewn gwirionedd ac nid oes ganddyn nhw unrhyw berthnasedd i'r camau a fydd yn cael eu cymryd gan yr awdurdodau yn achos yr ysgol unigol.