5. Datganiad gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol: Ymgynghoriad ar Ardoll Ymwelwyr

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:55 pm ar 20 Medi 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative 4:55, 20 Medi 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Gweinidog, am y datganiad. Dim ond dau beth. Treth yw hon—nid ardoll mohono—a braint Llafur yw cyflwyno trethi, ac maen nhw'n gwneud hynny'n gyffredinol. Dyna pam rydym ni mor wahanol ar y llwyfan yma, yn sicr yma yng Nghymru. Byddwn i'n gofyn pa werthuso rydych chi eisoes wedi'i wneud o gynlluniau gwario awdurdodau lleol a chyllidebau ynghylch datblygu economaidd a thwristiaeth, fel y gallant gyflawni'r nodau rydych chi'n ceisio eu cyflawni gyda'r ardoll hwn. Oherwydd peidiwch â bod yn naïf wrth feddwl y bydd yr ardoll hwn yn arwain yn sydyn at balmentydd ychwanegol ac at bethau ychwanegol neu beth bynnag ar draethau, neu unrhyw atyniadau—bydd hyn yn mynd i lenwi bylchau mewn cyllidebau sydd dan bwysau mawr, ac ni fyddwch yn gweld unrhyw beth ychwanegol; fe welwch ddisgwyliad o ddim ond crafangu treth ychwanegol yn yr awdurdod hwnnw. Hoffwn wybod pa sicrwydd y gallwch ei roi na chaiff yr awdurdodau lleol hynny sy'n penderfynu peidio â gwneud hyn eu cosbi trwy eu setliadau yn y dyfodol o ganlyniad i beidio â gweithredu hyn.

Ac eto, sylw a wnaed ddwywaith—sut fyddwch chi'n sicrhau y bydd treth dwristiaeth yn gwneud yr hyn rydych chi am iddi ei wneud ac nid dim ond ychwanegu at neu ddisodli cyllidebau economaidd sydd eisoes yn cael eu dargyfeirio i wasanaethau cymdeithasol, addysg neu beth bynnag? Rwy'n gwbl gefnogol i roi arian heb ei glustnodi i awdurdodau lleol, ond rwy'n ofni yn y cyfnod yma o angen mawr mewn awdurdodau lleol y caiff trethi ychwanegol fel hyn dim ond eu defnyddio i liniaru peth o'r pwysau mae awdurdodau'n eu hwynebu.

Felly, byddwn wedi dweud bod ffordd lawer gwell o fod wedi edrych ar rai o anghenion ein cymunedau twristiaeth, drwy weithio gydag awdurdodau lleol a'u strategaethau datblygu economaidd presennol i wella'r cynnig sydd gennym ni yng Nghymru. Mae llawer o bobl yng Nghymru—. Beth os ydych chi'n byw yng Nghymru ac yn mynd ar wyliau yng Nghymru? Rydych yn talu treth ddwywaith. Rydych chi'n talu treth yn eich treth cyngor lleol i wella'r economi a thwristiaeth leol, yna rydych chi'n gofyn iddyn nhw dalu eto yng Nghymru i aros a mwynhau eu gwyliau yng Nghymru. Felly, mae cymaint o bethau yn yr ymgynghoriad hwn sy'n esgor ar lawer o gwestiynau, ac rwy'n credu ei fod yn ffordd hawdd o wynebu rhywbeth—trethu, trethu, trethu.