6. Datganiadau 90 Eiliad

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:26 pm ar 21 Medi 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 3:26, 21 Medi 2022

(Cyfieithwyd)

Hoffwn dalu teyrnged i'r diweddar Tony Paris, a fu farw yr wythnos diwethaf. Roedd Tony yn un o Dri Caerdydd, a gafwyd yn euog ar gam o lofruddiaeth drasig a threisgar Lynette White, a ddigwyddodd ond ychydig funudau ar droed o'r Siambr hon. Rwy'n cofio fel bachgen ifanc y protestiadau yng Nghaerdydd am gyfiawnder i Dri Caerdydd. Rwyf hefyd yn cofio'r clecs parhaus amdanynt. Rwy'n cofio hefyd, fel bargyfreithiwr ifanc, y cyn-heddweision, mewn llys agored, yn dweud eu bod yn dal i fod yn euog o lofruddiaeth. Ac er iddynt gael ymddiheuriadau gan Heddlu De Cymru, methodd yr achos llygredigaeth yn erbyn y cyn-heddweision oherwydd bod tystiolaeth ar goll, tystiolaeth y daethpwyd o hyd iddi ychydig ddyddiau'n ddiweddarach.

Ni ddaeth yr anghyfiawnder tuag at Tony Paris i ben pan gerddodd allan o'r carchar. 

Mae gan Heddlu De Cymru hanes gwael o gamweinyddu cyfiawnder, yn enwedig mewn perthynas â phobl o leiafrifoedd ethnig. Mae'r mis hwn hefyd yn nodi 70 mlynedd ers crogi Mahmood Mattan ar gam yng ngharchar Caerdydd. Ni allwn anghofio'r achosion hyn o gamweinyddu cyfiawnder. Dyna pam rwy'n cefnogi Cassie Parris, merch Tony, sy'n parhau ei frwydr dros gyfiawnder ac sy'n dechrau ymgyrch i enwi stryd ar ôl Tony yn ei annwyl Butetown. Roedd Tony Paris yn dadlau dros gyfiawnder i bawb; bydd Cymru a'r byd yn lle tlotach hebddo. Diolch yn fawr.