Gan edrych ar yr hyn y mae pobl eraill wedi ei ddweud, mae angen i ni—. Fel y mae Altaf wedi'i ddatgan, mae dirwasgiad ar y ffordd, ac felly ni fydd pethau ond yn gwaethygu. Soniodd Sioned Williams am y lleithder y mae teuluoedd wedi gorfod ei ddioddef bob gaeaf, beth bynnag am yr argyfwng presennol. Rwy'n credu bod sawl Aelod wedi siarad am yr angen i ystyried adroddiad y swyddfa archwilio a gafodd ei gyhoeddi bron i flwyddyn yn ôl bellach. Nawr, mae Llywodraeth Cymru wedi derbyn ei holl argymhellion, ac er tegwch i Lywodraeth Cymru, rydym yn gweld rhaglenni'n cael eu gwerthuso'n rheolaidd yn awr, i sicrhau bod rhaglenni'n cyflawni'r hyn y maent i fod i'w gyflawni.

Roedd yn ddefnyddiol iawn clywed gan Mabon ap Gwynfor am y problemau penodol sydd wedi wynebu un o gymunedau tlotaf ac oeraf ei etholaeth, lle rhoddwyd y contract i sefydliad nad oedd yn gyfarwydd â thopograffi'r ardal, ac er bod paneli solar wedi cael eu hargymell a'u gosod, ni wnaeth sicrhau'r budd gorau am na chafodd yr adeiladau eu hinsiwleiddio, ac mae hynny'n rhywbeth a ddaeth allan o'n hadroddiad. Un o'r rhesymau pam y crybwyllodd Carolyn fater pympiau gwres ffynhonnell aer yw nad oes unrhyw bwynt gosod pympiau gwres ffynhonnell aer mewn cartrefi nad ydynt wedi cael eu hinswleiddio, oherwydd mae'n cynyddu'r biliau mewn gwirionedd, oherwydd bydd gennych fil trydan enfawr yn lle bil nwy enfawr. Felly, rwy'n credu bod y pwyslais a roddodd y Gweinidog ar adeiledd yn gyntaf fel y ffordd ymlaen yn bendant yn un defnyddiol iawn, oherwydd yn bendant mae angen i ni—. Hyd yn oed os nad oes gennym y dechnoleg heddiw a fydd yn gweddu i gartrefi penodol, mae angen inni sicrhau nad ydym yn colli'r gwres yr ydym yn ei golli ar hyn o bryd.

Un o'r pethau a wnaeth Jane Dodds oedd tynnu sylw at sut y methodd y rhaglen Cartrefi Clyd ddiwethaf gyrraedd y nod o ran yr hyn y mae angen i ni ei wneud i ddiogelu ein teuluoedd a gwneud ein cyfraniad ein hunain at yr argyfwng hinsawdd. Felly, yn 2020, byddai wedi cymryd 111 o flynyddoedd i gwblhau'r gwaith o inswleiddio ein holl gartrefi, ac yn 2021, ar y raddfa y câi pethau eu gwneud, byddai'n cymryd 138 o flynyddoedd. Nid yw'r blaned yn gallu aros tan hynny. Mae'n rhaid inni fwrw ymlaen â hyn nawr. Felly, rwy'n credu mai un o'r pethau sy'n rhaid i ni ei wneud, pob un ohonom, yw sicrhau bod pobl yn meddwl 'inswleiddio, inswleiddio, inswleiddio' yn ogystal ag 'ynni adnewyddadwy, ynni adnewyddadwy, ynni adnewyddadwy.'

Dwy stori fach. Dyma un ohonynt: siaradais â rhywun ar garreg y drws y bore yma, a dweud, 'Rwy'n gweld eich bod yn ailosod eich to, a ydych chi wedi meddwl am roi paneli solar ar y rhan o'ch to sy'n wynebu'r de?' 'O, dyna syniad da—nid oeddwn wedi meddwl am hynny.' Felly, dywedais, 'Wel, mae gwir angen i chi fwrw ymlaen â hynny yn awr, oherwydd mae gennych chi'r sgaffaldiau i fyny, a bydd eich towyr, nad ydynt yn gymwys i wneud y gwaith, yn dweud wrthych y gallant gael cyfarwyddyd ynglŷn â ble mae'n rhaid i chi roi'r atgyfnerthiadau i osod y paneli solar.' Fel arall, rydych chi'n dad-wneud yr holl waith da cyn ichi allu gosod rhai newydd. Mae'r ail stori'n ymwneud â busnes bach a wnaeth fy nghalonogi'n fawr drwy ddweud ei fod wedi cael 17 o baneli solar wedi'u gosod yn ystod yr wythnos ddiwethaf, a dangosodd y mesurydd bach sy'n dweud faint o egni a gynhyrchai, ac felly faint o arian a arbedai, a fydd yn cadw ei fusnes yn fyw. Oni bai bod busnesau'n meddwl am y pethau hyn, 'Sut y gallaf fi wneud rhywbeth?'—. Os oes gennych chi'r arian, mae angen i chi ei fuddsoddi ar inswleiddio eich cartref a gosod ffynonellau ynni adnewyddadwy. Nid oes dewis arall. Felly, rwy'n credu bod gennym heriau sylweddol iawn o'n blaenau fel y mae adroddiad Archwilio Cymru wedi dangos yn glir, ac mae'r ystadegau'n siarad drostynt eu hunain, mae arnaf ofn, ynglŷn â'r anawsterau a wynebwn y gaeaf hwn.

Un o'r pwyntiau a gododd Sarah Murphy yw'r hyn sy'n digwydd i bobl nad ydynt yn gallu mynd i hybiau cynnes? Os oes gennych salwch angheuol, mae'n debygol na fyddwch chi am gymysgu â llawer o bobl eraill. Sut y gellir eu cadw hwy'n gynnes y gaeaf hwn? Oherwydd ni fyddant yn elwa o hybiau cynnes ac efallai y bydd eu teuluoedd yn ymdrechu'n daer i sicrhau'r ansawdd bywyd gorau posibl i unigolion o'r fath, ond sut y mae gwneud hynny heb effeithio ar fywydau aelodau eraill y teulu, ac rwy'n credu bod hynny'n rhywbeth y mae gwir angen inni feddwl amdano? Diolch yn fawr iawn am eich holl gyfraniadau.