Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:01 pm ar 5 Hydref 2022.
Diolch yn fawr, Jane Dodds. Rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod yn ystyried hwn yn fater i Gymru gyfan—cefn gwlad, trefol, ac nid y rhai mwyaf difreintiedig yn unig, ond pob teulu sy'n profi tlodi ac anfantais. Mae'n mynd yn ôl i'r cwestiwn enfawr hwn sef o ble y daw'r £45 biliwn ar gyfer toriadau treth, sy'n mynd i fod o fudd i'r mwyaf cyfoethog, oherwydd os daw o wasanaethau cyhoeddus neu fudd-daliadau lles, bydd y sefyllfa'n mynd o ddrwg i waeth.
Ond hoffwn ddweud, ar drechu tlodi bwyd, fe gyhoeddais £1 filiwn arall ddoe, ond mae'n adeiladu ar £3.9 miliwn sydd eisoes wedi'i ddyrannu eleni, ac mae'n ymwneud â gweithio gydag awdurdodau lleol, fel y gwyddoch, i ddatblygu a chryfhau partneriaethau bwyd. Mae'n dda iawn clywed am fusnesau'n cymryd rhan; maent eisiau cymryd rhan, rai ohonynt, yn ein menter canolfannau cynnes a gyhoeddodd y Prif Weinidog ychydig ddyddiau yn ôl. Efallai eich bod chi wedi clywed, ar y rhaglen fwyd ar Radio 4 dros y penwythnos, am Big Bocs Bwyd a'r ffaith bod hyn hefyd yn lledaenu drwy Gymru lle mae ysgolion yn cymryd rhan gyda sefydliadau bwyd cymunedol hefyd. Ond rydym yn dweud yn y datganiad ein bod eisiau helpu archfarchnadoedd cymdeithasol, caffis cymunedol, clybiau cinio, dosbarthiadau coginio; rydym hefyd yn siarad am sicrhau bod pobl yn gallu cael mynediad at bethau fel coginwyr araf. Nid yw pobl yn gallu bwydo eu mesuryddion yn barod, felly mae gennym ein partneriaeth Sefydliad Banc Tanwydd hefyd. Ond rwy'n credu—ac mae'r Dirprwy Weinidog Gwasanaethau Cymdeithasol yma hefyd—y bydd yr holl waith a wnawn gyda'r blynyddoedd cynnar a chyflwyno'r £100 miliwn yn gwneud cymaint o wahaniaeth mewn perthynas ag estyn allan at y bobl iau a'r babanod hynny. Ond wyddoch chi, llaeth babi, poteli dŵr poeth—hynny yw, dyma'r oes yr ydym yn byw ynddi gyda banciau bwyd yng Nghymru.