Part of the debate – Senedd Cymru am 4:38 pm ar 25 Hydref 2022.
Ydy, yn hollol, Alun. Felly, fel rwy'n dweud, dyma un o'r amryw bethau y mae angen i ni eu gwneud i ddod at ein gilydd i allu cyflawni'r math o grid ynni ar draws Cymru mae arnom ni ei eisiau. Felly, mae'r mentrau trefol yn ddiddorol iawn. Rydym yn disgwyl i ddatblygwr adnewyddadwy sylweddol gloriannu a oes cyfleoedd sylweddol yn rhai o'n mannau trefol, er enghraifft, defnyddio toeau ar adeiladau ac yn y blaen, fel y gwelwch chi mewn mannau eraill. Mae rhai materion gwirioneddol yn ymwneud â solar, na fydda i'n ymhelaethu arnyn nhw nawr—bydd y Llywydd yn dweud y drefn wrthyf am faint o amser rwy'n ei gymryd—ond byddai'n ddiddorol iawn sicrhau y gallwn ni fanteisio ar dechnolegau sy'n cael eu datblygu yn ein prifysgolion yma yng Nghymru ar hyn o bryd i gael paneli solar a wnaed yma, a weithgynhyrchwyd yma yng Nghymru, mewn ffordd lawer gwell a mwy carbon-niwtral nag sy'n digwydd yn aml. Mae gen i ddiddordeb mawr sicrhau y bydd rhai o'r toeau sy'n cael eu cynhyrchu gyda elfennau ffotofoltäig eisoes ynddyn nhw mewn gweithfeydd dur o amgylch Cymru'n cael eu defnyddio yn y mathau hynny o adeiladau. Mae yna, efallai, swyddogaeth i'r datblygwr sylweddol hwn yn hynny. Credaf mewn gwirionedd ei bod hi'n llawer mwy tebygol o fod yn rhan o Ynni Cymru, datblygwr y cytundeb cydweithio, sy'n debygol o fod yn cydlynu ymdrech gymunedol i wneud y math yna o beth gyda grwpiau bach. Er enghraifft, byddai ardal gais mewn dinas yn berffaith ar gyfer tynnu'r math yna o beth at ei gilydd. Ond bydden ni'n disgwyl iddyn nhw gydweithredu, wrth gwrs, a chroesffrwythloni a gwneud yn siŵr bod yr elw yn cael ei ail-fuddsoddi'n iawn yn y mathau cywir o brosiectau. Mae gennym ni brosiect mewn golwg i ddechrau arni, ac yna un o'r tasgau mawr i ni fydd sicrhau bod gennym ni gyfres o brosiectau yn y dyfodol sy'n gyfuniad o'r holl bethau hynny mae'n debyg.