1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 9 Tachwedd 2022.
1. Pa drafodaethau y mae'r Gweinidog wedi'u cael gyda'r Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd ynglŷn â dyfodol y tocyn croesawu sy'n darparu teithiau bws a threnau am ddim i ffoaduriaid? OQ58649
Diolch yn fawr iawn am eich cwestiwn. Mae’r Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd wedi cytuno i ymestyn cynllun y tocyn croeso i ffoaduriaid tan fis Mawrth 2023. Mae gweithgor wedi’i sefydlu i fwrw ymlaen â rhaglen waith ar gyfer y cynllun trafnidiaeth am ddim a’r gwaith y bydd angen ei wneud y tu hwnt i fis Ebrill 2023.
Diolch yn fawr iawn, Weinidog. O’m rhan i, mae’r tocyn croeso'n fenter wych sydd wedi'i chroesawu’n fawr gan ffoaduriaid ledled Cymru. Fodd bynnag, dygwyd i’m sylw yn uniongyrchol gan geiswyr lloches a chan Gyngor Ffoaduriaid Cymru fod angen gwelliannau i wneud y cynllun hyd yn oed yn well. Ymddiheuraf i bawb yma os wyf yn swnio fel pe bawn yn ailadrodd fy hun, Weinidog, gan imi godi'r mater yn ddiweddar mewn datganiad busnes, ond roeddwn yn meddwl y byddwn yn achub ar y cyfle i'ch holi'n uniongyrchol fy hun.
I fynd ar fws neu drên, rhaid i ffoaduriaid ddangos naill ai cerdyn preswylio biometrig, pasbort neu lythyr gan y Swyddfa Gartref. Rwy’n siŵr y byddwch yn cytuno â mi ei bod yn ddogfen bwysig iawn y mae'n rhaid i ffoaduriaid fynd â hi gyda hwy bob tro y maent am gael mynediad at drafnidiaeth gyhoeddus yma yng Nghymru. Ac mae hyn wedi gwneud i rai ffoaduriaid deimlo embaras a rhoi'r gorau i ddefnyddio'r cynllun yn gyfan gwbl gan nad yw rhai gwasanaethau'n cydnabod y tocyn croeso. Yn ôl pob tebyg, ceir camddealltwriaeth ymhlith gyrwyr o’r gwahanol fathau o statws ar gardiau preswylio biometrig, felly yn anffodus, Weinidog, nid yw llawer o geiswyr lloches yn gymwys ar gyfer y tocyn croeso ychwaith. Drwy ymestyn y cynllun i gynnwys ceiswyr lloches, byddai’n eu galluogi i integreiddio’n well i fywyd yng Nghymru drwy ganiatáu iddynt fynychu gwersi Saesneg a chael cyfleoedd i wirfoddoli. Felly, Weinidog, a wnewch chi ymrwymo i edrych ar gyflwyno cerdyn arbennig y bydd pob gyrrwr yn ei gydnabod er mwyn osgoi dryswch ac i atal ffoaduriaid rhag gorfod cario dogfennau pwysig? Ac a wnewch chi hefyd edrych ar ymestyn y tocyn croeso i gynnwys ceiswyr lloches? Diolch yn fawr iawn, Weinidog.
Diolch yn fawr iawn, Natasha Asghar. Mae'n bwysig iawn inni geisio sicrhau bod y gweithgor hwn yn datrys llawer o'r problemau a nodwyd gennych. Fe fyddwch yn ymwybodol, wrth gwrs, fod Llywodraeth Cymru—a dim ond Llywodraeth Cymru; nid oes unrhyw gynllun arall o’i fath yn y DU—wedi darparu trafnidiaeth am ddim i geiswyr lloches mewn cynllun peilot byr, a reolwyd gan Gyngor Ffoaduriaid Cymru o fis Ionawr hyd at ddiwedd mis Mawrth eleni. Felly, wrth gwrs, rydym yn bwrw ymlaen â chanlyniadau'r cynllun peilot hwnnw i ystyried opsiynau trafnidiaeth am ddim i geiswyr lloches.
Mae'n bwysig iawn fod gennym, yn y gweithgor, gynrychiolwyr o Gyngor Ffoaduriaid Cymru yn ogystal ag o Trafnidiaeth Cymru a Llywodraeth Cymru. A’r hyn rydym yn bwriadu ei wneud nawr yw datblygu tocyn croeso gyda cherdyn teithio clyfar am ddim yn seiliedig ar y cynllun cerdyn teithio rhatach presennol fel y gallwch wedyn gael yr asesiad cymhwysedd hwnnw cyn rhoi cerdyn teithio am ddim a chael gwared ar rai o'r anawsterau a gafwyd. Mae’n gynllun gwirioneddol bwysig. Rydym am edrych ar y cymhwysedd, ac fel y dywedais, yma yng Nghymru, rydym yn mynd yn llawer pellach, er enghraifft, na Llywodraeth y DU yn ein cynnig teithio er mwyn galluogi pobl i integreiddio i gymdeithas Cymru.