Yn gyntaf, a gaf fi nodi fy nghefnogaeth i holl aelodau’r Coleg Nyrsio Brenhinol a’r ffordd y gwnaethant bleidleisio? Nid oes unrhyw un yn dymuno gweld gweithredu diwydiannol yn digwydd, ac mae hynny’n cynnwys, yn fwy na phawb, y nyrsys eu hunain. Ond mae'r ffaith bod y bleidlais hon wedi'i chynnal yn y lle cyntaf yn dweud popeth y mae angen inni ei wybod ynglŷn â sut mae nyrsys yn teimlo. Nawr, drwy ddegawd a mwy o doriadau i wasanaethau cyhoeddus a thoriadau amser real i gyflog nyrsys, mae Llywodraeth y DU wedi creu argyfwng. Gallwn recriwtio nyrsys, oherwydd, diolch byth, mae gennym ddigon o bobl sy’n awyddus i ofalu, ond ni allwn ddal gafael ar nyrsys, am eu bod yn teimlo nad ydynt yn cael eu gwerthfawrogi'n ddigonol. Ac er nad yw hynny'n ymwneud yn gyfan gwbl â gwobrwyon ariannol—rydym yn dal i aros am estyniad i adran 25B o'r ddeddfwriaeth lefelau staffio diogel, er enghraifft—mae'n rhaid inni ddangos, drwy becynnau cyflog nyrsys, eu bod yn cael eu gwerthfawrogi'n fawr. Felly, ni ddylai Llywodraeth Geidwadol y DU fod wedi creu’r argyfwng hwn; dylent fod wedi dadwneud y difrod a achoswyd ganddynt hwy eu hunain. A dylai Llywodraeth Lafur Cymru fod wedi achub ar y cyfle, os nad pan oedd yr haul yn tywynnu—gan nad yw wedi tywynnu ers peth amser—ond o leiaf cyn iddo ddiflannu y tu ôl i'r cymylau economaidd tywyll iawn rydym yn eu hwynebu bellach, i fynd i'r afael â'r toriadau i gyflogau sydd wedi cronni dros amser, a’r elfennau eraill hynny sydd wedi cyfrannu at anghynaliadwyedd nyrsio yng Nghymru.

Nawr, dim ond crib y rhewfryn yw cyflogau, fel y dywedaf—mae cymaint o faterion y mae angen mynd i'r afael â hwy—ond mae nyrsys wedi cymryd toriad cyflog am y 10 mlynedd diwethaf. Rwy'n deall bod y Gweinidog yn dal i wrthod cyfarfod a thrafod cyflogau gyda’r Coleg Nyrsio Brenhinol, ond mae’n ddrwg gennyf, mae’n rhaid i’r angen i negodi beidio â bod yn agored i drafodaeth. Nawr, os gall yr Alban gymryd y cam cyntaf i flaenoriaethu eu nyrsys drwy gynyddu eu cyflog yno 7 y cant, pam na allwn ninnau wneud hynny? Rwy'n cytuno'n llwyr â’r Gweinidog fod yn rhaid i’r Ceidwadwyr yn Llywodraeth y DU ysgwyddo'r bai am wneud y toriadau i wasanaethau cyhoeddus, ond mae camau y gall Llafur eu cymryd yma yng Nghymru. Pryd y byddwn yn cymryd y camau y mae Llywodraeth yr Alban wedi’u cymryd yn yr Alban?