2. Beth mae'r Llywodraeth yn ei wneud i hyrwyddo cydlyniant cymunedol yn dilyn honiadau difrifol a wnaed am Heddlu Gwent? TQ683

Diolch am y cwestiwn hwn. Mae'r honiadau hyn yn ddifrifol iawn ac rwy'n cydnabod bod ganddynt oblygiadau o bosibl i gysylltiadau cymunedol. Mae'r honiadau yn yr adroddiad yn frawychus. Fel Llywodraeth, rydym yn sefyll yn erbyn pob ffurf ar lygredd, casineb at fenywod, hiliaeth a homoffobia; mae'n ffiaidd.

Diolch, Weinidog. Fel y dywedwch, roedd yr hyn a ddatgelwyd dros y penwythnos am un cyn-aelod o heddlu Gwent a'i gydweithwyr yn peri gofid mawr. Mae'n ffiaidd fod deunydd hiliol, gwreig-gasaol a rhywiaethol wedi'i ganfod ar ffôn heddwas. Ar ôl cyfarfod ag aelodau o ffederasiwn yr heddlu ddoe, rwy'n gwybod eu bod hwythau hefyd yn ffieiddio at yr honiadau difrifol hyn. Os oes diwylliant o'r safbwyntiau hyn o fewn yr heddlu, ni waeth pa mor fach, rhaid dod o hyd iddo a'i archwilio'n drylwyr a thryloyw. Yna, rhaid ei ddileu'n gyflym os yw'r cyhoedd yn mynd i fod â hyder llawn yn yr heddlu. Rhaid inni allu gweld bod cyfiawnder ar waith.

Pa bryderon sydd gan y Llywodraeth ynghylch y digwyddiad hwn? A fydd mwy o bwyslais yn cael ei roi ar hyrwyddo cydlyniant cymunedol mewn cymunedau lle nad yw ymddiriedaeth yn yr heddlu ar ei uchaf eisoes, oherwydd digwyddiadau blaenorol? A sut mae Llywodraeth Cymru yn mynd i helpu i sicrhau trigolion ardal Heddlu Gwent a Chymru yn ehangach y gallant ymddiried yn yr heddlu, sydd yno i'w diogelu? Diolch.

Diolch yn fawr, Peredur. Fel y gwyddoch wrth gwrs, nid yw plismona wedi'i ddatganoli i Gymru; Llywodraeth y DU sy'n gyfrifol am hynny, ond rydym yn cydweithio'n agos â'r partneriaid plismona yng Nghymru ac rydym yn rhoi ystyriaeth ddifrifol i'r adroddiad hwn. Felly, cyfarfûm â'r prif gwnstabl, Pam Kelly, a Chomisiynydd Heddlu a Throseddu Gwent, Jeff Cuthbert, fore Llun, dydd Llun y pedwerydd ar ddeg, wedi i hyn gael ei ddatgelu dros y penwythnos. Cyfarfûm â hwy i ddeall mwy am eu hymateb ac i bwysleisio ein bod yn ystyried yr honiadau hyn yn rhai difrifol iawn.

Rhaid imi ddweud bod y prif gwnstabl Pam Kelly a Jeff Cuthbert, y comisiynydd heddlu a throseddu, wedi'i gwneud yn glir iawn hefyd fod y cynnwys yn ffiaidd, ac yn bwysicaf oll o ran yr hyder a'r ymddiriedaeth y mae angen i bobl eu cael yn yr heddlu, roeddent yn dweud y bydd unrhyw swyddogion y nododd yr ymchwiliad eu bod wedi torri safonau proffesiynol neu'r trothwy cyfiawnder troseddol yn cael eu dwyn i gyfrif.

Felly, cadarnhaodd y prif gwnstabl eu bod eisoes yn gweithio'n gyflym i fynd i'r afael â'r materion a godwyd. Rwyf wedi gofyn am y diweddaraf ar gynnydd yn rheolaidd; rydym wedi gofyn i'r mater gael ei godi yn y bwrdd partneriaeth plismona nesaf yng Nghymru, ac rwy'n cadeirio hwnnw gyda'r Prif Weinidog. A hefyd rwy'n ymwybodol fod y prif gwnstabl, Pam Kelly, a'r comisiynydd heddlu a throseddu wedi arwain sesiwn friffio i Aelodau Seneddol ac Aelodau o'r Senedd Gwent ddydd Llun.

Yr hyn sydd gennym i'w ddweud, ac rwy'n siŵr ein bod yn rhannu hyn ar draws y Siambr: mae'n hanfodol fod heddlu Gwent yn rhoi camau pendant ar waith ac mae ymchwiliad annibynnol gan Heddlu Wiltshire ar y gweill. Mae heddlu Gwent wedi ei gwneud yn glir, ac fe wnaethant yn glir i mi ddydd Llun, y bydd camau llym yn cael eu cymryd, fel y dywedais, ac rwyf wedi gofyn am amserlenni ar gyfer eu hymchwiliad.

A gaf fi ddweud hefyd fod y prif gwnstabl Pam Kelly wedi gwneud mynd i'r afael â hiliaeth a thrais yn erbyn menywod yn flaenoriaeth yn ei rôl fel prif gwnstabl Gwent? Mae hi'n ymwneud yn fawr â'n bwrdd gweithredu strategaeth trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol a gadeiriaf ar y cyd â Dafydd Llywelyn, ac mae hi'n ymwneud yn fawr hefyd â'n 'Cynllun Gweithredu Cymru Wrth-hiliol'. Felly, rhaid inni gael yr ymddiriedaeth a'r hyder yn yr heddlu o ganlyniad i'r camau y maent wedi cytuno arnynt ac wedi eu haddo i ni.

Diolch i'r Gweinidog.