Diolch, Lywydd. Ddeuddydd yn unig yn ôl, ar 14 Tachwedd, fe wnaethom nodi Diwrnod Diabetes y Byd, ac eleni cafwyd cyhoeddiad gwych gan y Sefydliad Ymchwil Diabetes Ieuenctid a Diabetes UK am gynllun gwyliadwriaeth gynnar a ariennir ar y cyd ar gyfer astudio diabetes awto-imiwn, sef rhaglen dreialu sgrinio ar gyfer diabetes math 1 sydd â'r potensial i drawsnewid y ffordd y caiff y cyflwr ei ganfod a'i reoli yn ei gamau cynharaf. Nod y rhaglen, y gyntaf o'i bath yn y DU, fydd recriwtio 20,000 o blant rhwng tair a 13 oed ac asesu eu risg o ddatblygu diabetes math 1, gan osod y sylfeini ar gyfer datblygu rhaglen sgrinio bosibl ledled y DU.

Er bod diabetes math 1 yn cael ei reoli ar hyn o bryd drwy ddefnyddio inswlin, mae triniaethau imiwnotherapi newydd ar y gorwel a allai atal neu oedi'r cyflwr. Bydd yr astudiaeth hon yn elfen hanfodol wrth helpu i gyflwyno'r imiwnotherapïau hynny. Mae'r risg o diabetes math 1 yn cynyddu gyda nifer yr awto-wrthgyrff gwahanol sy'n bresennol yn y gwaed. Mae risg y rhai sydd â dau neu fwy o awto-wrthgyrff o ddatblygu diabetes math 1 o fewn 15 mlynedd yn 85 y cant, ac mae bron yn sicr y byddant yn datblygu'r cyflwr yn ystod eu hoes. Felly, bydd yr ymchwil yn newid bywydau i blant y canfyddir bod eu risg yn uchel, gan y bydd yn galluogi teuluoedd i gadw llygad am arwyddion rhybudd cetoasidosis diabetig, a all fod yn farwol os na chaiff ei drin.

Mae darganfod tuedd ar gyfer diabetes math 1 hefyd yn golygu y gellir cynnig cymorth ac addysg i rieni a phlant, gan gynnwys gwybodaeth am symptomau a dulliau rheoli, er mwyn helpu i'w paratoi ar gyfer diagnosis o ddiabetes math 1. Bydd teuluoedd hefyd yn cael cyfle i gael eu hachos wedi'i ddilyn yn hirdymor, yn cael cyfle i fod yn destun monitro agosach ac o bosibl, yn cael cyfle i ddechrau triniaeth inswlin yn gynt, a fydd yn helpu i reoli'r cyflwr.

Yn olaf, hoffwn achub ar y cyfle i ddiolch i bawb sy'n ymwneud â pharatoi a chodi arian ar gyfer yr astudiaeth hon, yn enwedig yr Athro Parth Narendran, athro meddygaeth diabetes, a Dr Lauren Quinn, cymrawd ymchwil clinigol ym Mhrifysgol Birmingham. Diolch.