Yn ôl ymchwil a gomisiynwyd gan Tai Pawb, Shelter Cymru a'r Sefydliad Tai Siartredig Cymru byddai cyflwyno'r hawl i gartref digonol yn creu arbedion sylweddol i'r pwrs cyhoeddus. Yn wir, nododd y dadansoddiad annibynnol fuddion i'r pwrs cyhoeddus gwerth £11.5 biliwn, o'u cymharu â chostau cyffredinol o £5 biliwn dros gyfnod o 30 mlynedd. Rhagamcanir y gallai'r manteision hynny ddechrau gorbwyso costau ar ôl dim ond chwe blynedd.  Byddai'n arbed £5.5 biliwn o ran gwella llesiant, £2 biliwn o gyllidebau cynghorau lleol, £1 biliwn i'r GIG, £1 biliwn i'r system cyfiawnder troseddol, a byddai'n cynhyrchu £1 biliwn mewn gweithgarwch economaidd ychwanegol.

Trwy fuddsoddi mewn cartrefi digonol i bawb, drwy wario ar dai cymdeithasol a fforddiadwy yng Nghymru, gallech wneud arbedion hanfodol ac arwyddocaol yn y tymor hir. Felly heddiw, hoffwn annog Llywodraeth Cymru i feddwl yn wahanol am benderfyniadau gwario. Mae cynnydd bach yn y grant tai cymdeithasol i'w groesawu, ond mae angen i ni weld llawer mwy yn mynd i'r pot hwn os ydym am gyflawni ein huchelgeisiau. Mae'n siomedig hefyd gweld cyllid i sicrhau tai o ansawdd yn gostwng tua 7.5 y cant o gymharu â'r gyllideb ddangosol wreiddiol ym mis Chwefror, ar ben y wasgfa a ddaeth yn sgil chwyddiant enfawr yn y sector tai. Sut allwch chi obeithio cyflawni eich uchelgeisiau ar draws y bwrdd os nad ydych chi'n ariannu'r mwyaf sylfaenol o hanfodion, tai? Yn y tymor byr, mae hefyd yn siomedig nad ydym wedi gweld unrhyw gynnydd yn y grant cymorth tai. Rydym ni wedi clywed bod y Llywodraeth hon yn gwneud llawer o sŵn, yn briodol, am fethiant Llywodraeth y DU i gynyddu'r lwfans tai lleol, ond mae'r cwynion hyn fel geiriau gwag iawn pan welwn fod y Llywodraeth hon yn rhoi setliad gwastad, toriad mewn termau real, ar gyfer y grant cymorth tai yma. Mae hyn yn rhywbeth y gallwn ei wneud yma yng Nghymru, a dylem ni fod yn ei wneud.

Nodaf fod y gyllideb ar gyfer diogelwch adeiladau wedi'i thorri o £9.5 miliwn i £6 miliwn, sef traean, ac rwy'n cwestiynu a yw hynny'n benderfyniad doeth, ac a yw'n werth y risg a'r niwed i enw da am yr hyn sydd, yn y cynllun mawr yn swm bach.