Part of the debate – Senedd Cymru am 4:24 pm ar 14 Rhagfyr 2022.
Diolch, Tom, a diolch am yr her honno, ac rwy'n gwybod ei bod wedi'i gwneud fel ffrind beirniadol. Rwy'n credu bod cynlluniau bwyd yn gwbl sylfaenol i hyn. Fel y dywedais yn gynharach, mae llawer o awdurdodau'n ceisio gwneud pethau gyda bwyd, ond ni cheir dull cydgysylltiedig ledled Cymru o wneud hyn. Mae angen i awdurdodau lleol allu—. Mae angen inni eu hannog i reoleiddio, os oes angen—wel, fe fyddai hyn yn ei gwneud yn ofynnol—er mwyn iddynt gaffael yn fwy lleol. Mater i'r Llywodraeth yw gosod siâp a lefel a tharged y caffael hwnnw. Ond peidiwch ag anghofio, mae gan awdurdodau lleol gyfrifoldeb am y bobl ifanc y maent yn eu gwasanaethu ac fe ddylent anelu at hyn, ac ni ddylid gweld popeth mewn termau ariannol, fel y dywedais yn gynharach. Mae gwerth cymdeithasol i'r pethau hyn, os ydym o ddifrif eisiau creu newid. Mae'r cynghorau y siaradais â hwy wedi ei groesawu. Edrychwch ar yr ymatebion i fy ymgynghoriad o Drefynwy, o Abertawe; edrychwch ar ymatebion byrddau iechyd, o Betsi Cadwaladr i'n bwrdd iechyd ein hunain, sy'n dweud bod angen hyn a phwysigrwydd y peth. Dyma'r bobl rwy'n gofyn iddynt gael cynllun bwyd. Nid ydynt yn dweud, 'Nid ydym eisiau un; biwrocratiaeth ychwanegol yw hyn.' Maent yn dweud, 'Rydym ei angen.' A dyna pam rwy'n credu'n bendant ein bod yn mynd i'r cyfeiriad iawn gyda chynlluniau bwyd, fel sydd wedi'u sefydlu yn yr Alban ac sydd wedi'u profi mewn llawer o wledydd.