Dylwn ddweud hefyd, wrth gwrs, mai fi yw hyrwyddwr yr wystrys brodorol, sydd angen dŵr glân, da i allu ffynnu hefyd. Mae’n gwestiwn pwysig iawn, Huw, a diolch am ei ofyn. Fel y gwyddoch, sefydlwyd tasglu gwella ansawdd afonydd Cymru i werthuso’r dull presennol o reoli a rheoleiddio gorlifoedd yng Nghymru ac i nodi cynlluniau manwl i ysgogi newid a gwelliant cyflym. Mae Llywodraeth Cymru, CNC, cwmnïau dŵr a rhanddeiliaid y diwydiant yn rhoi cyngor annibynnol i’r tasglu ac yn cynnig mewnwelediad. Yn ôl ym mis Gorffennaf, fe wnaethant gyhoeddi cynllun ar gyfer gorlifoedd stormydd yng Nghymru, yn nodi amcanion clir a chanlyniadau mesuradwy ar gyfer cyflawni gwelliannau i reoli gorlifoedd yn y tymor byr iawn i'r tymor hwy. Ac fel rydych wedi'i nodi hefyd, mae'r tri chynllun rheoli basn afonydd yng Nghymru, a luniwyd o dan Reoliadau’r Amgylchedd Dŵr (y Gyfarwyddeb Fframwaith Dŵr) (Cymru a Lloegr) 2017, bellach wedi'u cyhoeddi, sy'n dangos y cynnydd a wnaed ar wella ansawdd dŵr ledled Cymru.

Ond mae llawer o resymau pam nad yw rhai o’n hafonydd yn cyflawni statws da, ac maent wedi’u hamlinellu yn y cynlluniau, ynghyd â’r camau y mae angen eu cymryd i wrthdroi’r dirywiad. Ac fel y dywedwch yn gwbl briodol, mae angen i bawb sydd ynghlwm wrth hyn chwarae eu rhan. Ac rwy’n gwbl benderfynol, drwy fforymau fel fforwm rheoli dŵr Cymru, y grŵp goruchwylio afonydd ardaloedd cadwraeth arbennig a'r tasglu gwella ansawdd afonydd, y gallwn weithio gyda’n gilydd i gyflawni’r gwelliannau y mae angen i ni eu gweld.

O ran sut y gallwn eu gorfodi, gŵyr pob un ohonom nad oes un mesur unigol a fydd yn datrys y broblem hon. Cynhaliodd y Prif Weinidog uwchgynhadledd, fel y gwyddoch, yn ôl yn yr haf, a bydd uwchgynhadledd ddilynol yn cael ei chynnal ym mis Chwefror. Fe wnaethom ofyn i bob sector roi’r gorau i bwyntio bys at y sectorau eraill a meddwl am yr hyn y byddent hwy fel sector yn gallu ei wneud i ddatrys eu rhan hwy o’r broblem. Pan fyddwn yn gwybod beth ydynt, gallwn roi mesurau ar waith i sicrhau y gall y sectorau wneud yr hyn y maent wedi derbyn a deall y gallant ei wneud. Ac yna, bydd gennym gynllun gweithredu y byddaf yn diweddaru’r Senedd arno’n rheolaidd ac y gallwn ei ddefnyddio i roi pwysau ar bobl—arnom ni ein hunain a CNC, ond hefyd ar bob sector arall yng Nghymru sy’n achosi’r broblem hon.