10. Dadl Fer: Yr heriau presennol sy'n wynebu'r system iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymru, a chyfleoedd i drawsnewid gwasanaethau yn y dyfodol

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:31 pm ar 11 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative 6:31, 11 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd. Rwy'n croesawu'r cyfle i gyflwyno'r ddadl hon heddiw. Cyn dechrau, hoffwn nodi fy mod wedi cytuno i roi munud o fy amser i Russell George, Laura Anne Jones, Gareth Davies a Rhun ap Iorwerth, ac edrychaf ymlaen at glywed eich cyfraniadau yn nes ymlaen.

Lywydd, nid yw'n gyfrinach fod y sector iechyd a gofal cymdeithasol o dan bwysau sylweddol, yng Nghymru a thu hwnt. Mae rhestrau aros am driniaethau yn cynyddu drwy'r amser. Mae amseroedd aros am ambiwlans mewn sawl achos yn annerbyniol o hir. Rydym i gyd wedi cael gwaith achos gan etholwyr sy'n manylu ar brofiadau dirdynnol yn aml o weld anwyliaid yn aros yng nghoridorau ysbytai, neu brinder ambiwlansys, neu orfod cael eu gyrru i'r ysbyty gan rywun annwyl pan fyddant yn ddifrifol wael. Yn y cyfamser, ceir galw cynyddol am wasanaethau gofal cymdeithasol, gyda phroblemau sydd wedi cael tipyn o sylw eisoes gyda recriwtio a chadw staff yn rhoi pwysau ar wasanaethau.

Rwy'n gwbl ymwybodol nad yw'r materion hyn yn rhai penodol i Gymru; nid oes ond angen i chi wylio'r teledu i weld beth sy'n digwydd mewn mannau eraill yn y DU, ond mae'n deg dweud bod y problemau i'w gweld yn fwy difrifol yma yng Nghymru. Ac nid oes angen dweud nad bai'r staff iechyd a gofal cymdeithasol gwych yw'r problemau hyn, staff sy'n gweithio'n ddiflino ddydd a nos i helpu pobl gymaint â phosibl ac sy'n darparu gofal a chefnogaeth ragorol. Rwy'n gwybod bod Llywodraeth Cymru, a Llywodraeth y DU yn wir, wedi rhoi mesurau amrywiol ar waith i geisio mynd i'r afael â rhai o'r problemau hyn. Ddoe ddiwethaf, clywsom gan y Gweinidog am bwysau'r gaeaf y mae GIG Cymru yn eu hwynebu, a'r camau y mae'r Llywodraeth yn eu cymryd i geisio lleddfu peth ohono, megis sicrhau 500 o welyau cymunedol ychwanegol ar gyfer gofal cam-i-lawr, y gronfa integreiddio rhanbarthol a buddsoddi mewn canolfannau gofal sylfaenol brys, ac rwy'n croesawu'r cyfan ohonynt, fel pawb ar draws y Siambr, rwy'n siŵr.