Y Cynnig Cyflog i Weithwyr y GIG

Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:35 pm ar 8 Chwefror 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhun ap Iorwerth Rhun ap Iorwerth Plaid Cymru 3:35, 8 Chwefror 2023

A gaf i wneud sylw yn gyntaf am y cynnig codi'r cyflog o 1.5 y cant, achos dim ond y swm hwnnw sy'n cael ei ystyried fel codiad cyflog, nid y bonws, wrth gwrs? Dwi'n hollol glir nad ydy o'n ddigon i wneud i fyny am flynyddoedd lawer o dorri cyflog mewn termau real, ond mae'n hollol iawn mai aelodau undebau eu hunain rŵan fydd yn penderfynu pa un ai i'w dderbyn o a'i peidio. 

O ran y mater yma o pay restoration, mae'n dda clywed ymrwymiad mewn egwyddor; beth fyddwn i'n licio'i glywed gan y Gweinidog ydy cynllun ar gyfer mynd i'r afael â'r ffaith ein bod ni wedi gweld degawd a mwy o dorri cyflog. 

Newydd weld y cynlluniau ydyn ni am y materion sydd ddim yn ymwneud â chyflog. Mae'n bwysig iawn, iawn, ein bod ni'n cael rhagor o fanylion am yr hyn sy'n cael ei gynnig, achos mae methiant i ddelio efo gymaint o'r elfennau hynny yn rhan fawr o beth sydd wedi gyrru pobl i weithio mwy a mwy fel asiantaeth, wrth gwrs. Dwi jest, yn sydyn, am ganolbwyntio ar weithio asiantaeth. Mae gen i gopi yn fan hyn o'r gytundeb rhwng NHS Cymru a'r holl asiantaethau sydd yn darparu staff iechyd yng Nghymru. Nyrsio—148 asiantaeth wedi arwyddo'r cytundeb hwn. Mae rhai ohonyn nhw'n arbenigol, ond beth sydd gennym ni yn y fan hyn ydy prawf o scale y preifateiddio sydd wedi digwydd o'r gweithlu o fewn yr NHS—148 o gwmnïau yn gwneud elw oddi ar gefn nyrsys, oddi ar gefn yr NHS yng Nghymru. Ac mae'r cytundeb yn dweud yn glir faint maen nhw'n cael eu talu—rhwng £30 a £48 yr awr, plus VAT, am staff nyrsio band D. Mae'r nyrsys eu hunain yn cael eu talu o £20 i fyny—30 y cant a mwy o cut yn mynd i'r asiantaeth. Pa bryd ydyn ni'n mynd i weld symudiad go iawn oddi wrth y math yma o gytundeb, sy'n sugno arian allan o'n gwasanaeth iechyd ni yng Nghymru? Faint o arian, ac o fewn pa amserlen ydych chi angen ei wario er mwyn cyllido'r codiad cyflog bach rydych chi wedi ei gynnig ar hyn o bryd?

Mae angen i ni wneud yn siŵr bod y banc nyrsio cenedlaethol yn rhywbeth sydd yn digwydd go iawn er lles ein nyrsys, er lles ein cleifion o fewn yr NHS, ac er mwyn gallu delifro cyflogau uwch a theg mewn blynyddoedd i ddod.