Ddydd Llun nesaf yw canmlwyddiant darlledu radio o Gymru. Cafodd ei lansio yng Nghaerdydd o ystafell uwchben siop gerddoriaeth ar Stryd y Castell a dyma'r fenter ddarlledu gyntaf y tu allan i Lundain. Yn syfrdanol, llwyddodd pobl o Bontypridd, Rhymni, Casnewydd a Gwent i wrando ar ddarllediad agoriadol radio 5WA. Syfrdanol, oherwydd, oni bai eich bod yn gallu fforddio'r hyn sy'n cyfateb i gyflog pythefnos i brynu radio, roedd yn rhaid ichi ddibynnu ar ryw amatur galluog a oedd wedi meistroli'r gwaith o addasu meicroffonau ffôn wyneb i waered i adeiladu radio grisial, neu efallai y gallech fod wedi mynychu parti gwrando, fel yr un a gynhaliwyd yn Neuadd y Ddinas yng Nghaerdydd. 

Roedd repertoire y gerddorfa radio, y saith ohonynt, yn cynnwys ffefrynnau cyfoes fel My Life Belongs to You Ivor Novello a Dafydd y Garreg Wen. Roedd yr olaf, a gâi ei chanu gan Mostyn Thomas o Flaenau Gwent yn ffres o'i fuddugoliaeth yn yr Eisteddfod yn 1922, yn hanesyddol gan mai dyna'r tro cyntaf erioed i'r Gymraeg gael ei darlledu.

Nawr, aeth yr amaturiaid hyn—roeddent i gyd yn amaturiaid ar y dechrau—drwy bum rheolwr gorsaf yn y chwe wythnos gyntaf ar yr awyr. Am ddau ddiwrnod yn unig y parhaodd yr 'uncle' cyntaf, uncle Fred. Roedd uncle Arthur, ar y llaw arall, yno i aros. Roedd Arthur Corbett-Smith yn awyddus iawn i sicrhau bod y BBC ar gyfer Cymru a gorllewin Lloegr yn mynd i gael naws lawer mwy hamddenol na'r hyn a gâi ei ddarlledu o Lundain. Er ei fod yn cydymffurfio'n llawn â'r egwyddorion Reithaidd, 'addysgu, diddanu a hysbysu,' roedd am iddynt ddigwydd yn yr un rhaglen, nid mewn seilos. Felly, cafodd anerchiadau eu galw'n sgyrsiau; roedd gan Lundain eu Children's Hour, ond roedd gan Gymru awr y 'Kiddiewinks'. Os ydych chi am ddysgu mwy am hyn, gwrandewch ar y cyngerdd a gaiff ei ddarlledu ddydd Llun, cyngerdd a fynychais ddydd Sul diwethaf pan gafodd ei recordio. Yn yr un modd, gallwch wrando ar The Ministry of Happiness y BBC, comedi sefyllfa sy'n cael ei darlledu ar hyn o bryd ac a gafodd ei lansio er cof am y darlledwyr arloesol hyn.