Part of the debate – Senedd Cymru am 5:09 pm ar 8 Chwefror 2023.
Rwyf bob amser yn ddiolchgar iawn am gael siarad o blaid rhywbeth rwy’n angerddol yn ei gylch yn y Siambr hon, ac rwyf wedi ailysgrifennu’r araith hon bedair neu bum gwaith yn fy mhen, ar ôl gwrando ar y cyfraniadau y prynhawn yma, a chan gofio'r edrychiad a gefais gan y Dirprwy Lywydd ychydig wythnosau yn ôl, byddaf yn ofalus i gadw fy nghyfraniad yn gadarnhaol ac yn galonogol y prynhawn yma.
Ond ni fydd yn syndod o gwbl i Aelodau’r Siambr hon y byddaf yn siarad o blaid un porthladd rhydd yn arbennig, sef y porthladd rhydd Celtaidd yn fy etholaeth i, Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro. Rydym wedi clywed yr ystadegau gan Tom Giffard, sy’n cynrychioli’r rhanbarth y mae’r porthladd rhydd hwn yn ei gynrychioli, gan ei fod dros ddau leoliad daearyddol, ac mae’n dod â rhanbarth cyfan o sefydliadau ynghyd, boed yn Associated British Ports, Cyngor Sir Penfro, Cyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot, Porthladd Aberdaugleddau, Tata Steel, RWE, Prifysgol De Cymru neu Goleg Sir Benfro. Dyma borthladdoedd ymddiriedolaeth, porthladdoedd preifat, awdurdodau lleol a cholegau addysg uwch yn dod ynghyd, gan weld y manteision y gall y cais porthladd rhydd hwn eu cynnig, ac mae hynny'n rhywbeth sy'n hynod gadarnhaol yn fy marn i.
Ond y pwynt rwy'n ceisio'i wneud, Ddirprwy Lywydd, yw nad yw cais y porthladd rhydd Celtaidd wedi'i gyfyngu i un gymuned yn unig. Mae’n rhoi cyfle i ranbarth cyfan ryddhau’r hualau, ac yn rhoi bywyd newydd i’r cymunedau hyn ar draws de a gorllewin Cymru. A chlywsom gan Tom Giffard am y buddsoddiad newydd o £5.5 biliwn a'r 16,000 o swyddi newydd o ansawdd uchel. A’r pwynt a wnaeth Luke Fletcher o ran swyddi’n cael eu hail-leoli neu eu hailddosbarthu o un ardal i’r llall, rwy’n deall y pryderon hynny, ond dyna sydd mor bwysig gyda chais y porthladd rhydd Celtaidd hwn: mae’r rhain yn swyddi newydd oherwydd y cyfleoedd ynni adnewyddadwy sy'n cael eu darparu i ni gydag ynni gwynt arnofiol ar y môr. Mae’r rhain yn swyddi newydd mewn diwydiannau sydd wedi goroesi drwy weithio yn y diwydiannau hydrocarbon a fu yn yr ardal. Rwy'n fwy na pharod i dderbyn ymyriad gan fy nghyd-Aelod dros Ganolbarth a Gorllewin Cymru.