Ie. Diolch yn fawr i chi, Joyce Watson, am y cwestiwn amserol iawn yna. Fel y gwn y gwyddoch chwithau, Joyce, mae cartrefi gwag yn falltod llwyr ac yn achosi anhwylustod yn ein cymunedau ni. Maen nhw'n denu ymddygiad gwrthgymdeithasol, maen nhw'n achosi problemau iechyd amgylcheddol, maen nhw'n cyfrannu at ymdeimlad cyffredinol o ddirywiad yn y gymdogaeth, ac ymdeimlad nad oes neb yn poeni am y stryd arbennig honno mewn gwirionedd na'r gymdogaeth fechan arbennig honno chwaith. Ac mae hynny wir yn achosi rhwystredigaeth fawr pan fo'r cyflenwad tai mor wan hefyd. Mae hi'n drueni gwirioneddol a dyna symptom arall o'r farchnad dai gwbl gyfeiliornus sydd gennym ni sef bod hyn yn gallu digwydd.

Felly, fel dywedais i, rydyn ni wedi dyrannu £50 miliwn yn ystod y ddwy flynedd nesaf i sicrhau bod hyd at 2,000 o dai sydd wedi bod yn wag yn yr hirdymor ledled Cymru yn cael eu defnyddio unwaith eto trwy ein cynllun cenedlaethol o grantiau cartrefi gwag. A dim ond i ddweud, er bod y niferoedd yn amrywio—tua 22,000, er enghraifft, o gartrefi gwag—mae hi'n anodd iawn mewn gwirionedd gwahaniaethu rhwng y cartrefi hynny sydd, er enghraifft, yn cael eu marchnata ar werth neu'n wag am resymau eraill, pobl mewn—. Wyddoch chi, fe geir amrywiaeth o bethau. Felly mae gennym ni grant penodol iawn ar gyfer cartrefi sy'n wag ac y bydd yn rhaid gwneud gwaith i'w hadnewyddu nhw i'w defnyddio nhw unwaith eto mewn ffordd fuddiol, ac mae hwnnw'n ategu ein cynllun presennol ni, yn cynnwys Cynllun Prydlesu Cymru.

Rwy'n gwbl ymwybodol o adroddiad Bevan sy'n nodi bwlch cynyddol rhwng cyfraddau lwfansau tai lleol a rhenti tai preifat yng Nghymru. Fel gwyddoch chi, ni chafodd lwfansau tai lleol eu datganoli—oni fyddai hi felly. Rwyf i wedi ysgrifennu at Lywodraeth y DU dro ar ôl tro yn galw am weithredu ar fyrder ac ar unwaith i fynd i'r afael â hyn, a dim ond i ddweud wrth gyd-Aelodau gyferbyn â mi, yr wyf i'n gwybod nad ydyn nhw'n ddidostur, mae hyn bellach islaw—[Torri ar draws.] Mae hyn yn waeth na Deddf y Tlodion. Mae hyn yn waeth na'r sefyllfa dan Ddeddf y Tlodion. Nid yw hi'n dderbyniol na allwch chi ganfod un eiddo mewn 16 ardal ledled Cymru ar gyfraddau lwfans tai lleol. Mae angen dybryd i fynd i'r afael â hyn. Mae hi'n broblem fawr iawn. Nid pwynt gwleidyddol mohono; mae hi'n broblem wirioneddol fawr. Ac nid yw hi'n gwneud unrhyw synnwyr yn economaidd. Oherwydd y gost i awdurdodau lleol yn sgil digartrefedd pan na all pobl breswylio yn y sector rhentu preifat oherwydd bod y lwfans tai lleol wedi ei rewi yn yr amser digynsail hwn o chwyddiant a chynyddu rhenti, mae swm yr arian sy'n mynd allan o bwrs y wlad ar lefel yr awdurdodau lleol yn llawer mwy na'r swm a fyddai'n mynd i mewn ar lefel lwfans tai lleol. Felly, mae hi'n peri dryswch i mi fod y gyfradd wedi ei rhewi—mae wir yn peri dryswch i mi—ac rwy'n galw ar Lywodraeth y DU yn daer iawn i adolygu'r sefyllfa honno, oherwydd mae'n galongaled ac yn achosi dioddefaint gwirioneddol. Mae'n ein hatal ni hefyd rhag helpu landlordiaid da iawn sy'n awyddus i lunio'r cynllun hwn gyda ni rhag ymuno â'r cynllun, oherwydd mae'r cyfraddau lwfansau tai lleol mor isel nawr fel nad yw hi'n werth eu hamser nhw i wneud felly.

Felly, dim ond ar gyfer egluro'r hyn yr ydym ni'n ei wneud, cyfradd y lwfans tai lleol yw'r hyn yr ydym ni'n ei dalu i landlordiaid sy'n ymuno â'r cynllun. Mae'n hynny'n parhau i fod yn werthfawr, ac fe ddylai landlordiaid barhau i ystyried hynny, oherwydd mae honno'n gwarantu'r incwm bob wythnos, bob mis, ac nid oes raid i chi ddioddef lleoedd gwag a throsiant a chanran yn mynd i wasanaethau rheoli ac ati. Felly, mae hi'n dal i fod yn werth ystyried hyn, ond po isaf y bydd cyfradd lwfans tai lleol yn gostwng, yr anoddaf yw ceisio marchnata ar y pwynt hwnnw. Fe wnaethom ni gynnydd cadarnhaol. Mae nifer o awdurdodau lleol wedi mynd tu hwnt i'w nodau cychwynnol ar gyfer blwyddyn 1. Newyddion cadarnhaol yw bod Casnewydd newydd fynegi diddordeb i fod yn unfed awdurdod lleol ar bymtheg i ymuno â'r cynllun. Ond fe fyddai cynnydd yng nghyfradd lwfans tai lleol hyd at gyfradd briodol o wir gymorth.