Ansawdd Dŵr Llyn Padarn

Part of 3. Cwestiynau i’r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru am 3:01 pm ar 14 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 3:01, 14 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Wrth gwrs, rydyn ni'n eu cymryd nhw'n eithriadol o ddifrifol, ac mae nifer o edefynnau yn gwau trwy eich cwestiwn chi, ac, yn wir, yn un Siân draw fan acw, Sam Rowlands. Gyda'r perygl o brofi amynedd y Llywydd, oherwydd mae hwnnw'n ateb cymhleth iawn, rydyn ni yn y broses o gytuno ar gyfres o feini prawf ar gyfer mecanwaith i adolygu prisiau ar gyfer yr awdurdodau dŵr yng Nghymru, oherwydd mae angen i ni sicrhau bod y biliau yn fforddiadwy, ond bod yr arian ar gael hefyd ar gyfer buddsoddi i uwchraddio'r systemau amrywiol ledled Cymru, gan gynnwys gorlif carthffosydd cyfunol a nifer fawr o asedau eraill y mae angen eu huwchraddio nhw, ac felly mae angen i ni fod â'r mecanwaith priodol yn hyn o beth.

Yn y cyfamser, ynglŷn â Llyn Padarn yn benodol, mae'r asedau yn lleol yn cynnwys dwy orsaf bwmpio a gorlif storm. Mae gwaith trin carthion Llanberis yn gollwng elifion terfynol eilaidd wedi eu trin i Afon y Bala, sy'n llifo i Lyn Padarn. Mae dosio cemegol a hidlo tywod yn y gwaith trin carthion yn rhoi triniaeth ychwanegol, gan gael gwared ar faethynnau gormodol o'r elifion cyn eu gollwng nhw.

Rydyn ni wedi buddsoddi dros £5 miliwn—mae'n ddrwg gen i, mae Dŵr Cymru wedi buddsoddi dros £5 miliwn—i wella gwaith Llanberis. Roedd y gwaith yn cynnwys cynyddu'r gallu i ymdrin â stormydd a sgrinio a chyfyngiadau pellach o ran ffosfforws. Rwy'n siŵr y gwyddoch chi ein bod eisiau dechrau'r broses o ddynodi mwy o ddyfroedd mewndirol ar gyfer nofio gwyllt, ac fe ddylwn ddatgan fy niddordeb arferol, oherwydd rwyf i'n hoff iawn o bethau o'r fath. Ac felly rydyn ni'n awyddus i'r system hon weithio. Rydyn ni'n awyddus i'r system y mae CNC yn ei defnyddio i reoli'r ansawdd yno gyda gofal mawr fod yn gweithio. Wrth gwrs, fe fydd hynny'n caniatáu i bobl ymdrochi mewn dyfroedd mewndirol, ond fe fydd yn gwella ansawdd y dŵr hefyd yn gyffredinol yn yr afonydd. Fe wnaeth fy nghyd-Weinidog, y Trefnydd, amlinellu'r broses hon yn yr uwchgynhadledd ffosffad yr wythnos diwethaf, ac fe fydd yna ddatganiad ysgrifenedig maes o law, yn nodi'r camau a ddaeth yn dilyn yr uwchgynhadledd.