7. Beth mae Llywodraeth Cymru'n ei wneud i leihau lefelau digartrefedd yn Nwyrain De Cymru? OQ59271

Diolch, Natasha Asghar. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i roi diwedd ar ddigartrefedd ar draws holl ranbarthau Cymru ac mae wedi buddsoddi dros £207 miliwn mewn gwasanaethau cymorth digartrefedd a thai, yn ogystal â'r lefel uchaf erioed sef £300 miliwn mewn tai cymdeithasol yn y flwyddyn ariannol hon yn unig. Mae hyn yn cynnwys dros £67 miliwn yn y grant tai cymdeithasol ar gyfer awdurdodau yn Nwyrain De Cymru.

Diolch am yr ateb hwnnw, Gweinidog. Mae nifer y bobl sy'n cysgu ar y stryd yng Nghymru wedi tyfu i 116, ac yn bryderus, mae nifer fawr o'r rhain—53, mewn gwirionedd—yn fy rhanbarth i yn Nwyrain De Cymru. Mae gwasanaethau digartrefedd o dan bwysau aruthrol, fel y soniodd fy nghydweithiwr Peter Fox, gyda 93 y cant yn dweud eu bod yn hynod bryderus neu'n bryderus iawn am eu gallu i barhau i ddarparu gwasanaethau os nad oes cynnydd i'r grant cymorth tai. Mae darparwyr gwasanaethau a chomisiynwyr awdurdodau lleol yn gorfod gwneud penderfyniadau anodd ynghylch gwneud toriadau a diswyddo staff. Dim ond yr wythnos diwethaf, gwnaeth nifer o bobl o fy rhanbarth i sydd â phrofiad o ddigartrefedd ymweld â'r Senedd gan siarad yn angerddol dros yr angen am wasanaethau o ansawdd uchel i helpu pobl allan o ddigartrefedd yn y pen draw. Felly, Gweinidog, a wnewch chi roi'r sicrwydd i mi a'r sefydliadau sy'n gweithio i leihau digartrefedd y bydd y grant cymorth tai yn cael arian ychwanegol os oes symiau canlyniadol i Gymru yn sgil datganiad y gwanwyn? Diolch.  

Diolch, Natasha. Rwyf newydd nodi cryn dipyn o'r hyn yr ydyn ni eisoes wedi'i wneud mewn ymateb i Peter Fox, ond, yn ogystal â hynny, rydyn ni wedi dyrannu dros £67.496 miliwn i awdurdodau lleol yn Nwyrain De Cymru drwy'r rhaglen grant tai cymdeithasol. Rydyn ni hefyd wedi sefydlu'r rhaglen gyfalaf llety trosiannol gwerth £89 miliwn i gynyddu llety tymor hir o ansawdd da i gefnogi pawb sydd angen tai. Yn Nwyrain De Cymru, rydyn ni wedi darparu £14.925 miliwn i awdurdodau lleol i gefnogi 192 o gartrefi ar gyfer llety dros dro o dan yr amgylchiadau hynny. Rydyn ni hefyd wedi rhoi £10 miliwn y flwyddyn yn ychwanegol i awdurdodau lleol yn ystod y flwyddyn i gefnogi darparu llety dros dro i ychwanegu at y £10 miliwn presennol yr oedden ni eisoes wedi'i ddyrannu, wrth i ni symud tuag at ddull gweithredu ailgartrefu cyflym. 

Ond fe wnaf i ddweud, Natasha, rwy'n gobeithio'n fawr, o'r holl fesurau yr ydyn ni'n gobeithio amdanyn nhw yn y gyllideb, bod cynnydd i'r lwfans tai lleol yno, oherwydd dyna sy'n ysgogi llawer o'r broblem sydd gennym ni. Mae'n swm mawr o arian fel pennawd, ond o ran yr arian mae'n ei arbed, yr holl arian yma yr wyf i'n ei nodi yma byddai'n ei arbed, oherwydd byddai'n galluogi pobl i aros yn y cartrefi sector rhentu preifat y maen nhw wedi bod ynddyn nhw'n eithaf hir mewn rhai achosion. Felly, mewn gwirionedd, os oes un peth y byddwn i'n galw amdano yn y gyllideb, cynnydd yn y lwfans tai lleol fyddai hwnnw, fel yr wyf wedi'i wneud yn glir iawn. 

Cwestiwn 8, yn olaf. Mark Isherwood.