– Senedd Cymru am 2:14 pm ar 8 Mehefin 2016.
Eitem 2 ar yr agenda yw’r datganiad a chyhoeddiad busnes ac rwyf yn galw ar Jane Hutt.
Mae busnes yr wythnos hon fel y’i nodir yn agenda’r Cyfarfod Llawn gyda datganiadau llafar gan y Llywodraeth ar Fesur Cymru, Tata Steel a phencampwriaeth pêl-droed Ewrop. Yn ogystal, mae’r Pwyllgor Busnes wedi cytuno i drefnu cynnig gweithdrefnol i ethol Comisiynwyr y Cynulliad, sy’n ei gwneud yn ofynnol i ni atal y Rheolau Sefydlog. Mae’r busnes ar gyfer y tair wythnos nesaf fel y’i dangosir yn y datganiad a chyhoeddiad busnes sydd i’w weld ymhlith papurau’r cyfarfod, ac sydd ar gael i’r Aelodau yn electronig.
Weinidog, hoffwn ofyn am ddatganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith ar yr anghydfod diwydiannol parhaus rhwng Amgueddfa Cymru ac Undeb y Gwasanaethau Cyhoeddus a Masnachol. Fel y gwyddoch, mae’r staff wedi bod ar streic am gyfnod amhenodol ers 21 Ebrill. Rwy’n credu bod y staff yn dioddef caledi o ganlyniad i hynny, yn enwedig yn Big Pit lle mae’r streic wedi bod yn gadarn; mae’r amgueddfa wedi bod ar gau ers nifer o wythnosau, ac rwy’n talu teyrnged i’r staff am yr ymrwymiad y maent wedi’i ddangos. Croesawaf ymdrechion cynnar yr Ysgrifennydd newydd i ddatrys yr anghydfod hwn yn fawr, ond mae angen ei ddatrys ar frys bellach, a byddwn yn ddiolchgar pe bai’n fodlon rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Cynulliad am ei ymdrechion.
Diolch i Lynne Neagle am y cwestiwn hwnnw i’r datganiad busnes. Fel rydych wedi cydnabod, mae’r Prif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet yn dangos diddordeb brwd iawn yn y cynnydd a wneir yn y mater hwn. Maent yn ymwybodol fod cyfarfodydd diweddar wedi’u cynnal rhwng yr amgueddfa genedlaethol ac Undeb y Gwasanaethau Cyhoeddus a Masnachol, ac mae’r amgueddfa genedlaethol wedi cadarnhau ei bod wedi gwneud cynnig gryn dipyn yn well i’r Undeb dros y penwythnos, a chynhelir cyfarfod i drafod y cynnig hwn y prynhawn yma. Felly, arhoswn i weld beth fydd canlyniad y cyfarfod, wrth gwrs, a gobeithio y gellir dod i gytundeb er mwyn dod â’r anghydfod hir hwn i ben.
Gan mai dyma’r datganiad busnes cyntaf i ni ei gael ers rhai wythnosau, mae gennyf un neu ddau o bethau yr hoffwn eu gofyn i’r Gweinidog Busnes ac rwy’n gobeithio y byddwn yn clywed gan y Llywodraeth yn ystod y pythefnos nesaf. Yn gyntaf rwyf am ddweud fy mod yn cefnogi’r hyn y mae Lynne Neagle newydd alw amdano, ac wrth gwrs, mae’r streic hon yn effeithio ar amgueddfeydd ledled Cymru, mewn gwirionedd, a llawer o amgueddfeydd mewn rhannau gwledig o Gymru yn ogystal. Rwy’n hyderus, Weinidog Busnes, y bydd Cymru yn pleidleisio dros aros yn yr Undeb Ewropeaidd, ond mae’n bosibl y bydd y DU yn pleidleisio dros adael. A allwch ddweud a yw’r Llywodraeth yn paratoi unrhyw gynlluniau wrth gefn pe baem yn cael pleidlais dros ‘adael’ ac effaith a sioc hynny i economi Cymru? A yw’n bosibl cael datganiad, felly, ar unrhyw gynlluniau wrth gefn y mae Llywodraeth Cymru yn eu gwneud cyn y canlyniad posibl hwnnw?
Yr ail fater sydd wedi dod ar yr agenda yn ddiweddar iawn yw’r gostyngiad pellach ym mhrisiau llaeth i ffermwyr Cymru. Nid yw hon yn sefyllfa hawdd i’w datrys—rwy’n deall ac yn gwerthfawrogi hynny—ond rwy’n meddwl y byddem oll yn gwerthfawrogi datganiad buan gan yr Ysgrifennydd newydd ynglŷn â phrisiau llaeth, cefnogaeth i’r diwydiant llaeth yng Nghymru, ac yn benodol, rwy’n credu, pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cael gyda’r banciau, sydd wedi rhoi benthyg yn eithaf hael dros y blynyddoedd ar gyfraddau llog isel i lawer o ffermwyr llaeth, ond sydd bellach yn profi, wrth gwrs, rhai anawsterau llif arian go iawn, ac mae’r banciau, mewn rhai achosion, braidd yn llawdrwm mewn perthynas â rhai o’r ad-daliadau hynny. Ac rwy’n credu bod gan Lywodraeth Cymru ran i’w chwarae mewn trafodaethau gyda banciau a’r diwydiant llaeth yn y cyd-destun hwnnw.
Rwy’n credu bod y pwynt olaf yr hoffwn ei wneud yn deillio, a bod yn deg, o’r cwestiwn a ofynnodd Arweinydd y blaid Geidwadol ynglŷn â pholisi presennol y Llywodraeth o leihau maint dosbarthiadau i ddisgyblion meithrin. Edrychais yn ofalus iawn ar hyn pan oeddwn yn gyfrifol am bolisi addysg Plaid Cymru, ac ni chefais fy argyhoeddi gan y dystiolaeth. Ond hoffwn weld y dystiolaeth sydd gan Lywodraeth Cymru bellach i gyfiawnhau’r gwariant hwn mewn perthynas â gwariant arall sy’n llawer mwy gwerthfawr, yn fy marn i, i fuddsoddi yn y proffesiwn ei hun a sgiliau a safonau datblygu addysgwyr proffesiynol—nid yn unig athrawon ond cynorthwywyr dosbarth yn ogystal. Felly, rwy’n gobeithio y gallwn gael datganiad buan gan yr Ysgrifennydd addysg newydd—rwy’n ei chroesawu i’w lle—ac y bydd y datganiad buan hwnnw’n nodi’r dystiolaeth ar gyfer y polisi hwn sydd gan y Llywodraeth bresennol bellach.
Diolch yn fawr i Simon Thomas am ei gwestiynau cyntaf i’r datganiad busnes yn y pumed Cynulliad hwn. Wrth gwrs, bydd Simon Thomas yn amlwg yn ymwybodol o’n sefyllfa ddatganedig fel Llywodraeth Cymru mai’r hyn sydd orau i Gymru yw bod yn aelod o’r Deyrnas Unedig a’r Undeb Ewropeaidd, ac yn amlwg, rydym yn gobeithio y bydd hynny’n cael ei adlewyrchu yng nghanlyniad y refferendwm ar 23 Mehefin. Mae’n bwysig iawn, wrth gwrs, ein bod hefyd yn tynnu sylw at yr effaith niweidiol, ac rydym wedi cael cyfle i rannu rhai o’r pwyntiau hynny sy’n peri pryder y prynhawn yma, fel sy’n briodol. Rwy’n meddwl mai dyna ble byddwn am ganolbwyntio ein hymdrechion ar hyn o bryd.
O ran eich ail bwynt am brisiau llaeth, rwy’n gwybod bod yr Ysgrifennydd dros yr Amgylchedd a Materion Gwledig eisoes wedi gallu dechrau trafodaethau gyda chynrychiolwyr yr undebau ffermio, ac edrych ar faterion allweddol sy’n wynebu ac yn peri pryder i’r sector ffermio. Ac wrth gwrs, bydd y rhain yn faterion y bydd yn edrych arnynt yn ofalus iawn.
Wrth gwrs, o ran lleihau maint dosbarthiadau babanod i lai na 25 o ddisgyblion, mae’n fater pwysig iawn i rieni ac wrth gwrs, gall effeithio’n gadarnhaol iawn ar lwyth gwaith athrawon. Mae’n faes blaenoriaeth i Lywodraeth Cymru; mae’n deillio o’n cytundeb blaengar a gydlofnodwyd gyda’r Prif Weinidog a Kirsty Williams, ac yn awr, fel y mae’r Prif Weinidog eisoes wedi dweud wrth ateb cwestiynau y prynhawn yma, bydd hyn yn amlwg yn cael ei ddwyn ymlaen yn y ffordd orau ar gyfer cyflawni hynny.
Arweinydd y tŷ, os gwelwch yn dda a allem gael datganiad am fancio tir gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Gymunedau a Phlant? Mae bancio tir yn broblem go iawn yn fy etholaeth yng Nghwm Cynon a ledled Cymru, gyda safleoedd pwysig mewn llawer o drefi a phentrefi yn cael eu cadw, a thrwy hynny’n rhwystro’r adfywio a allai roi hwb i adeiladu tai, creu swyddi newydd a gwella ein hamgylchedd trefol. Roeddwn yn falch fod maniffesto Llafur Cymru yn cynnwys ymrwymiad i ystyried opsiynau i fynd i’r afael â bancio tir ac rwy’n awyddus i gael gwybodaeth bellach ynglŷn â sut y mae Llywodraeth Cymru am fynd i’r afael â’r broblem hon.
Diolch i’r Aelod dros Gwm Cynon am y cwestiwn pwysig hwn. Mae’n hanfodol, wrth gwrs, ein bod yn cynyddu lefelau adeiladu tai ac yn cefnogi cyflogaeth o ganlyniad i hynny—blaenoriaethau allweddol, wrth gwrs, i Lywodraeth Cymru. Mae adeiladwyr tai yng Nghymru yn mynnu nad ydynt yn bancio tir ac nid yw’r model busnes yn caniatáu iddynt ddal gafael ar asedau nad ydynt yn gweithio iddynt. Mae angen i ni wneud yn siŵr fod y defnydd gorau’n cael ei wneud o dir o ran cyflymu’r gyfradd adeiladu tai, gan gynnwys, wrth gwrs, yn eich etholaeth chi. Rydym yn gwneud gwaith pellach ar archwilio a yw bancio tir yn broblem sylweddol yng Nghymru a bydd hynny’n cynnwys ailystyried a oes modd dysgu gwersi o adolygiad Barker o’r cyflenwad tai—roedd hynny yn ôl yn 2004—ac adolygiad Lyons 2014. Roedd hwnnw’n gwneud argymhellion penodol iawn ac wrth gwrs, byddwn yn ymateb i’r rheini—rydym yn ymateb i’r rheini, ond byddwn yn edrych eto i weld a yw hon yn broblem sylweddol. Felly, diolch i Vikki Howells am ofyn y cwestiwn.
A gaf fi eich llongyfarch, Weinidog—Ysgrifennydd y Cabinet, dylwn ddweud—ar eich penodiad, neu eich ailbenodiad i’r Cabinet? Hoffwn ddau ddatganiad gennych, os caf—ac rwy’n datgan buddiant fel partner mewn busnes ffermio. Y cyntaf, yn amlwg, yw datganiad ar yr hyn y bydd Ysgrifennydd newydd y Cabinet yn ei wneud i geisio sicrhau perthynas waith well gyda’r undebau ffermio i fynd i’r afael â’r pwysau ar y pris wrth gât y fferm ar hyn o bryd, ac yn arbennig y pwysau parhaus, fel y soniodd yr Aelod dros Ganolbarth a Gorllewin Cymru, yn y sector llaeth. Mae pwysau enfawr yno, ac rwy’n gwybod ein bod wedi cael adolygiad ac rydym wedi cael dadansoddiad gan Lywodraethau blaenorol, ond mae rôl gystadleuol y gallai’r Llywodraeth ei chwarae yma drwy weithio gyda’r cynllun datblygu gwledig, a’r mesurau o fewn y cynllun datblygu gwledig, i gynorthwyo rhywfaint o fuddsoddiad mewn capasiti prosesu. Byddwn yn ddiolchgar iawn pe bai modd cael datganiad manwl lle gellid nodi llinell amser yn y datganiad o ran darparu cymorth i’r sector llaeth.
Ac yn ail, i gefnogi llawer o fusnesau amaethyddol a llawer o fusnesau bach hefyd sy’n edrych am brosiectau microgynhyrchu—mae’r gallu i gael cysylltiad â’r grid yn broblem enfawr, ac yn aml iawn, yr ymateb symlaf gan Western Power Distribution a’r gweithredwr rhwydwaith dosbarthu arall yng ngogledd Cymru yw dweud ‘na’, ac yn sydyn bydd ffrwd incwm amgen y gellid ei dwyn i mewn i fusnes, ac a fyddai’n helpu’r busnes hwnnw drwy gyfnod anodd neu i barhau i ehangu a chreu swyddi newydd, yn cael ei thorri cyn iddo gael ei draed oddi ar y ddaear. Byddwn yn ddiolchgar iawn pe gallai Ysgrifennydd y Cabinet gyflwyno datganiad ynglŷn â pha drafodaethau y mae hi a’i swyddogion yn eu cael gyda gweithredwyr rhwydwaith dosbarthu yng Nghymru i weld sut y gallant gyflwyno cynllun cynhwysfawr i gynyddu capasiti grid, fel bod llawer o brosiectau microgynhyrchu yn gallu cysylltu â’r grid a cheisio refeniw amgen o’r fath, rhywbeth a allai wneud y gwahaniaeth rhwng bod y busnes hwnnw’n parhau’n hyfyw a’i fod yn methu.
Diolch i Andrew R.T. Davies am ei gwestiynau ac am ei sylwadau croesawgar. Rwy’n falch iawn o ymateb fod Ysgrifennydd y Cabinet eisoes wedi cyfarfod yn gyflym â’r undebau ffermio ac wedi cael ymateb da iawn, ac mae wedi gallu rhannu pwyntiau agenda allweddol, sydd, wrth gwrs, yn cynnwys y rhai rydych yn tynnu sylw atynt heddiw. Rwyf eisoes wedi gwneud sylwadau ar y ffaith fod prisiau llaeth wedi bod ar yr agenda, ond hefyd y capasiti o ran y grid ac mae’r cyfleoedd mewn perthynas â microfusnesau yn fater allweddol rwy’n gwybod y bydd yn awyddus i’w ddatblygu’n rhan o’i chyfrifoldebau newydd, yn ogystal â phwysigrwydd sicrhau y gall hyn alluogi’r busnesau hynny i ddatblygu, yn enwedig mewn ardal wledig.
A gaf fi ychwanegu fy nghefnogaeth i sylwadau Lynne Neagle am y streic yn yr amgueddfa? Rwy’n credu bod gwir angen datrys hyn ar frys. Yn dilyn y ddadl a’r trafodaethau a gafwyd yn y cwestiynau i’r Prif Weinidog, a fyddai’n bosibl cael dadl yn amser y Llywodraeth am weithrediad y Bil cynllunio ac yn benodol, yr elfen cynllunio strategol a gafodd ei chynnwys yn y Bil hwnnw? Mae fy nghyd-Aelod, Hefin David, yr Aelod Cynulliad dros Gaerffili, a minnau wedi bod yn bryderus iawn ynghylch y posibilrwydd o ddatblygu ar fynydd Caerffili. Rydym yn awyddus nid yn unig i warchod yr amgylchedd unigryw, ond hefyd i ymdrin â’r cynnydd posibl mewn traffig a thagfeydd. Mae’n ymddangos yn bwysig iawn y dylid edrych yn strategol ar yr ardal gyfan. Felly, a fyddai’n bosibl cael dadl yn amser y Llywodraeth er mwyn edrych ar y mater hwn?
Diolch i Julie Morgan am y cwestiwn pwysig hwnnw. Wrth gwrs, mae Deddf Cynllunio (Cymru) 2015 yn darparu’r fframwaith deddfwriaethol hwnnw. Mae’n galluogi grŵp o awdurdodau lleol i baratoi cynllun datblygu strategol ac felly bydd yn ymdrin â rhai o’r materion trawsffiniol rydych yn tynnu sylw atynt gyda’ch cyd-Aelod, Hefin David, yng nghyd-destun Caerffili a’r agosrwydd at fynydd Caerffili. Felly, un ffordd ymlaen wrth gwrs, yw gwneud defnydd mwy effeithlon o adnoddau. Mae’n un o fanteision allweddol y dull strategol o gynllunio. Ond rwy’n credu y byddwn yn dweud o ran cynnydd fod cynnydd da wedi’i wneud ar weithredu’r gwelliannau i’r system gynllunio, gyda dwy ran o dair o’r darpariaethau eisoes wedi’u cychwyn a’u cynnal gan yr is-ddeddfwriaeth angenrheidiol. Felly, rwy’n siŵr y byddai diweddariad yn briodol.
Cyn gofyn cwestiwn a gwneud fy sylw, a gaf i ddatgan diddordeb gan fod fy ngwraig yn ddiweddar iawn wedi cael ei gwneud yn bartner ym musnes ffermio ei theulu? Ond yr hyn y byddwn i’n gofyn amdano yw datganiad buan gan Ysgrifennydd yr Amgylchedd a Materion Gwledig ar ddynesiad y Llywodraeth newydd tuag at fynd i afael â TB mewn gwartheg. Nawr, wrth ymateb i gwestiwn yn y Siambr yma bythefnos yn ôl, mi ddywedodd y Prif Weinidog, ac rwy’n dyfynnu:
‘Un o’r pethau cyntaf y bydd y Gweinidog yn canolbwyntio arno fydd y camau nesaf o ran ymdrin â TB mewn gwartheg.’
Rŷm ni’n gwybod, wrth gwrs, fod y polisi brechu ar stop. Rŷm ni’n gwybod hefyd fod tystiolaeth newydd yn dod o gyfeiriad Lloegr, lle mae yna bolisi o ddifa moch daear, ac mae yna wersi, yn amlwg, i’w dysgu yn hynny o beth. Felly, mi fyddwn i’n gofyn i chi sicrhau bod yna ddatganiad buan iawn yn dod ar bolisi’r Llywodraeth newydd yn y maes yma.
Diolch i’r Aelod am y cwestiwn hwn. Mae Llywodraeth Cymru, fel y gwyddoch, wedi ymrwymo i ddull wedi’i arwain gan wyddoniaeth o ddileu TB mewn gwartheg. Mae ein rhaglen dileu TB gynhwysfawr yn cynnwys cynnal profion blynyddol ar wartheg, mesurau bioddiogelwch llym a mesurau rheoli symudiadau, a nod y dull hwn yw mynd i’r afael â holl ffynonellau’r haint. Wrth gwrs, rydym yn ymwybodol y bydd hwn yn fater i Ysgrifennydd y Cabinet wrth iddi fynd ati i ddechrau ystyried y sefyllfa.
Weinidog, a allwn gael datganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith ar gwmni bysiau Silcox? Fe fyddwch yn gwybod bod y cwmni 134 mlwydd oed yn Noc Penfro wedi mynd i ddwylo’r gweinyddwyr ddydd Llun a bod hynny wedi arwain at golli tua 40 o swyddi. Wrth gwrs, mae’n drist iawn fod cwmni gyda’r fath hanes a gwreiddiau yn y gymuned wedi rhoi’r gorau i fasnachu. Serch hynny, rhaid i ni roi sylw yn awr i’r rhai yr effeithiwyd arnynt yn sgil colli swyddi a diogelu’r gwasanaethau roedd Silcox yn eu gweithredu yn Sir Benfro, yn enwedig cludiant i’r ysgol a gwasanaethau bws lleol hanfodol. Tybed felly, Weinidog, a allwn gael datganiad a fyddai’n rhoi rhywfaint o sicrwydd i’r gymuned honno ein bod o ddifrif ynghylch y pryderon hynny yma.
Mae Joyce Watson wedi tynnu sylw, yn briodol, y prynhawn yma mewn cwestiwn i’r datganiad busnes fel ein bod yn ymwybodol, nid yn unig o’r effaith bosibl o ran y colli swyddi a gwasanaethau yn ei rhanbarth—ac yn amlwg, wrth gwrs, mae hwn yn fater y bydd yr Ysgrifennydd dros yr Economi a’r Seilwaith yn edrych arno yn rhan o’i gyfrifoldebau newydd.
Ysgrifennydd y Cabinet, a gaf fi ofyn am ddatganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros iechyd a gwasanaethau cymdeithasol i ddarparu’r newyddion diweddaraf i’r tŷ am y mesurau arbennig a’u heffaith yn ardal bwrdd iechyd Betsi Cadwaladr? Bydd y Gweinidog yn gwybod bod 12 mis bellach ers i’r bwrdd gael ei wneud yn destun mesurau arbennig ac ers cyhoeddi adroddiad gwarthus ar ofal iechyd meddwl ar ward Tawel Fan yn Ysbyty Glan Clwyd. Ac eto, yn ôl y papurau diweddaru a ddarparwyd i gyfarfod diweddaraf y bwrdd iechyd, nid oes unrhyw strategaeth iechyd meddwl ar waith o hyd ar gyfer y bwrdd iechyd, ac nid yw’r naill na’r llall o’r ddau adolygiad a gomisiynwyd gan y bwrdd ar ganlyniad sgandal Tawel Fan wedi’i gwblhau. Nid oes neb wedi colli ei swydd o ganlyniad i’r sefyllfa ofnadwy a ddigwyddodd ar y ward honno, ac mae’n hen bryd i rywun dalu am hyn. A allwn gael y wybodaeth ddiweddaraf ar frys er mwyn i ni allu ystyried hyn, gan fy mod yn credu bod pobl gogledd Cymru yn haeddu llawer gwell?
Wel, mae’n amlwg yn flaenoriaeth allweddol i’r Ysgrifennydd iechyd newydd. Ac wrth gwrs, nid yn unig y mae wedi gwneud yn siŵr mai un o’r pethau a gâi’r flaenoriaeth gyntaf ganddo oedd ymweld â Betsi Cadwaladr—mewn gwirionedd, rydym hefyd wedi cael ymateb da iawn gan gadeirydd Betsi Cadwaladr, o ran y cynnydd a wnaed o ganlyniad i’r ffaith ein bod wedi ysgwyddo’r cyfrifoldeb allweddol hwnnw fel Llywodraeth Cymru. Ond, hynny yw, yn amlwg, mae’n rhaid i ni gydnabod y ffaith hefyd fod y bwrdd iechyd wedi rhoi camau ar waith i wella ei ymateb i bryderon a chwynion cleifion, wedi adolygu ei drefniadau llywodraethu a’i brosesau, ac wedi ymgysylltu’n llawer llawnach ac yn fwy effeithiol—ac mae angen i chi glywed fy ymateb i’ch cwestiwn, Darren Millar—ac wedi gwella, wrth gwrs, yr ymgysylltiad clir—ymgysylltiad pwysig—â’r cyhoedd, a’r staff hefyd, ac roedd yn ystyried hyn, yn amlwg, fel mater o flaenoriaeth. Ac er mwyn y cleifion, wrth gwrs, mae’n rhaid i ni ymateb i’r pryderon hynny.
Ac, yn olaf, Hefin David.
Hoffwn ychwanegu fy llais at gais Julie Morgan am ddadl ar Ddeddf Cynllunio (Cymru) 2015. Byddwn yn dweud ei bod yn glod i Lywodraeth Cymru ei bod eisoes wedi pasio’r ddeddfwriaeth angenrheidiol i greu cynlluniau datblygu strategol. Ond yn benodol yn y ddadl, hoffwn weld trafodaeth ar y cynllun strategol ar gyfer de-ddwyrain Cymru, gan gynnwys y 10 awdurdod lleol. Rwy’n teimlo nad yw cynlluniau datblygu lleol yn cysylltu’n dda iawn, ac mae’r broses gynllunio strategol yn ffordd o ddatrys y pwysau anochel ar awdurdodau lleol.
Ac un gair am y ffordd y dylid cynnal y ddadl; rwy’n meddwl y gallem fod yn adeiladol yn y ddadl hon. Nid yw’n broblem ar gyfer gwleidyddiaeth plaid, a dyna pam y synnais yn gynharach, yn ystod cwestiynau i’r Prif Weinidog, fod Neil McEvoy—gŵr tawel yn ôl yr hyn a glywais—wedi penderfynu ei gwneud yn ddadl rhwng pleidiau gwleidyddol. Nid wyf yn credu bod angen iddi fod yn ddadl rhwng pleidiau gwleidyddol—[Torri ar draws.] Nid wyf yn credu bod angen iddi fod yn ddadl rhwng pleidiau gwleidyddol; rwy’n meddwl y gall fod yn ddadl adeiladol. Yr unig ffordd rydym yn mynd i ddatrys y broblem hon yw drwy weithio gyda’n gilydd, ar draws y pleidiau. Felly, hoffwn i ni fyfyrio ar hynny pan fyddwn yn cynnal y ddadl.
Wel, diolch i’r Aelod dros Gaerffili am y cwestiwn hwnnw. Wrth gwrs, ni cheir enghraifft well o’r modd y mae awdurdodau lleol wedi gweithio gyda’i gilydd nag a welwyd gyda datblygiad llwyddiannus y fargen ddinesig, y 10 awdurdod lleol, sydd hefyd o ganlyniad i ymgysylltiad trawsbleidiol rhwng arweinwyr awdurdodau lleol ar y lefel honno—ar lefel ranbarthol. Ond rwy’n credu eich bod wedi gwneud pwynt pwysig, o ran y ddeddfwriaeth. Mae’n ymwneud â rhoi cynllun ar waith, ac mae gennym y cyfle hwnnw yn awr, cyfle a all adlewyrchu egwyddorion democratiaeth leol, a mater i’r awdurdodau lleol yw cydweithio a chyflwyno cynigion i Lywodraeth Cymru, ac wrth gwrs, byddem yn croesawu hynny yn rhan o’r dull strategol o ddatblygu o ganlyniad i’n Deddf Cynllunio (Cymru) 2015 newydd y llwyddwyd i’w chael.
Diolch, Weinidog.