Mae hepgor datganoli plismona o Fil Cymru yn rhywbeth i’w groesawu. Cymerais ran mewn dau adolygiad pwyllgor o strwythur yr heddlu ddegawd yn ôl yma. Adroddodd nad yw gweithgarwch troseddol yn cydnabod ffiniau cenedlaethol neu ranbarthol. Wrth sôn am alwadau i ddatganoli’r heddlu ym Mil Cymru, dywedodd fy nghysylltiadau yn Heddlu Gogledd Cymru a Ffederasiwn Heddlu Gogledd Cymru fod ganddynt gysylltiad agosach â gogledd-orllewin Lloegr na gweddill Cymru a bod yna ddiffyg cymhwysedd yn Llywodraeth Cymru i ymdrin â datganoli plismona. Fel y maent wedi fy atgoffa dro ar ôl tro, mae gan y rhan fwyaf o bobl sy’n byw ar hyd coridorau’r M4 a’r A55, wedi’u gwahanu gan ardal wledig eang, anghenion plismona gwahanol iawn, a’u blaenoriaeth weithredol yw gweithio ar draws y ffin gyda gogledd-orllewin Lloegr.

Fel yr ysgrifennodd dirprwy brif gwnstabl Gwent, Mick Giannasi,

‘er y gallwn weld y gallai fod rhai manteision strategol o ddatganoli’r heddlu, mae yna risg weithredol ddifrifol hefyd... mae’r rhestr o fanteision posibl i mi yn un gymharol fyr’.

Roedd hefyd yn cwestiynu a oedd Llywodraeth Cymru wedi datblygu’r adnoddau a’r profiad i oruchwylio plismona ac er ei fod wedi nodi bod y berthynas rhwng y pedwar heddlu yng Nghymru a Llywodraeth Cymru wedi bod yn adeiladol, pe bai rôl Llywodraeth Cymru yn newid i fod yn un o atebolrwydd a darparu, credai y byddai hynny’n anochel yn arwain at newid yn natur ei pherthynas â’r gwasanaeth heddlu, ac un a allai fod yn llai cynhyrchiol yn y pen draw.

Roedd cyflwyno comisiynwyr heddlu a throseddu yn arwydd o ddatganoli go iawn a oedd yn grymuso cymunedau lleol i ddweud eu barn ar flaenoriaethau plismona ac i ddwyn cynrychiolydd etholedig i gyfrif. Rwy’n dymuno pob llwyddiant i’n cyd-Aelod blaenorol, Jeff Cuthbert, yn ei rôl newydd fel comisiynydd.