Part of the debate – Senedd Cymru am 4:51 pm ar 28 Mehefin 2016.
Yn gyntaf oll, bydd y trethi y byddwn yn bwriadu eu cyflwyno yn briodol i Gymru, fel yr ydym yn gweld pethau. Yn amlwg, bydd angen mesurau gwrth-osgoi cadarn o fewn y ddeddfwriaeth, a bydd yr Aelodau'n gallu gweld y ddeddfwriaeth a'r hyn sydd wedi’i gynnwys ynddi pan gaiff y ddeddfwriaeth ei chyflwyno.
O ran dysgu gan yr Alban, ydy, mae'n amlwg i mi bod arnoch angen yr awdurdod codi refeniw ar waith i sicrhau y gellir codi’r dreth, neu'n sicr cyn gynted â phosibl ar ôl hynny. Mae’r Aelod eisoes wedi sôn am yr anawsterau a gafodd yr Alban yn hynny o beth.
O ran cyfathrebu â rhanddeiliaid, yr hyn a wyddom—dylai’r rhai sydd ag angen gwybod am y dreth trafodiadau tirlenwi pan gaiff ei chyflwyno gael eu hysbysu drwy eu cymdeithasau proffesiynol drwy eu gofynion datblygiad proffesiynol parhaus. Mae’n ddyletswydd arnynt beth bynnag i sicrhau eu hunain eu bod yn deall y system drethi newydd yn llwyr. Ond, wrth gwrs, byddwn yn parhau i gadw ac adolygu’r ffyrdd mwyaf effeithiol o gyfathrebu’r newidiadau. Cyn belled ag y mae’r cyhoedd dan sylw, maent wedi arfer â threth stamp, felly maent wedi arfer â’r syniad o dalu treth neu doll wrth i drafodiadau eiddo ddigwydd, ond mae'n amlwg yn bwysig gwneud yn siŵr bod y gweithwyr proffesiynol yn deall sut y bydd y dreth yn gweithio ac, yn arbennig, sut y caiff ei chasglu a'r rheolau sy'n berthnasol i’r dreth honno. Yn amlwg, byddwn yn gwneud yn siŵr bod popeth ar waith y gellir ei roi ar waith i sicrhau bod gwerthwyr tai, er enghraifft, a chyfrifwyr, i roi dwy enghraifft, yn ymwybodol o'r newidiadau.