5. 4. Dadl UKIP Cymru: Effaith Refferendwm yr UE ar Tata Steel

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:15 pm ar 6 Gorffennaf 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rees David Rees Labour 4:15, 6 Gorffennaf 2016

(Cyfieithwyd)

Nid wyf am gymryd ail un, nac ydw.

Rwy’n croesawu’r gwelliant gan y Ceidwadwyr Cymreig mewn gwirionedd, sy’n annog Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU i weithio gyda’i gilydd i lunio strategaeth i hyrwyddo i sicrhau cymaint â phosibl o hyfywedd a photensial hirdymor i gynhyrchiant dur yng Nghymru. Mae hyn yn rhywbeth y bûm yn galw amdano ers amser hir. Gorymdeithiais ochr yn ochr â gweithwyr dur Port Talbot ym mis Mai wrth iddynt lobïo Llywodraeth y DU i gyflwyno strategaeth ddiwydiannol i gryfhau ein sector dur. Rwy’n teimlo y dylai Llywodraeth Cymru fod â rhan i’w chwarae yn y trafodaethau hynny gan fod y rhan fwyaf o’r gweithgarwch cynhyrchu dur bellach yn digwydd yng Nghymru.

O ran gwelliant 5 Plaid Cymru, rwy’n cytuno’n llwyr â’r teimlad sy’n sail iddo, yn tynnu sylw at yr angen i gefnogi datblygiad yr orsaf bŵer a sefydlu canolfan ymchwil ym Mhrifysgol Abertawe, wedi’i chanoli ym Mhrifysgol Abertawe. Mae’r gwelliant, fodd bynnag, yn gofyn i Lywodraeth Cymru weithredu pan nad wyf yn credu bod ganddi’r awdurdod i wneud hynny, ond rhaid i ni bwysleisio’r gwaith gwych y mae Prifysgol Abertawe wedi bod yn ei wneud ar y cyd â Tata a phwysleisio y dylai arwain unrhyw ganolfan ymchwil a datblygu yn y DU. Rwyf wedi ymweld â’r campws arloesi yn y brifysgol a phrosiectau penodol hefyd ym mae Baglan ar sawl achlysur gyda’r Prif Weinidog a’r Gweinidog Sgiliau a Gwyddoniaeth. Mae’r rhain yn gyfleusterau ymchwil o’r radd flaenaf a dylid eu cefnogi yn y blynyddoedd i ddod. Rwy’n cytuno ag unrhyw alwad ar Lywodraeth Cymru i gefnogi’r meysydd hyn.

Yn olaf, mae’n rhaid i ni yn awr sicrhau bod unrhyw brynwyr posibl i fusnes Tata Steel UK yn cael cynnig y cymorth a gynigiwyd iddynt cyn canlyniad y refferendwm. Mae’n rhaid i ni hefyd sicrhau bod Tata yn parhau i fod yn gyflogwr a gwerthwr cyfrifol. Bythefnos yn ôl yn unig, cefais sicrwydd y byddai pan gyfarfûm â Mr Jha, prif swyddog gweithredol Tata Steel UK. Gadewch i ni obeithio y bydd yn parhau ac y bydd hynny’n parhau i ddigwydd.

Ond drwy’r holl ansicrwydd enfawr hwn, mae’r gweithwyr ym Mhort Talbot wedi parhau i ddangos eu hymrwymiad i gynhyrchu dur ac wedi bod yn cynhyrchu mwy nag erioed, er bod y cwmwl hwn o ansicrwydd yn hofran drostynt. Rhaid i ni sicrhau bod Llywodraeth Cymru yn parhau i roi pwysau ar Lywodraeth y DU i gyflwyno’r manteision treth a addawyd a’r ymgynghoriad pensiwn, a ddaeth i ben ar y trydydd ar hugain—yn rhyfedd ddigon, ar yr un diwrnod y pleidleisiodd y DU dros adael yr UE, ond dyna pryd y caeodd yr ymgynghoriad pensiwn—a’i fod wedi edrych yn ofalus iawn, wedi craffu’n briodol, a’n bod yn dod i ryw gasgliad. Oherwydd y peth olaf rydym ei eisiau yw pensiynau’n mynd i mewn i’r gronfa diogelu pensiynau oherwydd byddai hynny’n drychinebus i bensiynwyr a’r gweithwyr yn y gwaith yn awr.

Rwy’n parhau i gredu bod yna ddyfodol i gynhyrchu dur ym Mhort Talbot. Mae’n rhaid i ni i gyd uno i sicrhau ein bod yn gwarchod y diwydiant sylfaen hwn. Byddaf i, yn bendant, yn parhau i weithio gyda’r cydweithwyr yn yr undebau llafur, rheolwyr, y gweithlu a’r holl bobl ym Mhort Talbot i sicrhau’r dyfodol hwnnw.