Part of the debate – Senedd Cymru am 5:12 pm ar 13 Gorffennaf 2016.
Er bod llawer wedi cefnogi pleidlais dros aros, mae Cymru wedi pleidleisio dros adael yr UE a rhaid i bob barn gael ei pharchu a’i chlywed. Wrth i drafodaethau ynglŷn â’r DU yn gadael yr UE fynd rhagddynt, bydd angen arweiniad cryf ar Gymru sy’n adlewyrchu dymuniadau ei phobl ac yn sicrhau’r fargen orau i’n cenedl yn yr oes newydd hon. Mae grŵp y Ceidwadwyr Cymreig yn rhoi gwerth mawr ar fynediad i’r farchnad sengl, gan gydnabod bod mynediad i farchnadoedd hefyd yn broses ddwy ffordd, ac mae llawer o genhedloedd yr UE yn dibynnu’n helaeth ar y farchnad yng Nghymru a’r DU. Bydd grŵp y Ceidwadwyr Cymreig yn benderfynol o sicrhau’r fargen orau i Gymru yn y DU ar ôl gadael yr UE, gan gynnwys mewn perthynas â ffrydiau ariannu. Rydym yn credu bod yn rhaid i Gymru elwa o’r un faint o arian fan lleiaf wrth i ni symud ymlaen, a byddwn hefyd yn cefnogi gwelliant Llywodraeth Cymru.
Yn y pen draw, fodd bynnag, rhaid i ni wneud cau’r bwlch ffyniant rhwng Cymru a gwledydd eraill yn Ewrop yn brif flaenoraeth, bwlch sydd wedi galluogi Cymru i gael mynediad at lawer o ffrydiau cyllid yr UE dros nifer o flynyddoedd. Rydym wedi ymrwymo i sicrhau bod amaeth yng Nghymru yn ffynnu. Rhaid i’r gymuned amaethyddol yng Nghymru a’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau yng Nghymru fod yng nghanol y gwaith o ddatblygu system gymorth newydd yn awr sy’n cydnabod yr heriau penodol sy’n wynebu ffermwyr yng Nghymru ac sy’n darparu cymorth ariannol angenrheidiol i sicrhau dyfodol cynaliadwy hirdymor y diwydiant.
Rhaid i gynrychiolwyr o Gymru gael mewnbwn canolog yn rhan o broses drafod y DU yn gadael yr UE, lle bydd holl wledydd y DU yn wynebu heriau unigryw a gwahanol. Rhaid diogelu hawliau holl ddinasyddion yr UE sydd eisoes yn byw yn gyfreithlon yn y DU ac mae achosion o ymosodiadau hiliol neu senoffobaidd yn dilyn canlyniad y refferendwm yn haeddu eu condemnio yn y modd cryfaf.
Prydain yw un o economïau mwyaf y byd, mae’n wlad fyd-eang—neu wladwriaeth, yn dibynnu ar eich dehongliad—sydd eisoes yn masnachu mwy y tu allan i’r UE nag unrhyw aelod-wladwriaeth arall. Y tu allan i’r UE, rydym yn adennill y rhyddid i greu cytundebau masnach gan barhau i fasnachu gyda phartneriaid Ewropeaidd. Mae egin gwyrdd yn dechrau dod i’r golwg, wrth i wledydd a gwladwriaethau eraill ddechrau sylweddoli’r posibilrwydd o gytundebau masnach rydd gyda’r DU a’i gwledydd cyfansoddol. Dywedodd yr Arlywydd Obama y bydd y berthynas arbennig rhwng yr Unol Daleithiau a’r Deyrnas Unedig yn parhau, ac mae aelodau o Gyngres yr Unol Daleithiau eisoes yn trafod yn agored ac yn ddifrifol y posibiliadau o gytundeb masnach rhwng yr UDA a’r DU.
Mae India yn edrych ymlaen at gytundeb. Dechreuodd ymgais olaf yr UE i ymdrin ag India naw mlynedd yn ôl ac mae wedi dod i stop, heb unrhyw obaith amlwg y bydd yn ailddechrau. Ond fel y dywedodd Dirprwy Weinidog Cyllid India, mae’r DU yn mynd i geisio adeiladu ei pherthynas â gweddill y byd. Mae Gweinyddiaeth Cyllid Ffederal yr Almaen wedi cynghori’r UE i gychwyn trafodaethau gyda’r nod o wneud y DU yn wlad bartner cysylltiol yn y bloc masnach, ar ôl i gewri diwydiant yr Almaen wasgu ar eu Llywodraeth i daro bargen fasnach rydd pe bai’r DU yn gadael yr UE. Dywedodd arweinydd plaid New Zealand First, Winston Peters, fod cytundeb masnach gyda’r DU yn flaenoriaeth bendant. Awgrymodd arweinydd y Blaid Lafur, Andrew Little, y dylai Seland Newydd bwyso ar ei pherthynas hir a hanesyddol â’r DU er mwyn sicrhau masnach yn y dyfodol, ac awgrymodd Prif Weinidog Awstralia Malcolm Turnbull y gallai Seland Newydd ac Awstralia gydweithio i drafod cytundeb sengl gyda’r DU.
Ymatebodd Ghana yn gyflym i gynnig cytundeb masnach. Dywedodd Gweinidog Materion Tramor Ghana, Hanna Tetteh, ei bod yn gweithio ar ddirprwyaeth yn barod. Yng Nghanada, dywedodd gweinyddiaeth Justin Trudeau:
Mae’r DU a’r UE yn bartneriaid strategol pwysig i Ganada ac rydym yn rhannu cysylltiadau hanesyddol dwfn a gwerthoedd cyffredin â hwy. Byddwn yn parhau i adeiladu cysylltiadau gyda’r ddau wrth iddynt ffurfio perthynas newydd.
Er mai Gwlad yr Iâ oedd y wlad gyntaf i gynnig cytundeb masnach i Brydain, mae Mecsico wedi ei churo drwy fod wedi drafftio cytundeb masnach rhwng y gwledydd yn barod. Mae Arlywydd y Swistir wedi estyn allan at y DU a dweud, ‘Mae gennym ddiddordeb ac rydym yn agored.’ Datgelodd yr Ysgrifennydd Busnes Sajid Javid fod De Corea wedi cysylltu â Llywodraeth y DU i ddechrau trafodaethau masnach dwyochrog cyn gynted ag y bo modd.
Fel y dywedodd Henry Ford:
Pa un a ydych yn credu y gallwch wneud rhywbeth neu beidio, rydych chi’n llygad eich lle.
Os ydym yn credu, fe fydd cyfle. Os nad ydym yn credu, daw methiant yn broffwydoliaeth hunangyflawnol. Fel y dywedodd y cwmni yr ymwelais ag ef yn Sir y Fflint ddydd Llun wrthyf: nid oes angen i chi fod yn yr UE i gael dyfodol. Maent yn symud eu gwaith cynhyrchu yn Ffrainc i ogledd Cymru. Wrth siarad heddiw, cyfeiriodd y Prif Weinidog Theresa May at yr angen i drafod y fargen orau i Brydain wrth iddi adael yr UE, ac i greu rôl newydd i ni ein hunain yn y byd, gan ychwanegu:
Mae gadael yr UE yn golygu hynny, ac rydym yn mynd i wneud iddo lwyddo.
Gadewch i ni wneud hynny.