1. 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 21 Medi 2016.
7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am berfformiad cynghorau Cymru? OAQ(5)0021(FLG)
Diolch i’r Aelod. Cafodd data perfformiad awdurdodau lleol ar gyfer 2015-16 eu cyhoeddi ar 7 Medi. Roeddent yn dangos bod perfformiad wedi gwella ar 65 y cant o ddangosyddion cymaradwy dros y 12 mis blaenorol. Mae’r bwlch perfformiad rhwng awdurdodau hefyd wedi culhau ar dros hanner y dangosyddion.
Diolch i’r Gweinidog am yr ymateb hwnnw. Rwy’n credu ein bod wedi gweld awdurdodau lleol yn gwneud yn eithriadol o dda gyda llai o arian. Roedd manylion yr uned ddata llywodraeth leol ar berfformiad cynghorau yn ddiddorol iawn yn fy marn i. Fodd bynnag, ni allaf ddod o hyd i unrhyw dystiolaeth fod awdurdodau mwy o faint yn perfformio’n well nag awdurdodau canolig neu fach. A all y Gweinidog ddod o hyd i’r dystiolaeth honno o’r data?
Os yw’r Aelod yn awgrymu nad oes cysylltiad anochel rhwng maint awdurdod lleol a’i berfformiad, yna mae’n amlwg yn llygad ei le. Mae awdurdodau mawr yn gwneud rhai pethau’n dda ac mae awdurdodau bach yn gwneud rhai pethau’n dda. Nid oes dim yn anochel am y peth. Nid yw hynny’n golygu, yn fy marn i, nad oes rhai agweddau lle na fydd y gallu i dynnu ar boblogaeth ehangach a nifer ehangach o staff, er enghraifft, yn helpu i greu gwasanaethau mwy gwydn o bosibl.