Buaswn i’n cytuno 100 y cant, a hefyd, pan mae yna fws neu drên yn dweud ei fod e’n mynd i droi i fyny ar ba bynnag amser, ei fod e’n troi i fyny ar yr amser hynny. Mae’n rhaid inni gael gwasanaeth dibynadwy hefyd.

Ond, wrth gwrs, mae’n rhaid inni wneud rhywbeth ynglŷn â’r pellter yma o’r gogledd i’r de pan na ddylai fe ddim bod. Mae gwledydd eraill â her fwy sylweddol na sydd gyda ni i glymu gogledd a de y wlad efo’i gilydd wedi llwyddo i wneud hynny yn nhermau trafnidiaeth, ac eto nid ydym ni’n gallu ei wneud e. Ydy, mae’n bwysig i’n huno ni fel cenedl, ac mae’n bwysig i dwf yr economi yn rhanbarthol a hefyd yn genedlaethol ein bod ni’n gallu gwella ein cysylltiadau. Ond yn nhermau bod yn y Senedd yma ac yn siarad am unrhyw ranbarth o Gymru, rydym ni’n sôn am yr angen i dyfu’r lle hwn i arwain cenedl unedig Gymreig yma yng Nghymru. Mae hynny’n dechrau, yn y bôn, â phethau syml fel ein gallu i gyrraedd y gogledd yn eithaf cyflym, fel nad ydyw i’w weld fel petai yn bell i ffwrdd, a bod pobl sydd yn byw yn y gogledd ddim yn credu bod y de hefyd yn bell i ffwrdd, a ddim eisiau dod yma, a’i fod yn llawer haws mynd dros y ffin a cholli allan ar beth mae gweddill y genedl yn ei gynnig iddyn nhw.

Yn y diwedd, rydym yn sôn am drafnidiaeth, ond rydym ni hefyd yn sôn am yr angen gwirioneddol i dyfu cenedl. Yn y bôn, fel yr hen air,

‘Cawsom wlad i’w chadw, / darn o dir yn dyst / ein bod wedi mynnu byw.’

Diolch yn fawr.