4. 4. Datganiad: Sefydlu’r Gronfa Triniaethau Newydd a’r Adolygiad Annibynnol o’r Broses Ceisiadau Cyllido Cleifion Unigol

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:02 pm ar 27 Medi 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rees David Rees Labour 4:02, 27 Medi 2016

(Cyfieithwyd)

Diolch, Ddirprwy Lywydd. A gaf i ddiolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ddatganiad y prynhawn yma? Rwy’n gwerthfawrogi’n fawr iawn yr ymdrech sydd wedi mynd i mewn i hyn. Yn y Pedwerydd Cynulliad, edrychodd y Pwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol ar y cynllun cyflawni ar gyfer canser, ac un o'r argymhellion oedd bod angen inni gael adolygiad o'r broses IPFR, gyda'r bwriad, efallai, y byddai gennym banel sengl i edrych ar gysondeb gwell ar draws Cymru. Felly, rwy’n gwerthfawrogi yn fawr iawn bod hynny’n dod yn ei flaen.

Un neu ddau o bwyntiau cyflym—rwy’n hapus iawn eich bod wedi ateb y cwestiwn blaenorol ar driniaeth, oherwydd rwy’n sylwi bod y datganiad yn canolbwyntio i raddau helaeth ar feddyginiaethau ac nid ar driniaethau, ac rydym yn siarad llawer iawn am driniaethau. Rwy’n gwybod eich bod yn credu mewn triniaethau, Ysgrifennydd y Cabinet, ond mae'n bwysig ein bod yn trosglwyddo’r neges i'r cyhoedd.

Un o'r materion sydd gennyf i yw’r angen i gyfathrebu mewn gwirionedd gyda'r ymgynghorwyr. Rwy’n sylwi yn eich—. Mae yn eich cylch gwaith, mewn ffordd. Mae gennyf etholwyr sydd daer angen rhyw feddyginiaeth, ac maent yn dweud bod yr ymgynghorydd wedi dweud, 'Mae angen i ni wneud cais am hyn, ond nid yw'n debygol ein bod yn mynd i’w gael'. Rwy'n credu bod angen magu hyder mewn ymgynghorwyr a'r proffesiwn clinigol er mwyn sicrhau bod y broses yn mynd i gyflawni ar gyfer angen clinigol.

Ar y pwynt hwnnw, rwyf braidd yn siomedig bod y geiriau 'eithriadoldeb clinigol' yn dal yno. Byddai’n well gennyf i weld y cyfiawnhad dros ei gael yno yn hytrach na, mewn gwirionedd, a yw’n briodol ai peidio. Angen clinigol yw'r broblem, ac, weithiau, ni allwn roi pris ar angen clinigol. Mae gennyf etholwr—fel y gwyddoch, oherwydd rwyf wedi ysgrifennu atoch chi am yr etholwr hwn— y mae angen cyffur penodol arno. Bydd y cyffur hwnnw’n ymestyn ei fywyd, a byddai, efallai, yn caniatáu i'r plentyn blwydd oed gofio ei fam o ganlyniad i’r cyffur penodol hwnnw. Felly, mae'n gwestiwn o angen yn hytrach na chwestiwn o eithriadoldeb. Credaf ei bod yn bwysig ein bod yn mynd i'r afael â'r gair 'eithriadoldeb'. Hoffwn i, yn bersonol, ei weld yn cael ei waredu ac edrych ar angen clinigol. Ond rwy’n gwerthfawrogi bod eich cylch gwaith mewn gwirionedd yn dweud 'priodoldeb'. Efallai y gallwn fynd ychydig ymhellach na hynny. Mae’r agwedd gyfathrebu yn hanfodol. Mae angen i ni wneud yn siŵr bod gan ein proffesiwn hyder yn y system yr ydym yn ei darparu.