Part of the debate – Senedd Cymru am 2:46 pm ar 28 Medi 2016.
Diolch, Dai. Wnes i ddim talu Dai i ddweud y pethau hynny. [Torri ar draws.] Byddai’n sgandal pe byddai hynny wedi digwydd.
Rwy’n credu ei fod yn bwysig inni geisio cyfathrebu â phobl Cymru mewn ffordd arloesol. Fel y dywedais i wrth Suzy Davies, mae’n rhaid inni edrych ar fodelau o wledydd eraill dros y byd hefyd i weld sut y maen nhw’n cyfathrebu gyda phobl. Nid oes un ateb gan unrhyw un ohonom ni yn yr ystafell yma, nid wyf i’n credu. Rydym ni i gyd yn ceisio ein gorau glas, ond efallai weithiau fod yna ffyrdd gwahanol newydd, efallai eithaf radical, efallai—. Mae syniadau yn dod i fy mhen i ac mae pobl yn dweud, ‘Wel, na, efallai dylem ni ddim trio hynny’. Er enghraifft, wnes i feddwl am syniad lle gallem ni gael côr yn canu ‘terms of reference’ y pwyllgor ac efallai fod hynny wedi bod yn boenus i’r clerciaid yn y tîm pwyllgor. Mae yna ffyrdd o wneud pethau. Roeddwn i’n ceisio dweud, os ydym yn bwyllgor dros y cyfryngau a’r celfyddydau, sut ydym ni’n defnyddio’r celfyddydau trwy ein gwaith yn hytrach na dim ond cael pobl i mewn i’r pwyllgor. Rwy’n credu bod hyn yn rhywbeth creadigol y gallem ni edrych i mewn iddo.
Eto, mae Dai Lloyd yn trafod Treftadaeth Cymru ac, eto, buaswn i’n dweud wrth gwrs ei fod yn rhywbeth i ni fel pwyllgor feddwl amdano. Byddai’n edrych yn od pe byddai rhywbeth yn mynd heibio heb ein bod ni’n edrych arno, ond nid fi ar fy mhen fy hun sydd i wneud y penderfyniad hwnnw. Buaswn i’n hoffi trafod hynny ymhellach gyda phob aelod o’r pwyllgor. Mae’n bwysig bod sefydliadau cenedlaethol yn cael eu hamddiffyn ac mae’n bwysig ein bod ni’n sefyll yn gryf o blaid hynny.
O ran y targed o filiwn o siaradwyr Cymraeg, rwy’n gobeithio y bydd pobl yn hapus mai’r Gymraeg bydd ffocws cyntaf y pwyllgor yma a bod pobl yn gallu cael mewnbwn clir i mewn i waith y Gweinidog yn ei strategaeth newydd i geisio cyrraedd y targed arloesol hynny. Rwy’n credu ei bod hi’n bwysig ein bod ni’n chwarae rhan ganolig o ran sicrhau ein bod yn siapio’r hyn y mae’r Llywodraeth yn ei wneud i sicrhau bod y targed hwnnw’n gallu cael ei warantu a’n bod ni’n gallu cyrraedd y targed a lle nad ydym mewn sefyllfa lle nad yw hynny’n digwydd a bod angen ailedrych ar y sefyllfa eto. Mae yna lot fawr o bobl yn ennyn natur da’r amcan hynny ac mae’n bwysig ein bod ni hefyd yn gefnogol o hynny.