Diolch. Rydym yn cytuno â’r cynnig gwreiddiol yn galw ar Lywodraeth Cymru i sicrhau bod y rhaglen Cefnogi Pobl yn cael ei diogelu rhag unrhyw doriadau ariannol, ac wedi cynnwys hyn yn ein gwelliant i gymryd lle hyn yn unol â hynny. Fodd bynnag, mae ein gwelliant yn mynd ymhellach, gan ymateb i alwadau gan ddarparwyr Cefnogi Pobl i sicrhau bod y gwasanaethau ataliol allweddol a ddarperir ochr yn ochr â’r rhaglen Cefnogi Pobl o’r gyllideb atal digartrefedd a’r cyllid pontio ar gyfer tai yn cael eu diogelu hefyd, a chydnabod bod y cyllid hwn yn helpu pobl i fyw’n annibynnol, yn achub bywydau, yn arbed arian i wasanaethau statudol ac yn rhoi llwyfan i ffynonellau eraill o arian gael eu defnyddio mewn gwaith atal—h.y. nid yn unig yn dda ynddo’i hun ond yn ffordd ddelfrydol o fynd i’r afael â chyllideb sydd wedi lleihau.

Amcangyfrifir yn geidwadol fod y rhaglen Cefnogi Pobl yn arbed £2.30 am bob £1 a werir, ac mae hefyd yn denu cyllid arall i mewn, yn atal digartrefedd, yn atal gwariant ar iechyd a gofal cymdeithasol, ac yn cynyddu diogelwch cymunedol—gan leihau’r angen am ymyriadau costus a lleihau pwysau diangen ar wasanaethau statudol.

Lansiwyd ymgyrch Gadewch i ni Barhau i Gefnogi Pobl eleni gan Cartrefi Cymunedol Cymru a Cymorth Cymru i sicrhau buddsoddiad parhaus a gwneud yn siŵr fod pobl sy’n cael eu gwthio i’r cyrion ac yn wynebu risg yn parhau i gael eu diogelu. Fel y maent yn datgan, mae’r Rhaglen Cefnogi Pobl yn atal digartrefedd ac yn cynorthwyo dros 60,000 o bobl yng Nghymru i fyw’n annibynnol yn eu cartrefi eu hunain a chydag urddas yn eu cymuned. Maent yn dweud bod y rhaglen yn wasanaeth ataliol hanfodol

‘sy’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau’r rhai sy’n cael budd ohoni, gan gynyddu eu gwytnwch a’u gallu i gynnal cartref sefydlog’ yn ogystal â lleihau eu galw ar wasanaethau iechyd a gwasanaethau cymdeithasol.

‘Cafodd dros 750,000 o fywydau eu trawsnewid ers sefydlu’r rhaglen yn 2004’, ychwanegant.

Mae gwasanaethau Cefnogi Pobl yn cefnogi ystod eang o bobl sydd mewn perygl o wynebu argyfwng, gan gynnwys pobl sydd mewn perygl o fod yn ddigartref, teuluoedd sy’n ffoi rhag cam-drin domestig, pobl â phroblemau iechyd meddwl neu gorfforol neu sydd ag anableddau dysgu—neu anawsterau dysgu, dylwn ddweud—cyn-bersonél y lluoedd arfog, rhai sy’n gadael gofal, a phobl hŷn sydd angen cymorth. Mae astudiaeth ddichonoldeb ar gysylltu data Cefnogi Pobl eleni yn dangos bod ymyriadau Cefnogi Pobl yn lleihau’r defnydd o adrannau damweiniau ac achosion brys a meddygfeydd meddygon teulu, sy’n golygu bod llai o adnoddau’n cael eu defnyddio a mwy o wasanaethau ar gael ar gyfer y boblogaeth yn gyffredinol. Mae adroddiad Iechyd Cyhoeddus Cymru ar brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod yn dangos sut y gellid lleihau llawer o’r problemau iechyd a’r problemau cymdeithasol mwyaf dyrys pe baem yn ymyrryd yn ddigon cynnar i ddiogelu plant. Mae’r rhaglen Cefnogi Pobl yn ein helpu i ateb yr angen hwn.

Mae darparwyr Cefnogi Pobl wedi bod yn gwneud popeth a allant i dorri costau a darparu gwasanaethau effeithiol gyda chyllidebau sy’n lleihau, ond byddai toriadau pellach yn gwneud niwed anadferadwy i’r gwasanaethau ataliol hanfodol hyn, gan adael llawer o bobl sy’n agored i niwed heb unman arall i droi. Mae grant y rhaglen Cefnogi Pobl yn £124.4 miliwn ac mae Cymorth Cymru yn ddiolchgar am y gefnogaeth drawsbleidiol a sicrhaodd fod hwn yn cael ei ddiogelu y llynedd. Maent yn datgan bod y cyllid pontio ar gyfer tai hefyd wedi bod yn hynod o addawol ac effeithiol. Fodd bynnag, roedd hwn oddeutu £5 miliwn y llynedd, a disgynnodd i oddeutu £3 miliwn eleni, ac mae’n wynebu ei flwyddyn derfynol o gyllid y flwyddyn nesaf.

Fel bod awdurdodau lleol yn gallu cadw’r arian hwn i alluogi dulliau arloesol o weithio, maent yn awgrymu y dylid cynyddu’r grant Cefnogi Pobl i £130 miliwn a chynnwys y cyllid pontio yn rhan ohono. Byddai hyn yn caniatáu sicrwydd ariannol i awdurdodau lleol a darparwyr fel ei gilydd i archwilio ffyrdd newydd o fynd i’r afael â phroblem digartrefedd ar sail fwy hirdymor.

Mae Shelter Cymru, Llamau, Gisda, Digartref Ynys Môn a Dewis yn galw ar Lywodraeth Cymru i sicrhau bod pob un o’r tair cyllideb sy’n cefnogi gwaith i atal digartrefedd yn cael eu diogelu: Cefnogi Pobl, y gronfa pontio, a’r gronfa atal digartrefedd. Dywedant fod y grant atal digartrefedd yn darparu un o’r ychydig ffynonellau cyllid sefydlog ar gyfer cyngor annibynnol ar dai i’r rhai sydd mewn perygl o fod yn ddigartref, a byddai llawer o’r gwaith hwnnw mewn perygl heb yr arian hwn. Maent yn ychwanegu bod y grant wedi rhoi llwyfan i ddefnyddio ffynonellau eraill o arian mewn gwaith atal ac mae’n gweithio gyda phobl cyn i’w problemau waethygu, sy’n golygu bod gwasanaethau statudol yn elwa ar y cyllid hwn. Mewn geiriau eraill, byddai toriadau i unrhyw un o’r cronfeydd hyn sy’n cefnogi ei gilydd, yn doriad mwy o faint i wasanaethau statudol i bob pwrpas.

Fel y dywedodd y bobl y cyfarfûm â hwy pan ymwelais â phrosiectau Cefnogi Pobl yr haf hwn, roedd y rhain wedi achub eu bywydau. Wedi’r cyfan, fel y clywsom yn seminar y Rhwydwaith Cydgynhyrchu i Gymru a LivesthroughFriends a gynhaliwyd gennyf heddiw, gallwn i gyd elwa o’r cyfoeth o dalent ac adnoddau sydd gan ein dinasyddion drwy hyrwyddo hunanddibyniaeth, annog dwyochredd a sicrhau bod gwasanaethau cyhoeddus, dinasyddion a chymunedau yn gweithio’n effeithiol gyda’i gilydd. Gadewch i ni beidio â cholli’r cyfle hwn. Gallwn, fe allwn arbed arian, ond nid heb wneud pethau’n wahanol. Diolch.