Part of the debate – Senedd Cymru am 5:55 pm ar 28 Medi 2016.
A gaf fi ddiolch i Eluned Morgan am ddadl hynod o addysgiadol a heriol? Rwy’n llwyr gefnogi’r syniad o wasanaeth gofal cenedlaethol. Rydym yn gorfod ymdrin ag enillion llwyddiant—llwyddiant ein gwasanaeth iechyd—ond sut rydym yn mynd i ymdrin â hynny? Yn 1950, llofnododd y Brenin Siôr VI 250 o gardiau i bobl a oedd yn 100 oed. Erbyn 1990, roedd yn rhaid i’r Frenhines Elizabeth lofnodi 2,500 o gardiau i bobl cant oed, a ddwy flynedd yn ôl bu’n rhaid i’r Frenhines Elizabeth lofnodi 13,000 o gardiau ar gyfer pobl cant oed. Felly, sut rydym yn mynd i ymdopi â’r lefel honno o lwyddiant?
Cyn bodolaeth y GIG, roedd y gwasanaeth iechyd wedi’i rannu rhwng y sector preifat, sefydliadau elusennol ac awdurdodau lleol, ac rydym yn y sefyllfa honno yn awr gyda gofal. Mae angen i ofal gael parch cydradd ag iechyd, a chredaf y dylem gael ein herio i greu gwasanaeth gofal gwladol oherwydd ar hyn o bryd mae gofal wedi’i rannu rhwng y sector preifat, y sector elusennol ac awdurdodau lleol. Mae angen dod â’r cyfan at ei gilydd, a gadewch i ni gael trafodaeth gall ynglŷn â’r ffordd ymlaen. Diolch yn fawr, Eluned.