Part of the debate – Senedd Cymru am 3:17 pm ar 4 Hydref 2016.
Rwy'n canmol Ysgrifennydd y Cabinet am gyhoeddi ei ddatganiad ar y cyfle cyntaf. Ond onid oes eironi penodol ein bod ni’n ei ganmol am gyflymu datganiad ynglŷn ag oedi pellach o ran y prosiect ei hun? Mae hyn yn hynod siomedig. Wrth gwrs, bydd yn rhaid i'r ymchwiliad ystyried y rhagolygon gorau sydd ar gael, ond ni fydd holl dystiolaeth yr ymchwiliad yn ymwneud â rhagolygon traffig, ac nid wyf yn gweld pam mae angen gohirio’r ymchwiliad at y diben hwn. Efallai y bydd angen ei ohirio ar ryw adeg er mwyn ailddechrau nes ymlaen os nad yw'r rhagolygon ar gael ar yr adeg iawn. Beth bynnag, byddai'n bosibl cymryd tystiolaeth a chael rhagor o wrandawiadau os bydd angen unrhyw ddiwygiadau.
Yr hyn sy'n hollol angenrheidiol yw ein bod yn bwrw ymlaen â'r prosiect hwn cyn gynted â phosibl. Mae'n ymddangos i mi, fel y nododd Dai Lloyd, ein bod wedi bod yn siarad am hyn ers cyn cof, a'r rhwystr mwyaf sydd wedi bod ar yr M4 yn ystod yr wyth mlynedd diwethaf yw Llywodraeth Cymru ei hun, oherwydd gallai fod wedi bwrw ymlaen â hyn flynyddoedd yn ôl.
Yr hyn a wyddom ni yw bod gormod o draffig ar yr M4 erbyn hyn, a bydd hyn yn gwaethygu yn y dyfodol. Nid yw'r rhagolygon traffig yn debygol o ddod i’r casgliad bod y llifau traffig sydd gennym heddiw am leihau. Felly, mae'n ymddangos i mi fod hyn enghraifft arall o oedi a dewis peidio mynd i’r afael yn uniongyrchol â’r her.
Ond gallem ni wneud defnydd o'r amser sydd bellach ar gael i wneud rhagor o waith ar y llwybr glas, a fyddai'n berthnasol i'r ymchwiliad. Rydym ni, o ran ein rhan yn UKIP, wedi estyn llaw cyfeillgarwch i’r Llywodraeth i ddweud y byddwn ni yn barod i sicrhau bod y llwybr du yn digwydd os mai’r llwybr du, ar ddiwedd y dydd, yw'r unig lwybr sydd ar gael, gan fod y llwybr du yn well na dim llwybr o gwbl. Ond mae’n well gennym y llwybr glas o hyd. Gellid gwneud astudiaeth ddichonoldeb briodol, wedi’i hariannu gan Lywodraeth Cymru. Hyd yn hyn, mae’n ymddangos mai’r Athro Stuart Cole sydd wedi bod yn gwneud pob dim ei hun. Rwyf am ofyn i Ysgrifennydd y Cabinet, felly, a fydd ef yn manteisio ar yr oedi er mwyn hwyluso hynny.