14. Pa asesiad y mae’r Gweinidog wedi’i wneud o’r gwahanol hawliau a roddir i denantiaid awdurdodau lleol a thenantiaid landlordiaid cymdeithasol cofrestredig? OAQ(5)0048(CC)

Cynhaliwyd asesiad llawn o hawliau tenantiaid landlordiaid cymdeithasol yn ystod y broses o ddatblygu Bil Rhentu Cartrefi (Cymru). Mae’r hawliau yn debyg yn fras, er bod rhai gwahaniaethau, megis yr hawl i brynu a’r hawl i gaffael; eir i’r afael â gwahaniaethau eraill drwy Ddeddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016.

Wel, a gaf i ofyn i’r Gweinidog adolygu hyn unwaith eto, achos fe welom ni drwy’r broses o gyfuno cymdeithasau tai Cantref a Wales & West Housing broses oedd yn gwbl ddiffygiol, yn fy marn i, am sawl reswm, ond, yn y cyd-destun yma, oherwydd diffyg ymgynghori llwyr gyda thenantiaid? Roedd cyfeiriad ganddo gynnau i’r broses o drosglwyddo stoc. Mae balot yn digwydd yn achos trosglwyddiadau stoc, ond, yn yr achos yma, nid oedd unrhyw ymgais i gael barn y tenantiaid. Mae’r Gweinidog yn dweud ‘na’, ond gallaf i ddweud wrtho fe mai rhyw bwt yn y cylchlythyr aeth i’r tenantiaid, er gwaetha’r ffaith, wrth gwrs, fel y dylai wybod, o dan y Ddeddf Tai 1985, mae gan denantiaid diogel, wrth gwrs, yr hawl statudol i ymgynghoriad, sydd ddim yn wir, wrth gwrs, am denantiaid sicr—cyferbyniad arall. Roedd y broses yn gwbl ddiffygiol. A gaf i ofyn iddo fe i roi’r un hawl i denantiaid RSLs ag sydd yna ar gyfer tenantiaid awdurdodau lleol?

Gallaf gymryd yn ganiataol yn ôl cwestiynau’r Aelod ei fod yn anghytuno gyda’r canlyniad. Yn anffodus, dyna oedd y canlyniad. Roedd y penderfyniad i uno a’r dewis o bartneriaid ar gyfer uno yn benderfyniad unfrydol a wnaed gan fwrdd Cantref. Dywedodd yr Aelod nad oedd unrhyw ymgynghori ac yna, fod ychydig o ymgynghori. Fe ymgynghorwyd â thenantiaid—ysgrifennodd Cantref at bob un o’i denantiaid, gan eu hannog i ymateb gydag unrhyw bryderon. Cynhaliwyd cyfarfodydd hefyd gyda grwpiau tenantiaid. Os yw’r Aelod yn argyhoeddedig fod hynny’n anghywir, yna dylai ysgrifennu ataf gyda’r manylion.