Part of the debate – Senedd Cymru am 6:08 pm ar 1 Tachwedd 2016.
Credaf fod Aelodau ar draws y Siambr yn mwynhau'r darlithoedd rheolaidd a gawn gan y Blaid Geidwadol ar yr anawsterau sy'n wynebu cymunedau yn y Cymoedd, lawer ohonynt, wrth gwrs, o ganlyniad uniongyrchol i bolisïau'r Llywodraeth Geidwadol. Os edrychwch, er enghraifft, ar y rhaglen diwygio lles sydd ar hyn o bryd gerbron Senedd y Deyrnas Unedig, fe welwch y bydd cymunedau yng Nghymoedd y De yn colli £350 miliwn. Nid yw’r £350 miliwn hwn yn cael ei dynnu oddi wrth sefydliadau amrywiol a chyrff gwahanol; mae’n cael ei dynnu o bocedi rhai o'r bobl dlotaf a mwyaf agored i niwed yn ein cymunedau, ac mae’n arian a fyddai’n cael ei wario yn bennaf yn y cymunedau hynny hefyd.
Felly, rwy’n deall y pwynt y mae’r Aelod Ceidwadol wedi ei wneud, ond byddaf yn dweud hyn wrtho: lluniwyd aelodaeth y tasglu i roi gwybodaeth, arbenigedd a phrofiad o'r Cymoedd i ni. Mae'r rhai hynny ohonom sy'n dod o'r Cymoedd yn deall y cymunedau ac yn deall yr hyn sy'n ysgogi rhai o'r materion y mae'r Aelod wedi cyfeirio atyn nhw. Gadewch i mi ddweud hyn: byddaf yn ceisio cryfhau aelodaeth y tasglu. Rwyf wedi rhoi'r ymrwymiad hwnnw i nifer o wahanol Aelodau a byddaf yn rhoi datganiad ysgrifenedig ar hynny pan fo’n briodol. Ond, byddwn yn parhau i dynnu pobl o Gymoedd y de a byddwn yn parhau i sicrhau y byddwn yn ymgysylltu â chymunedau Cymoedd y de a’u cynnwys, a bydd uchelgeisiau a gweledigaethau y bobl sy'n byw yng Nghymoedd y de yn llywio ein gwaith. Wrth wrando ar y materion a godwyd gan y Ceidwadwyr ynghylch mynediad ac allgáu digidol, wrth gwrs, nid yw’r materion yn y Cymoedd—ac mae fy etholaeth i yn enghraifft dda o hyn—yn rhai technegol fel y mae yntau wedi eu disgrifio. Yn hytrach, maen nhw’n faterion cymdeithasol mwy sylfaenol ynghylch allgáu digidol, sy’n llawer anoddach i’w datrys ac sydd wedi cael sylw gan y Llywodraeth hon mewn gwahanol ffyrdd a thrwy wahanol brosiectau yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Yr hyn sy’n gyffredin, wrth gwrs, am y prosiectau hynny, yw eu bod i gyd wedi eu gwrthwynebu yn llwyr gan y Blaid Geidwadol.