6. 5. Datganiad: Band Eang Cyflym Iawn — Y Camau Nesaf

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:28 pm ar 8 Tachwedd 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Russell George Russell George Conservative 4:28, 8 Tachwedd 2016

(Cyfieithwyd)

Hoffwn ddiolch i'r Gweinidog am ei datganiad heddiw, a diolch am y datganiad ysgrifenedig ddoe, sydd, wrth gwrs, yn ddefnyddiol cyn y datganiad heddiw. Rwy'n ddiolchgar iawn am hynny. Hoffwn feddwl fod canlyniad y cyhoeddiad heddiw yn ganlyniad y cyfraniadau a wnaed yn nadl y Ceidwadwyr Cymreig yr wythnos diwethaf.

Rwy’n gobeithio y caiff llawer o'r trigolion rhwystredig iawn hynny sydd eto i weld budd prosiect Cyflymu Cymru, eu calonogi gan y ffaith fod y cyllid ychwanegol wedi’i neilltuo ar gyfer sicrhau bod band eang cyflym iawn ar gael yn gyffredinol ac er mwyn ymestyn cwmpas band eang i'r safleoedd anoddaf eu cyrraedd, erbyn 2020. Bydd pobl yn amheus gan na chyflawnwyd ymrwymiadau blaenorol—nid wyf am ailadrodd dadl yr wythnos diwethaf—ond rwy’n croesawu'r buddsoddiad newydd heddiw.

Wrth i'r prosiect Cyflymu Cymru fynd yn ei flaen, mae’r ddadl, yn fy marn i, yn pellhau oddi wrth sicrhau bod band eang cyflym iawn ar gael i bobl, ac yn nes at y defnydd ohono. Ei flaenoriaeth, yn fy marn i, o ran gwerth am arian o'r pwrs cyhoeddus ac o ran darparu band eang cyflym a dibynadwy i bob eiddo yng Nghymru, yw rhoi llawer mwy o sylw i annog defnydd ehangach ohono. Rwy’n credu, yn anffodus, nad ydym wedi cael gwybod ryw lawer heddiw am y mesurau pendant y mae Llywodraeth Cymru yn mynd i’w cymryd i ysgogi galw. Yn fy marn i, un peth yw cael seilwaith o'r radd flaenaf, ond os nad oes neb yn ei ddefnyddio, mae'r cyfle wedi’i wastraffu.

Un o'r beirniadaethau a gefais ynglŷn â’r contract gwreiddiol oedd mai dim ond 0.6 y cant o ddyraniad y gyllideb wreiddiol ar gyfer y prosiect Cyflymu Cymru a neilltuwyd i annog pobl i ddefnyddio band eang cyflym iawn. Gwnaeth y gwerthusiad o raglen band eang nesaf Cymru dynnu sylw hefyd at y diffyg cydgysylltedd a dull strategol o farchnata a chyfathrebu. Felly, byddwn i’n ddiolchgar pe gallai'r Gweinidog nodi sut y mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu annog defnydd cyffredinol.

Yn eich datganiad, Weinidog, rydych chi’n cyfeirio at y ffaith y bydd Llywodraeth Cymru yn elwa ar y cymal rhannu enillion yn rhan o’r contract Cyflymu Cymru, sy'n golygu y bydd rhwng £30 miliwn a £50 miliwn ar gael erbyn 2023 i’w ailfuddsoddi. O ystyried y ffaith bod pa un a yw’r cyllid hwn ar gael yn ddibynnol ar gynyddu’r nifer sy’n manteisio ar y cynllun, pa gyfran o'r £80 miliwn o gyllid cyhoeddus a gaiff ei neilltuo yn benodol ar gyfer annog datblygu band eang cyflym iawn yn yr ardal ymyrraeth?

Rydych chi hefyd wedi cadarnhau mai 29 y cant o'r ardal ymyrraeth sy’n manteisio ledled Cymru ar fand eang cyflym iawn. Fodd bynnag, a gaf i ofyn i chi ddarparu dadansoddiad o'r ffigurau fesul awdurdod lleol? Roedd y ffigurau diweddaraf a welais mewn cysylltiad â manteisio yn dangos, er gwaethaf y 96 y cant ym Mlaenau Gwent a’r 93 y cant ym Merthyr yn y drefn honno, dim ond 17 y cant a wnaeth fanteisio. Prin bod honno’n gyfradd wych o drosi.

Ac yn olaf, rwyf hefyd yn credu nad yw’r 35 y cant a’r 50 y cant y rhagwelir fydd yn manteisio, yn ganrannau digon uchelgeisiol. Awgryma adroddiad diweddar gan BT y gallai 80 y cant o'r holl eiddo yn y DU fod yn defnyddio band eang cyflym iawn erbyn 2020. Felly, a gaf i ofyn i chi pa fwriad sydd gennych o gynyddu eich targed 2015?