Part of the debate – Senedd Cymru am 5:27 pm ar 8 Tachwedd 2016.
Diolch i'r Aelod am ei chyfraniad—mae'n gofyn rhai cwestiynau diddorol iawn: beth pe byddem, 20 mlynedd yn ôl, yn gallu newid ffordd ein dyfodol? Byddem yn edrych yn wahanol iawn, efallai, heddiw. Ond mae hi wedi codi rhai pwyntiau pwysig yn ystod ei chyfraniad.
Mae'r mater ynghylch gofal cofleidiol yn un pwysig ac rydym yn gweithio gyda'r sector preifat, y sector gwirfoddol a'r sector cyhoeddus ynghylch yr hyn y mae hynny'n ei olygu drwy ein rhaglen Trafod Gofal Plant. Rydym yn deall nad y gofal naw tan bump, bob amser, sy'n helpu rhieni. Mewn gwirionedd, maent eisiau cael rhywfaint o hyblygrwydd bob ochr i hynny. Mae hynny ynddo'i hun yn peri problem, oherwydd bod y rhan fwyaf o'r modelau â dibyniaeth drom, ar gyfer darparu gwasanaethau cyhoeddus yn dda, yn gyffredinol, yn gweithio yn y gofod hwnnw, a lle mae dibyniaeth drom ar y rhaglen benodol honno, nid oes llawer o gapasiti yn y sector preifat, gan nad oes llawer o blant yn y gofod hwnnw. Felly, rydym yn ceisio addasu hynny, ac rwy’n deall yn llwyr y cwestiynau a gododd yr Aelod ynghylch sut y mae hynny’n edrych o ran gweithio y tu allan i'r arfer. Dyna pam rydym yn gweithio gydag amrywiaeth o sefydliadau ac amrywiaeth o awdurdodau lleol a fydd yn profi’r system hon i ni mewn lleoliadau gwledig a lleoliad trefol. Abertawe, yr wyf yn credu, yw’r lleoliad trefol, sef dinas, a fydd yn defnyddio'r cyfle i weithio gyda'r sector gwirfoddol yn ogystal.
Mae'r mater ynghylch cyfalaf yn un yr wyf eisoes wedi cael trafodaethau gyda'r Gweinidog cyllid a’r Gweinidog addysg amdano. Rydym yn ystyried pa lefelau o gyfalaf sydd eu hangen. Mae Ysgrifennydd y Cabinet, yn garedig, wedi cyflwyno £20 miliwn y flwyddyn o 2018-19 ymlaen i brif grŵp gwariant addysg ar gyfer buddsoddiad cyfalaf mewn lleoliadau gofal plant, ochr yn ochr â rhaglen ysgolion yr unfed ganrif ar hugain. Felly, mae hyn yn ymwneud â chynllunio ar gyfer y dyfodol, yr union beth a gododd yr Aelod, o ran yr hyn y gallwn ei wneud yn fwy ynglŷn â hynny—cael lleoliad hyblyg sydd wedi’i adeiladu ar gyfer cyflawni’r ddarpariaeth gofal plant hynod uchelgeisiol hon.
Mae hyn yn uchelgeisiol iawn, ond fe allwn gyflawni hyn. Rwy'n ffyddiog y gallwn, ond ni allwn ei gyflawni yn Llywodraeth ar ein pen ein hunain; mae’n rhaid i ni weithio gyda sectorau eraill hefyd. Mae maint y diddordeb o’r tu allan, gan edrych i mewn, yn galonogol iawn. Mae'n rhaid i mi ddweud, o’r 1,500 o ymatebion, a hynny’n un o'r ymatebion mwyaf yr ydym wedi eu cael yn ein rhaglen ymgysylltu, gan siarad â rhieni, fod y rhan fwyaf o'r cwestiynau yn gofyn, pryd ydych chi'n mynd i ddechrau ei ddarparu? Felly, mae brwdfrydedd, o’n hochr ni o ran ein bod eisiau cyflawni hyn, ond hefyd gan rieni sydd eisiau derbyn—a phlant sydd eisiau derbyn—y buddsoddiad mawr hwn gan y Llywodraeth hon.