8. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am ddigwyddiadau chwaraeon mawr yng Nghymru? OAQ(5)0072(EI)[W]

Yn 2016, rydym wedi cefnogi ystod eang o ddigwyddiadau chwaraeon mawr gan gynnwys Hanner Marathon y Byd, y Gyfres Hwylio Eithafol, Tour of Britain a Rali Cymru Prydain Fawr. Rydym eisiau cynnal mwy o ddigwyddiadau chwaraeon a digwyddiadau diwylliannol rhyngwladol mawr ledled Cymru ac mae trafodaethau ar y gweill gyda phartneriaid i glustnodi llawer o gyfleoedd.

Diolch am eich ateb. Mi fyddwn i’n cytuno ein bod ni angen denu mwy, ond, wrth gwrs, maen nhw yn rhoi pwysau ar ein seilwaith trafnidiaeth ni, ac rŷm ni wedi gweld—mae yna etholwr wedi cysylltu â mi yn cyfeirio at dair achlysur yn y pythefnos diwethaf lle mae aelod o’i theulu wedi gorfod sefyll ar y trên yr holl ffordd o Wrescam i Gaerdydd, ac, ar un achlysur, yr holl ffordd o Wrecsam i Gasnewydd. Nawr, mae hynny’n ddigon anghyfleus, wrth gwrs, ond nid oedd e’n bosib cael mynediad i’r tŷ bach, ac mae yn codi cwestiwn ynglŷn â lles teithwyr, ond hefyd iechyd a diogelwch mwy cyffredinol teithwyr ar drenau sydd mor, mor orlawn.

Nawr, mae hi wedi’i hysgogi i ysgrifennu at yr Health and Safety Executive i ofyn iddyn nhw edrych ar y sefyllfa. O fod yn ymwybodol bod yna ddau ddigwyddiad chwaraeon rhyngwladol nodedig yn digwydd yng Nghaerdydd y penwythnos yma, pa sicrwydd a allwch chi ei roi bydd y gwasanaeth yn un diogel ac yn addas?

Wel, rydym yn cyfarfod â gweithredwyr trenau’n rheolaidd i drafod effaith a goblygiadau digwyddiadau chwaraeon a digwyddiadau diwylliannol mawr ar y rhwydwaith rheilffyrdd, ac yn wir, ar y rhwydwaith ffyrdd hefyd. Rwy’n ymwybodol nad y digwyddiadau chwaraeon yn unig sy’n gallu achosi tagfeydd ar ffyrdd a gorlenwi ar drenau; gall digwyddiadau diwylliannol achosi problemau hefyd. Roedd digwyddiad diweddar yn ystod yr haf yng ngogledd-orllewin Cymru pan gafwyd problemau gyda pharcio, fel y mae’r Aelod yn ymwybodol iawn. Felly, mae’n bwysig fod trefnwyr digwyddiadau hefyd yn ymuno â ni mewn trafodaethau gyda gweithredwyr trenau a’r rhai sy’n rheoli’r rhwydwaith cefnffyrdd a ffyrdd lleol hefyd.

Pryd bynnag y byddwn yn cefnogi digwyddiad mawr, rydym yn chwilio am bob ateb i bryderon traffig fel rhan hanfodol o feini prawf ein trefniadau cyllido. Fodd bynnag, y digwyddiadau chwaraeon mawr sydd wedi digwydd yma yn y brifddinas yw’r rhai sy’n galw am sylw arbennig, ac am y rheswm hwnnw, mae uned digwyddiadau mawr Llywodraeth Cymru yn cyfarfod yn rheolaidd gyda gweithredwyr trenau i drafod problemau capasiti. Rwy’n ymwybodol, y flwyddyn nesaf, ein bod yn cynnal rownd derfynol Cynghrair y Pencampwyr yn Stadiwm Principality, ac ers misoedd bellach, mae swyddogion wedi bod yn trafod gyda gweithredwyr trenau a Network Rail i weld beth arall y gellir ei wneud i sicrhau y bydd y teithwyr a fydd yn mynychu’r digwyddiad, yn ogystal â theithwyr sy’n defnyddio’r rhwydwaith o ddydd i ddydd a fydd yn profi cyfnod prysurach yn sgil digwyddiadau chwaraeon, yn gallu parhau i brofi amgylchedd o safon lle nad oes gorlenwi. Felly, bydd y gwaith yn parhau, ond rwy’n credu ei bod yn deg dweud, pan fydd y fasnachfraint newydd ar waith, gyda meini prawf newydd yn cael eu cyflawni gan y gweithredwr a’r partner datblygu, y byddwn mewn gwell sefyllfa i allu dargyfeirio mwy o gapasiti i Gaerdydd pan fydd digwyddiadau mawr yn cael eu cynnal yma, neu yn yr un modd, dargyfeirio o’r brifddinas pan fydd digwyddiadau mawr yn cael eu cynnal mewn mannau eraill.

Diolch i’r Ysgrifennydd Cabinet.